Ερωτήματα σχετικά με τα δυστυχήματα στις Ένοπλες Δυνάμεις θέτει η ΠΟΕΣ.
Αφορμή η τραγωδία στην Κάρυστο, όπου δύο νέοι άνθρωποι, ο Χρήστος Μουλάς και ο Περικλής Στεφανίδης, έχασαν τη ζωή τους, καθώς πάλευαν με τις φωτιές.
Η ΠΟΕΣ «θέτει πολύ σοβαρά ερωτήματα για τα δυστυχήματα στις ΕΔ, ανεξάρτητα εάν αυτά έλαβαν χώρα υπό επιχειρησιακές συνθήκες ή όχι, ενώ παράλληλα θίγει το προφανές: γιατί δεν υπάρχουν δημοσιευμένα λεπτομερή στατιστικά στοιχεία για τα δυστυχήματα στις ΕΔ; Η Πολιτεία οφείλει να λάβει όλα τα απαιτούμενα μέτρα προκειμένου να μην θρηνήσουμε ξανά. Κυρίως, όμως, πρέπει να δοθούν απαντήσεις».
Αναλυτικά η επιστολή της ΠΟΕΣ
Κύριε Υπουργέ.
Η 25η Ιουλίου 23 θα μείνει χαραγμένη τόσο στις μνήμες των στρατιωτικών όσο και στην Ιστορία αναμφίβολα ως μία ακόμα αποφράδα ημέρα, κατά την οποίαν η Πατρίδα μας, σε καιρό ειρήνης θρήνησε, για μια ακόμα φορά, παιδιά της. Αναφερόμαστε στον άδικο και πρόωρο θάνατο δύο συναδέλφων μας αεροπόρων κατά την προσπάθεια κατάσβεσης της μεγάλης φωτιάς στην Κάρυστο. Το θλιβερότερο, μετά την απώλεια, είναι το επακόλουθο: το τραγικό συμβάν αποτελεί αφορμή για νέα συλλυπητήρια και έκφραση οδύνης, για νέα αρθρογραφία, για νέες εξαγγελίες. Ποτέ όμως για λύσεις ώστε να μην επαναληφθεί, πόσο μάλλον όταν εικάζουμε ότι εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται αντίστοιχα αεροσκάφη.
Η Ομοσπονδία μας επιλέγει να αποφύγει την πεπατημένη που κάθε φορά λειτουργεί ως μέσο αποπροσανατολισμού από τα πραγματικά προβλήματα, όπως αυτά που οδήγησαν σε αυτό το τραγικό συμβάν που είναι μια επανάληψη παρόμοιων τραγικών συμβάντων. Για το λόγο αυτό θα επικεντρωθούμε στην ουσία του προβλήματος που οδήγησε σε αυτή την τραγική κατάληξη.
Έχουμε τοποθετηθεί κατ’ επανάληψη στα μείζονα προβλήματα που σχετίζονται με την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία στις ΕΔ, όπου δυστυχώς παρατηρούνται βήματα προς τα πίσω. Θεωρούμε βέβαιο ότι και σε αυτή την περίπτωση θα υπάρξει αρμόδια διερεύνηση των πραγματικών περιστατικών. Το ερώτημα είναι, πόσα από αυτά θα θεωρηθούν ως «αυτονόητα» ώστε να προχωρήσουμε ανεμπόδιστα παρακάτω.
Παρακάτω θα αναφέρουμε κάποιους ενδεικτικούς παράγοντες πρόκλησης ατυχημάτων:
- Ηλικία αεροσκαφών.
- Κατάσταση πυροσβεστικών μέσων και υλικού εν γένει.
- Υποστελέχωση.
- Αυξανόμενος μέσος όρος ηλικίας.
- Κόπωση προσωπικού.
- Χαμηλή επαγγελματική ικανοποίηση.
- Μη ικανοποιητικές απολαβές.
- Δυσμενείς συνθήκες εργασίας.
- Χαμηλή ηθική επιβράβευση (ανεπαρκής αναγνώριση της προσφοράς).
