Δεν θα υπήρχε βέβαια κανένας λόγος να απαντήσω σε πρόσφατο κείμενο για τη Διεύθυνση Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος αν δεν υπήρχε ταυτόχρονα με την δημοσίευση του, μια παρόμοια φημολογία που κυκλοφόρησε τις προηγούμενες ημέρες περί διάσπασης των ΟΠΚΕ Αττικής, η οποία δημιούργησε αναστάτωση και απογοήτευση στο προσωπικό.
Η ιδέα του εν λόγω κειμένου να μετακινηθούν διοικητικά οι ΟΠΚΕ, από Κεντρική Υπηρεσία της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής που είναι τώρα, προς τις Υποδιευθύνσεις Ασφαλείας της, έχει ως βασικό της επιχείρημα την ενίσχυση της αστυνόμευσης σε τοπικό επίπεδο. Ωστόσο πιστεύω, οτι αν συνέβαινε ποτέ μια τέτοια μετακίνηση όχι μόνο θα υποβαθμιζόταν η αποτελεσματικότητα αυτών των επιχειρησιακών ομάδων, αλλά θα δημιουργούνταν και κίνδυνοι στην πρόληψη αλλά και την καταστολή της βαριάς εγκληματικότητας η οποία από το 2001, έτος ιδρύσεως μας, είναι και η βασική μας αποστολή.
Θα επιχειρήσω λοιπόν να αποδομήσω τα επιχειρήματα του κειμένου αυτού και να αναδείξω τους λόγους για τους οποίους οι ΟΠΚΕ απαιτείται να παραμείνουν στο μέλλον διοικητικά ως Υπηρεσία Κεντρικού της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής.
1. Απώλεια κεντρικού συντονισμού και στρατηγικής
Το βασικό πρόβλημα τυχόν μεταφοράς των ΟΠΚΕ στις Υποδιευθύνσεις Ασφαλείας θα ήταν η ανυπαρξία κεντρικού συντονισμού, ο οποίος είναι απαραίτητος για την αντιμετώπιση σοβαρών εγκλημάτων βίας. Η Διεύθυνση Ασφάλειας Αττικής έχει την συνολική εικόνα της εγκληματικότητας σε ολόκληρη την εδαφική της αρμοδιότητα και έτσι μπορεί να καθοδηγεί τις ΟΠΚΕ σε κρίσιμες και στρατηγικά συντονισμένες επιχειρήσεις. Η τοπική διαχείριση από τις Υποδιευθύνσεις Ασφαλείας θα μείωνε τη δυνατότητα των ομάδων να ενεργούν με ενιαία στρατηγική, καθώς κάθε Υποδιεύθυνση αντιμετωπίζει διαφορετικά προβλήματα και προτεραιότητες.
2. Απώλεια της ομοιογένειας και ενιαίας εκπαίδευσης των ΟΠΚΕ
Οι ΟΠΚΕ δεν είναι απλές αστυνομικές δυνάμεις, αλλά ομάδες με ειδική εκπαίδευση και εξοπλισμό. Η κοινή εκπαίδευση και φιλοσοφία τους βασίζονται στη συνοχή και τη συνεργασία που υπάρχει μεταξύ τους, κάτι που εξασφαλίζεται μέσω της κεντρικής εποπτείας τους υπό την σκέπη της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής. Η μεταφορά τους σε επιμέρους Υποδιευθύνσεις θα χάλαγε αυτή την ομοιογένεια και θα δημιουργούσε αποκλίσεις στη κοινή φιλοσοφία και στον κοινό τρόπο δράσης τους. Χωρίς τη συνοχή και τη σταθερή εκπαίδευση που προσφέρει η κεντρική διαχείριση, οι ομάδες αυτές θα αποδυναμώνονταν επιχειρησιακά και ποιοτικά.
