Μόνο τo A’ Εξάμηνο του 2024 αναφέρθηκαν συνολικά 189 περιστατικά εμπορίας ανθρώπων στην Ελλάδα.
Αυξητική παρατηρείται η τάση τα τελευταία έτη καθώς από τα 154 περιστατικά που καταγράφηκαν το 2019, στο τέλος του 2023 σημειώθηκαν 533 υποθέσεις trafficking. Ωστόσο, ο πραγματικός αριθμός είναι πιθανό να είναι υψηλότερος, καθώς πολλά θύματα δεν εντοπίζονται.
Κάθε χρόνο στις 18 Οκτωβρίου λαμβάνει χώρα η Πανευρωπαϊκή Ημέρα κατά της Εμπορίας Ανθρώπων (EU Anti-Trafficking Day), με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με στόχο τη δημιουργία ενός δικτύου προστασίας για τα θύματα εμπορίας ανθρώπων, το ΚΜΟΠ, σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης και το Solidarity Now, διοργάνωσε διαδικτυακή ενημερωτική εκδήλωση με τίτλο «Εμπορία Ανθρώπων: Σπάσε την αλυσίδα».
Τι είναι η εμπορία ανθρώπων
Ορισμός: Η εμπορία ανθρώπων (trafficking) είναι η παράνομη διακίνηση των ανθρώπων με τη χρήση βίας, απειλών ή άλλων εξαναγκαστικών μέσων με σκοπό συνήθως τη σεξουαλική ή εργασιακή τους εκμετάλλευση, ενώ ως εξαναγκαστική εργασία νοείται ο εξαναγκασμός ενός ανθρώπου να δουλεύει υπό αιχμαλωσία με ελάχιστη ή μηδενική αμοιβή.
Υποθέσεις trafficking που εντοπίστηκαν χάρη στην κινητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών
Σε τρία απλά στάδια εκτυλίσσεται όλη η διαδικασία της εμπορίας ανθρώπων: Πρώτον, στρατολόγηση, δεύτερον διακίνηση και τρίτον εκμετάλλευση.
«Το πρόβλημα είναι στην διπλανή πόρτα γι’ αυτόν τον λόγο είναι σημαντική η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στον διάλογο, ο Ιωάννης Μπράχος, Επικεφαλής Γραφείου Εθνικού Εισηγητή για την Καταπολέμηση Εμπορίας Ανθρώπων του Υπουργείο Εξωτερικών.
Πέρα από τη διερεύνηση και την αναγνώριση των θυμάτων σημαίνοντα ρόλο διαδραματίζει και η παροχή αρωγής και προστασίας με στόχο την επανένταξη. Μεγάλη σημασία χρειάζεται να αποδοθεί στο γεγονός ότι πολλές υποθέσεις trafficking στην Ελλάδα εντοπίστηκαν χάρη στην κινητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών.
«Από την κινητοποίηση μίας γυναίκας που παρατήρησε απλά μία μη κανονικότητα, η αστυνομία κατάφερε να εξαρθρώσει ένα κύκλωμα που εκμεταλλεύονταν 52 γυναίκες», τόνισε η κ. Νεφέλη Παπαγιαννάκου, υπεύθυνη διαχείρισης έργου PROCAP, ενός project που στοχεύει στην προστασία των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων, την ανάπτυξη ικανοτήτων και υποστήριξη με βασικούς κοινωνικούς εταίρους.
«Ένας αυτοκινητιστής που παρέλαβε μία νεαρή κοπέλα από το αεροδρόμιο κοπέλα παρατήρησε ότι κατά τη διάρκεια της διαδρομής ήταν σκεπτική, προβληματισμένη και ότι δεν ήξερε που ακριβώς θέλει να πάει.
Ο αυτοκινητιστής είχε ακούσει για την εμπορία ανθρώπων και γνώριζε ότι οι δράστες πολλές φορές απλά συμβουλεύουν τα θύματα που θα πάνε. Ο άνθρωπος κράτησε τη διεύθυνση, κάλεσε την αστυνομία, περιέγραψε την κατάσταση και μία ομάδα αστυνομικών εντόπισε το σημείο και επιβεβαίωσε ότι είχαν μεταφέρει την γυναίκα εκεί με σκοπό την σεξουαλική της εκμετάλλευση», επισήμανε ο κ. Σπύρος Μπράτσικας, Αστυνομικός Υποδιευθυντής της ΕΛ.ΑΣ.
Πολλές υποθέσεις traficking που έχουν συγκλονίσει την Ελλάδα, διερευνήθηκαν χάρη στην άμεση ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση απλών πολιτών.
Ειδικότερα ο κ. Μπράτσικας ανέφερε ένα περιστατικό στο οποίο «ένας ντελιβεράς πρόσεξε ότι πήγαινε παραγγελίες σε ένα διαμέρισμα με πολλά νεαρά κορίτσια, τα οποία δεν ήταν πριν από δύο μήνες στο συγκεκριμένο χώρο. Όντως τα συγκεκριμένα κορίτσια, τα οποία βρέθηκαν στην Ελλάδα από την Μολδαβία έπεσαν θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης».
«Σε ένα άλλο περιστατικό ένας νεαρός άντρας πήγε σε οίκο ανοχής και όταν προσήλθε στο χώρο μία νεαρή κοπέλα άρχισε να κλαίει. Εκείνος βγαίνοντας από τον οίκο ανοχής κάλεσε την αστυνομία και διαπιστώθηκε ότι ήταν μία ανήλικη κοπέλα από την Βουλγαρία την οποία εξωθούσαν μέσω αναγκαστικής πορνείας σε σεξουαλική εκμετάλλευση».
