Ο ΕΦΚΑ μειώνει σε πέντε έτη, από δέκα, τον χρόνο παραγραφής των ασφαλιστικών χρεών που δεν έχουν βεβαιωθεί από τότε που κατέστησαν ληξιπρόθεσμα. Η νέα πενταετής προθεσμία σημαίνει ότι οφειλή που θα δημιουργηθεί το 2026 και θα βεβαιωθεί ως ληξιπρόθεσμη εντός του ίδιου έτους θα παραγραφεί τον Ιανουάριο του 2032. Αν παρέμενε σε ισχύ η δεκαετής παραγραφή, το ίδιο χρέος θα παραγραφόταν τον Ιανουάριο του 2037.
Το νέο καθεστώς δίνει μεγαλύτερα περιθώρια οικονομικής ελευθερίας σε επιχειρήσεις και σε οφειλέτες του ΕΦΚΑ, καθώς δεν θα μένουν όμηροι των οφειλών τους για δεκαετίες, χωρίς να μπορούν να ορθοποδήσουν, αλλά θα μπορούν να κάνουν πιο γρήγορα μια νέα αρχή, χωρίς βάρη. Αυτό δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι αυτομάτως όλα τα χρέη θα σβήνουν εντός της 5ετίας από το 2026. Αντιθέτως, αυτό που λέει ο νόμος είναι ότι οι οφειλέτες θα έχουν πιο γρήγορα μια δεύτερη ή τρίτη ευκαιρία για να δραστηριοποιηθούν οικονομικά, γνωρίζοντας ότι, αν δεν τακτοποιήσουν τις οφειλές τους και ελεγχθούν πριν λήξει η 5ετία, θα συνεχίσουν να χρωστούν, καθώς η περίοδος παραγραφής θα ανανεωθεί για άλλα 5 χρόνια.
Η παραγραφή για χρέη στα Ταμεία ήταν 20ετής, αλλά με απόφαση του ΣτΕ έγινε 10ετής για χρέη που βεβαιώθηκαν μετά το 2016 και, με τον νόμο 4997/2022 που εφάρμοσε την απόφαση του ΣτΕ, η παραγραφή χρεών από τη 10ετία πέφτει στην 5ετία από το 2026 και μετά.
Για τις οφειλές που θα βεβαιωθούν για πρώτη φορά από 1/1/2026 και μετά, και ανάγονται σε περίοδο εισφορών μετά το 2026, ο χρόνος παραγραφής κατεβαίνει στην 5ετία και οι απαιτήσεις του e-ΕΦΚΑ από μη καταβληθείσες εισφορές χρονικής περιόδου ασφάλισης από 1/1/2026 και μεταγενέστερα θα παραγράφονται στην 5ετία.
Για παράδειγμα:
- Η αξίωση του e-ΕΦΚΑ για την είσπραξη οφειλής από εισφορές των μηνών 1/2026 έως και 12/2026 παραγράφεται 1/1/2032.
- Η αξίωση του e-ΕΦΚΑ για την είσπραξη οφειλής από εισφορές των μηνών 1/2027 έως και 12/2027 παραγράφεται την 1η/1/2033 κ.ο.κ.
Η μείωση του χρόνου παραγραφής σημαίνει ότι οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ και του ΚΕΑΟ θα πρέπει να αυξήσουν τους ελέγχους για τα ανείσπρακτα χρέη με χρόνο γέννησής τους από 1/1/2026 και μετά, ώστε να βεβαιωθούν εντός της 5ετίας, δηλαδή έως το 2031, διότι όσα καταστούν ληξιπρόθεσμα και δεν βεβαιωθούν εντός της 5ετίας αυτομάτως την 1η/1/2032 παραγράφονται.
Οι οφειλές που έχουν ήδη βεβαιωθεί και όσες βεβαιωθούν έως το τέλος του 2025 παραγράφονται εντός μίας 10ετίας από τότε που βεβαιώθηκαν, εφόσον εντός της 10ετίας δεν μεσολαβήσει άλλη ειδοποίηση που “μηδενίζει” τον χρόνο της παραγραφής. Αν στη λήξη της 10ετίας δεν έχει μεσολαβήσει άλλο διακοπτικό γεγονός (όχληση, ειδοποίηση, εξώδικο για την οφειλή), τότε η οφειλή θα υπόκειται σε παραγραφή 5ετίας.
Για παράδειγμα, οφειλή που βεβαιώθηκε το 2024 παραγράφεται την 1/1/2035. Αν το 2030 (εντός της 10ετούς παραγραφής) ειδοποιηθεί ο οφειλέτης για την εξόφλησή ή τη ρύθμιση του χρέους, τότε αυτομάτως διακόπτεται ο χρόνος της παραγραφής και ξεκινά η 5ετία, με την παραγραφή να πηγαίνει πλέον στο 2035.
Τα χρέη που ανάγονται σε περιόδους καταβολής εισφορών πριν από το 2026 εξακολουθούν να υπόκεινται σε 10ετή παραγραφή ακόμα και αν εντοπιστούν για πρώτη φορά μετά την 1/1/2026, ενώ στη συνέχεια θα υπόκεινται σε 5ετή παραγραφή.
