Συνέντευξη του υπουργού Δικαιοσύνης Κώστα Τσιάρα στην Ειρήνη Μπέλλα
«Λανθασμένα προβάλλεται ο ισχυρισμός πως ισόβια σημαίνει 18 χρόνια πραγματικής έκτισης» σημειώνει στη συνέντευξή του στο lawandorder.gr o υπουργός Δικαιοσύνης Κώστας Τσιάρας με αφορμή την υπόθεση στα Σεπόλια και την απαίτηση του κοινού αισθήματος να ισχύουν πραγματικά τα ισόβια στη χώρα μας.
Όπως εξηγεί η συμπλήρωση του ελάχιστου ορίου των 18 ετών για την ποινή της ισόβιας κάθειρξης δεν ισοδυναμεί με αυτόματη αποφυλάκιση και πως με το νέο νομοθετικό πλαίσιο που θέσπισε η κυβέρνησή το δικαστικό συμβούλιο έχει ουσιαστικό και αποφασιστικό ρόλο για την αποφυλάκιση οποιουδήποτε κρατουμένου και συνεκτιμά, πέρα από τον πραγματικό χρόνο έκτισης τον πραγματικό σωφρονισμό του κρατουμένου και μπορεί να κρίνει με ασφάλεια αν ο κατάδικος μπορεί να επανενταχθεί ομαλά στο κοινωνικό σύνολο.
Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη ο κ. Τσιάρας αναφέρθηκε και στο ζήτημα των γυναικοκτονιών αλλά και στα όσα έχουν γίνει για την ταχύτερη απονομή της Δικαιοσύνης.
Πάντως σε νέο νομοσχέδιο που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση έχει ενταχθεί διάταξη που προβλέπει ότι στα δελτία ποινικού μητρώου θα εγγράφεται κάθε ποινική δίωξη που ασκείται, καθώς και το δικονομικό της στάδιο, για τα εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας αλλά και τα αδικήματα που περιγράφονται στον ν. 3500/2006 για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας, όταν τα εγκλήματα αυτά στρέφονται σε βάρος ανηλίκου, μέχρι την αμετάκλητη εκδίκαση της υπόθεσης.
-
Η υπόθεση βιασμού της 12χρονης στα Σεπόλια επανέφερε το ζήτημα της αυστηρότητας των ποινών. Αν και ο βιασμός ανηλίκων στο νέο ποινικό κώδικα τιμωρείται με ισόβια, στην πραγματικότητα στη χώρα μας δεν ισχύουν τα ισόβια με πραγματική έκτιση κάθειρξης γιατί μπορούν οι καταδικασμένοι να αφεθούν ελεύθεροι μετά τα 18 χρόνια. Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί δεν γίνεται μια κίνηση αλλαγής σε αυτό το ζήτημα; Εσείς το βλέπετε θετικά αυτό;
«Έχετε δίκιο ότι με τις τροποποιήσεις του Ν. 4855/2021 ο βιασμός ανηλίκων τιμωρείται, ανελαστικά, με την εσχάτη των ποινών, την ισόβια κάθειρξη. Έτσι, στο ειδεχθές έγκλημα του βιασμού ανηλίκου η ποινή είναι ακριβώς η ίδια ποινή που προβλέπεται για την ανθρωποκτονία από πρόθεση. Αντίστοιχα, επεκτείνεται το ελάχιστο όριο πραγματικής έκτισης από τα 16 στα 18 χρόνια προκειμένου να θεμελιωθεί το δικαίωμα υποβολής αιτήματος απόλυσης υπό όρο. Λανθασμένα, όμως προβάλλεται ο ισχυρισμός πως ισόβια σημαίνει 18 χρόνια πραγματικής έκτισης. Η συμπλήρωση του ελάχιστου ορίου των 18 ετών για την ποινή της ισόβιας κάθειρξης δεν ισοδυναμεί με αυτόματη αποφυλάκιση. Με το νέο νομοθετικό πλαίσιο που θέσπισε η κυβέρνησή μας, το δικαστικό συμβούλιο έχει ουσιαστικό και αποφασιστικό ρόλο για την αποφυλάκιση οποιουδήποτε κρατουμένου και συνεκτιμά, πέρα από τον πραγματικό χρόνο έκτισης τον πραγματικό σωφρονισμό του κρατουμένου και μπορεί να κρίνει με ασφάλεια αν ο κατάδικος μπορεί να επανενταχθεί ομαλά στο κοινωνικό σύνολο».
-
Εξετάζετε νέες διατάξεις για τους βιαστές ανηλίκων ώστε να ακολουθεί στο ποινικό τους μητρώο η δίωξη για αυτό το αδίκημα;
«Όπως γνωρίζετε, από το 2019 η χώρα μας καταβάλει συστηματικές προσπάθειες ώστε να ενσωματώνει έγκαιρα τις κοινοτικές οδηγίες και λαμβάνει πρόνοιες ώστε, στο πλαίσιο της διεθνούς δικαστικής συνεργασίας, να ευθυγραμμίζεται με την κοινοτική νομοθεσία. Σε αυτή την κατεύθυνση έχουμε ήδη θέσει σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο για το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου. Σε αυτό το νομοσχέδιο έχει ενταχθεί ειδική διάταξη, που αποτελεί δράση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής βίας κατά των ανηλίκων και στοχεύει στην εναρμόνιση με το άρθρο 5 της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των παιδιών κατά της γενετήσιας εκμετάλλευσης και κακοποίησης (Σύμβαση Lanzarote). Σύμφωνα με τη διάταξη προβλέπεται ότι στα δελτία ποινικού μητρώου θα εγγράφεται κάθε ποινική δίωξη που ασκείται, καθώς και το δικονομικό της στάδιο, για τα εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας αλλά και τα αδικήματα που περιγράφονται στον ν. 3500/2006 για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας, όταν τα εγκλήματα αυτά στρέφονται σε βάρος ανηλίκου, μέχρι την αμετάκλητη εκδίκαση της υπόθεσης».