Οι ενδείξεις
«Οτιδήποτε δεν ταιριάζει είναι ύποπτο, είναι μια ισχυρή ένδειξη. Εάν κάτι σας φανεί ύποπτο σηκώστε το τηλέφωνο σας και καλέστε το 100».
«Ευάλωτη ομάδα οι αλλοδαποί τρίτων χωρών γατί έρχονται από χώρες με φτώχια, κοινωνικές αναταραχές ή ανελεύθερα πολιτικά συστήματα. Το πρώτο πράγμα που βλέπει ο επιθεωρητής είναι ένα φοβισμένο άτομο που μπορεί να μην γνωρίζει την γλώσσα.
Στα καθαρά εργασιακά σημεία, αν λαμβάνει το άτομο μισθό και αυτό αποδεικνύεται με έγγραφα. Κρίσιμο είναι οι συνθήκες εργασίας και διαβίωσης, αν ο εργοδότης παρέχει και κατάλυμα, στο οποίο δεν τηρούνται βασικές συνθήκες υγιεινής είναι καθαρή εκμετάλλευση», εξηγεί κ. Ιωάννα Ταγάρη από την Επιθεώρηση Εργασίας.
Χαρακτηριστικά του προσώπου που αποτελούν ενδείξεις για την ύπαρξη συνθήκης εμπορίας είναι ο φόβος, το άγχος, η καταθλιπτική ή υποτακτική συμπεριφορά, ο θυμός, η ένταση, η ακατανόητη συμπεριφορά, η αποπροσανατολισμένη συμπεριφορά που φανερώνει σύγχυση, η έλλειψη δυνατότητας λήψης αποφάσεων και η αδυναμία συγκέντρωσης, η μη συνεκτική αφήγηση, οι αντιφάσεις, οι διαφορετικές εκδοχές ιστορίας, η περιορισμένη επαφή με οικογενειακό και ευρύτερο περιβάλλον, η έλλειψη εμπιστοσύνης στις Αρχές και στους επαγγελματίες πεδίου, ο δισταγμός στη λήψη βοήθειας ή υπηρεσιών.
Για να για να δοθεί μία ολιστική προσέγγιση στο συγκεκριμένο φαινόμενο απαραίτητη είναι αρχικά η ενημέρωση όλων των πολιτών και μετέπειτα η ευαισθητοποίηση, η αναγνώριση υποθέσεων και τέλος ο περιορισμός των θυμάτων.
Κίνητρα: «Η πιο προσοδοφόρα εγκληματική δραστηριότητα»
Με βασικό γνώμονα την συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και τη συνεργασία όλων των φορέων για την αναγνώριση ων θυμάτων εμπορίας, η ενημερωτική εκδήλωση ανέδειξε ότι το πρόβλημα «είναι στην διπλανή πόρτα».
«Ο βασικός λόγος για τον οποίο θα συνεχίσει να υπάρχει η εμπορία ανθρώπων είναι η ζήτηση. Την περίοδο του lockdown είχαμε μηδενικές υποθέσεις διότι η ζήτηση περιορίστηκε. Βασικό κίνητρο για την εμπορία ανθρώπων είναι τα χρήματα, με αποτέλεσμα από μία μόνο υπόθεση trafficking να δύο εκατομμύρια ευρώ. Η εμπορία ανθρώπων είναι αδίκημα υψηλού κέρδους και χαμηλού ρίσκου, δηλαδή δεν υπάρχουν αποδείξεις χειροπιαστές ότι κάποιος είναι εμπλεκόμενος.
Εάν δεν καταφέρουν οι αρχές να πείσουν τα θύματα να συνεργαστούν και να μιλήσουν δεν θα καταφέρουν να εντοπίσουν την εμπορία. Η εκμετάλλευση των θυμάτων είναι συνεχόμενη και επαναλαμβανόμενη. Η εμπορία ανθρώπων είναι η πιο προσοδοφόρα εγκληματική δραστηριότητα. Στη χώρα μας έχουμε διερευνήσει όλες τις μορφές εμπορίας ανθρώπων», ανέφερε κ. Σπύρος Μπράτσικας
Μύθοι και αλήθειες
Μύθοι: Τα θύματα εμπορίας ανθρώπων είναι μόνο γυναίκες και κορίτσια, η εμπορία ανθρώπων αφορά μόνο τη σεξουαλική εκμετάλλευση, μόνο αλλοδαποί πολίτες μπορούν να πέσουν θύματα εμπορίας ανθρώπων στην Ελλάδα, η διασυνοριακή μετακίνηση του θύματος είναι απαραίτητης, το έγκλημα της εμπορίας ανθρώπων διαπράττεται μόνο από οργανωμένα εγκλήματα
«Οποιοδήποτε άτομο ανεξάρτητά από την οικονομική κατάσταση, φύλο και ηλικία μπορεί να πέσει θύμα εκμετάλλευσης.
Ένα άτομο που βρίσκεται σε ευάλωτη θέση είναι πιο πιθανό να πέσει θύμα εμπορίας», επισημαίνει η κ. Ζωή Καφείβα, MSc, Κοινωνική Λειτουργός, Μέλος της ομάδας διαχείρισης του ΕΜΑ από το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Κλείνοντας, χρειάζεται να επισημανθεί ότι «Οι υποθέσεις της εμπορίας ανθρώπων δεν κλείνουν, χρειάζεται μία εις βάθος παρέμβαση.
Είναι δύσκολο να χτίσουμε σχέσης εμπιστοσύνης με τα θύματα γι’ αυτό χρειάζεται η συνεργασία και η προσπάθεια όλων μας», όπως εξηγεί κ. Αγγέλα Μπολέτση, Ψυχολόγος και διαχειρίστρια PROCAP από το Solidarity Now.
Πηγή: Karfitsa.gr
