Η μεγάλη κεφαλή στο προαύλιο του ΕΜΠ αποτελεί ένα εμβληματικό μνημείο της χώρας, όπου μικροί και μεγάλοι σπεύδουν να αφήσουν ένα γαρύφαλλο τιμώντας τους αγωνιστές του Πολυτεχνείου.
Η προτομή, ωστόσο, έχει τη δική της διαφορετική ιστορία από αυτή του Πολυτεχνείου του 1973.
Ο άνθρωπος πίσω από την κεφαλή του Πολυτεχνείου
Η διάσημη κεφαλή στο Πολυτεχνείο αποτελεί έργο του γλύπτη Μέμου Μακρή, ενός αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης κατά τη γερμανική κατοχή, από τον οποίο αφαιρέθηκε η ελληνική υπηκοότητα το 1964.
Παρά το πλούσιο έργο του, ο Μακρής έγινε ευρύτερα γνωστός όταν δημιούργησε το κεφάλι που βρήκε θέση στο προαύλιο του Πολυτεχνείου. Η κεφαλή στο Πολυτεχνείο έχει τη μορφή του κεφαλιού του καθηγητή Νίκου Σβορώνου, ενός σημαντικού Ελληνα ιστορικού.
Ο Νίκος Σβορώνος γεννήθηκε στη Λευκάδα το 1911. Μετά τις σπουδές του στη Φιλοσοφική Αθηνών, εντάχθηκε στις τάξεις του ΕΑΜ (1943) και συνέδραμε στην έκδοση του παράνομου περιοδικού Πρωτοπόροι. Στη συνέχεια μπήκε στις τάξεις του ΕΛ.ΑΣ, όπου διετέλεσε στρατιωτικός διοικητής Βύρωνα-Καισαριανής. Σύμφωνα με τη Βικιπαίδεια, το 1955 του αφαιρέθηκε η ελληνική ιθαγένεια και το 1961 απέκτησε τη γαλλική.
Μετά την πτώση της δικτατορίας δίδαξε στα πανεπιστήμια Θεσσαλονίκης και Κρήτης, διετέλεσε μέλος της διοικούσας επιτροπής του Πανεπιστημίου Κρήτης και διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, και ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτωρ των Πανεπιστημίων Αθηνών (1976) και Θεσσαλονίκης (1977).