Όσο επιδεινώνονται οι παράγοντες πρόκλησης ατυχημάτων, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες για ατύχημα (και ακόμα σοβαρότερα, δυστύχημα). Ωστόσο, για να υπάρχει σοβαρή εκτίμηση επαγγελματικού κινδύνου, οφείλουν να είναι γνωστές οι πραγματικές συνθήκες και ιδίως οι άβολες. Διερωτόμαστε λοιπόν: διερευνούνται αρμοδίως τα πραγματικά περιστατικά σε όλα τα παρόμοια περιστατικά, προκειμένου να προκύπτουν πορίσματα με πραγματικά ρεαλιστικά συμπεράσματα, από τα οποία να προκύπτουν κατάλληλα διδάγματα προς αξιοποίηση;
Δυστυχώς δεν ήταν το πρώτο δυστύχημα της ΠΑ με πυροσβεστικό αεροσκάφος. Ακόμα σοβαρότερα, δεν ήταν το πρώτο δυστύχημα ούτε στην ΠΑ, ούτε στις ΕΔ γενικώς. Εν έτει 2023 διαπιστώνουμε ότι δεν υφίσταται δημοσιευμένη μελέτη ως προς τα ατυχήματα και τα δυστυχήματα στις ΕΔ. Σε μηχανές αναζήτησης του διαδικτύου μπορεί καθένας να βρει στοιχεία για μεμονωμένες περιπτώσεις, πιθανώς και κάποιο ευρύτερο (πλην εξειδικευμένο) δημοσιογραφικό άρθρο, αλλά δεν έχουμε καταφέρει να εντοπίσουμε οργανωμένη ενημέρωση από πλευράς ΥΠΕΘΑ ώστε να γνωρίζουμε σε ένα ικανοποιητικό βάθος χρόνου (πχ 30 χρόνια) τι συμβαίνει με τα ατυχήματα και τα δυστυχήματα στις ΕΔ και το οποίο να παρουσιάζει συνολικά τα στατιστικά επί σοβαρών ερωτημάτων. Ενδεικτικά παραθέτουμε μερικά, τα οποία σε κάθε περίπτωση οφείλουν να απαντηθούν:
- Μειώνονται ή αυξάνονται τα ατυχήματα και τα δυστυχήματα;
- Σε ποιο Όπλο και Σώμα εντοπίζονται τα περισσότερα;
- Ποιες οι Μονάδες και οι Υπηρεσίες που κατέχουν τη θλιβερή πρωτιά;
- Ποια τα ποσοστά υποστελέχωσης και ποιοι οι μέσοι όροι ηλικίας στις Μονάδες με οξυμένα προβλήματα;
- Ποια η επαγγελματική ικανοποίηση των στελεχών; Έχει μετρηθεί ποτέ και αν ναι, πότε ήταν η τελευταία φορά;
- Ποια η ηλικία των διατιθέμενων μέσων κάθε είδους) σε περιπτώσεις που σχετίζονται με ατυχήματα/δυστυχήματα;
- Πόσα ατυχήματα/δυστυχήματα έχουν συμβεί υπό συνθήκες καθημερινής εργασίας και πόσες υπό καθεστώς θεσμοθετημένων εξαιρέσεων;
- Ποιες οι ηλικίες των τραυματιών και των θυμάτων;
- Ποια μέτρα ελέγχου μετριασμού της επικινδυνότητας έχουν ληφθεί σε αυτές τις περιπτώσεις;
- Ποια η μεταβολή σε ατυχήματα/δυστυχήματα μετά τη δημοσίευση του ΣΥΑ/ΥΠΕΘΑ 2007 και ιδίως μετά τη δημοσίευσης του Κώδικα Νόμων για την Υγεία και Ασφάλεια των Εργαζομένων (ν.3850/2010); Βελτιώθηκε ή επιδεινώθηκε η κατάσταση;
- Οι ΕΔ είναι συμμορφούμενες με το άρθρο 2 του προαναφερθέντος Κώδικα, ή μήπως όχι;
Κύριε Υπουργέ.
Είναι πάρα πολλά τα ερωτήματα στα οποία οφείλει απαντήσεις η Πολιτεία. Ένα ακόμα εξ αυτών και το εξής: γιατί έχασαν τη ζωή τους οι συνάδελφοί μας; Δεν ζητάμε μια γενικόλογη απάντηση ή έναν αφορισμό. Απαιτούμε μια τεκμηριωμένη εξήγηση. Το δικαιούνται και οι οικογένειές τους πριν από κάθε άλλο.
Αναρίθμητες φορές έχουμε θέσει εις γνώσιν των αρμοδίων τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι στρατιωτικοί. Κατ’ επανάληψη αναδείξαμε τα πάρα πολύ σοβαρά προβλήματα στις συνθήκες εργασίας των στρατιωτικών, όπως κατ’ επανάληψη αναδείξαμε και την ανάγκη για προσλήψεις αρμοδίου προσωπικού, αντί να ψάχνουμε κάθε φορά για λύσεις της τελευταίας στιγμής εις βάρος του προσωπικού των ΕΔ.
Ποια η πρόοδος σε αυτά τα πάρα πολύ σοβαρά προβλήματα; Καμία. Η κατάσταση μόνο επιδεινώνεται διότι η Ηγεσία επιτρέπει με ευθύ ή έμμεσο τρόπο να συνεχίζεται αυτή η κατάσταση. Η μη επίλυση των προβλημάτων είναι μια συνειδητή επιλογή, η οποία σας κληροδοτήθηκε και σας παρακαλούμε να μην τη συνεχίσετε.
Κατόπιν των ανωτέρω θεωρούμε ότι είναι επιβεβλημένες οι ξεκάθαρες απαντήσεις στο σύνολο των ερωτημάτων που θέσαμε, προκειμένου να σταματήσουμε να θρηνούμε την απώλεια στρατιωτικών που έπεσαν στο καθήκον. Όχι άλλοι θάνατοι στις ΕΔ. Δεν έχουμε πόλεμο. Η ειλικρινής απάντηση, η αντιμετώπιση των προβλημάτων και ο έγκαιρος, ορθός σχεδιασμός, είναι ο μόνος τρόπος να τιμηθεί η μνήμη (και αυτών) των δύο αδικοχαμένων παιδιών, προς τις οικογένειες των οποίων εκφράζουμε την αμέριστη συμπαράσταση και τα ειλικρινή συλλυπητήριά μας.