3. Κίνδυνος ανάθεσης αλλότριων καθηκόντων
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που παρατηρείται εδώ και χρόνια στην επαρχία όπου λειτουργεί αυτό το μοντέλο, είναι η συχνή απασχόληση των ΟΠΚΕ σε καθήκοντα άσχετα με την αποστολή τους, με αποτέλεσμα τελικά να χάνουν και την ταυτότητα τους ως ειδικές επιχειρησιακές ομάδες. Οι τοπικές διοικήσεις, αντιμετωπίζοντας καθημερινά προβλήματα, θα κατέληγαν να χρησιμοποιούν τις ΟΠΚΕ και σε καθήκοντα που δεν ανταποκρίνονται στον εξειδικευμένο ρόλο τους, ακυρώνοντας τον σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκαν. Έτσι, οι ομάδες αυτές με το πέρασμα του χρόνου δεν θα ανταποκρίνονταν με επάρκεια όταν θα απαιτούνταν η τωρινή επιχειρησιακή τους υπεροπλία σε προβληματικές περιοχές της Αττικής όπως η Δυτική Αττική και το κέντρο των Αθηνών.
4. Απώλεια επιχειρησιακής ευελιξίας
Η μεταφορά των ΟΠΚΕ στις Υποδιευθύνσεις Ασφαλείας θα περιόριζε την ευελιξία τους και την ικανότητα τους να ανταποκρίνονται γρήγορα και αποτελεσματικά σε κρίσιμες καταστάσεις οπουδήποτε και αν απαιτηθεί σε όλη την ελληνική επικράτεια. ( Βλέπε μεταφορά δυνάμεων των ΟΠΚΕ Αττικής το 2013 στην έρευνα για τον εντοπισμό δραπετών, την μεγαλύτερη αστυνομική επιχείρηση της ΕΛΑΣ τα τελευταία χρόνια, νησιά-μεταναστευτικό, μεσαίας ή μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις σε άλλους νομούς κ.α).Η κεντρική διοίκηση της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής εξασφαλίζει ότι οι ΟΠΚΕ μπορούν με μια απόφαση να κινητοποιηθούν γρήγορα και να κατευθυνθούν ακριβώς εκεί που ζητάει η Ηγεσία χωρίς περιττή γραφειοκρατία και καθυστερήσεις.
5. Διατήρηση του εξειδικευμένου ρόλου των ΟΠΚΕ
Οι ΟΠΚΕ έχουν εκπαιδευτεί για να αντιμετωπίζουν την βαριά εγκληματικότητα , περιστατικά ενεργού σκοπευτή (active shooter) και άλλες σοβαρές εγκληματικές δραστηριότητες. Σίγουρα και οι Υποδιευθύνσεις Ασφαλείας λειτουργούν υποδειγματικά αλλά κατά γενική ομολογία σε βάθος χρόνου αν οι ομάδες μεταφέρονταν εκεί, θα εμπλέκονταν και σε πάρεργα που δεν απαιτούν την τωρινή εξειδίκευση και τις δεξιότητες τους. Κάτι τέτοιο θα έφθειρε το δυναμικό τους και θα μείωνε την αποτρεπτική τους ικανότητα απέναντι σε σοβαρούς εγκληματικούς στόχους.
6. Γραφειοκρατία και αποδοτικότητα
Αν και το κείμενο ανέφερε ότι η τυχόν ενσωμάτωση των ΟΠΚΕ στις Υποδιευθύνσεις θα μειώσει τη γραφειοκρατία, η αλήθεια είναι ότι η γραφειοκρατία μπορεί να λυθεί με απλούστευση των διαδικασιών και καλύτερο συντονισμό, μέσω του ορισμού συνδέσμων Αξιωματικών μεταξύ των Υπηρεσιών αυτών. Η κεντρική διοίκηση εξασφαλίζει ενιαία ιεράρχηση των προτεραιοτήτων και αποτελεσματική ανακατανομή των ομάδων ανά πάσα στιγμή.
Συμπερασματικά, η παραμονή των ομάδων ΟΠΚΕ ως Κεντρική Υπηρεσία της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής είναι απαραίτητη για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική καταπολέμηση της βαριάς εγκληματικότητας και η διατήρηση της επιχειρησιακής τους αρτιότητας.
Ανθυπαστυνόμος Δημήτριος Παπαδημάτος
Στέλεχος – Εκπαιδευτής Ο.Π.Κ.Ε,
Μέλος Δ. Σ. Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Αθηνών