-
Το τελευταίο διάστημα οι γυναικοκτονίες πληθαίνουν, όπως και τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας. Χρειάζονται αυστηρότερες ποινές;
«Είναι δείγμα ωριμότητας της κοινωνίας ότι η κακοποίηση γυναικών, ιδίως η κακοποίηση των παιδιών, η παρενόχληση στο χώρο εργασίας, αναδεικνύονται πια και αντιμετωπίζονται με μεγαλύτερη ευαισθησία και με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, ειδικά μετά την αυστηροποίηση των ποινών στα ανώτατα δυνατά όρια που θέσπισε αυτή η κυβέρνηση, που παρέχουν ένα ασφαλές δίχτυ προστασίας για τα θύματα. Αυτά τα περιστατικά βίας, βεβαίως, δεν είναι καινοφανή. Υπήρχαν και στο παρελθόν. Συχνά, όμως, δυστυχώς περνούσαν απαρατήρητα. Σήμερα, ευτυχώς, προκαλούν τεράστια κατακραυγή. Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι εγκλήματα όπως η βία κατά των ανηλίκων, η σεξουαλική παρενόχληση, η κακοποίηση, οι γυναικοκτονίες δεν κρύβονται στο σκοτάδι αλλά προσλαμβάνουν τόσο μεγάλη δημοσιότητα, παρά το γεγονός ότι αυτά τα φαινόμενα δεν είναι κατ’ ανάγκη στατιστικά πολύ περισσότερα σε σχέση με το παρελθόν».
- Μετά από όλο αυτό το διάστημα που βρίσκεστε στην ηγεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης, τι έχει γίνει για την ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης; Παραμένει ένα πρόβλημα που δεν έχει λυθεί;
«Αντιλαμβάνομαι ότι οι πολίτες περιμένουν γρήγορα αποτελέσματα στους ρυθμούς απονομής της δικαιοσύνης. Η ψηφιοποίηση του συστήματος απονομής της δικαιοσύνης έχει ήδη παράξει σημαντικά αποτελέσματα, διευκολύνοντας τους λειτουργούς και τους συλλειτουργούς της δικαιοσύνης. Γρήγορα αποτελέσματα, όπως στην ταχεία έκδοση ψηφιακών πιστοποιητικών, δεν είναι πάντοτε εφικτά. Η ψηφιοποίηση του συστήματος αποδίδει σε βάθος χρόνου, μέσω της δυνατότητας απομακρυσμένης κατάθεσης που θα θεσπίσουμε το επόμενο διάστημα με τον Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης και τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη, μέσω της επέκτασης της αμομαγνητοφώνησης που ήδη εφαρμόζεται πιλοτικά στο Πρωτοδικείο Αθηνών, μέσω των ψηφιακών φακέλων που σταθερά επεκτείνονται στον ποινική/ πολιτική και την διοικητική δικαιοσύνη. Υπάρχουν όμως και τομές, που απαιτούν περισσότερο χρόνο. Η διαρκής επιμόρφωση δικαστών και τα κίνητρα δια βίου εκπαίδευσης των δικαστικών υπαλλήλων που θέσπισε αυτή η κυβέρνηση δημιουργεί μια νέα γενιά και μια νέα αντίληψη για τους λειτουργούς και τους συλλειτουργούς της δικαιοσύνης. Η υλοποίηση της μεταρρύθμισης δεν γίνεται με το πάτημα ενός κουμπιού, την ημέρα της ψήφισης του νόμου. Η αίσθηση της λογοδοσίας των δικαστών, που θεσπίστηκε με τον νέο Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων, η επιθεώρηση της ταχύτητας και της αποτελεσματικότητάς τους, ο εκσυγχρονισμός των διαδικασιών της δικαιοσύνης με την αναθεώρηση όλων των Κωδίκων, η συνεισφορά των εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης διαφορών που θεσπίστηκαν από αυτή την κυβέρνηση με τη διαμεσολάβηση και τη διεθνή εμπορική διαιτησία που θα ψηφιστεί το προσεχές διάστημα, είναι αλλαγές που θα φανούν στο μέλλον, διαμορφώνοντας τελικά μια εντελώς διαφορετική εικόνα για τη δικαιοσύνη σε σύντομο διάστημα από τώρα».
-
Η κυβέρνηση στοχεύει στην επίτευξη της αυτοδυναμίας στις δεύτερες εκλογές. Πιστεύετε ότι είναι εφικτή και υπό ποιες προϋποθέσεις;
«Απολύτως. Οι μετρήσεις της κοινής γνώμης, άλλωστε, δείχνουν πως οι πολίτες που πλήρωσαν τα προηγούμενα χρόνια πολύ βαρύ το τίμημα του λαϊκισμού εμπιστεύονται αυτή την κυβέρνηση, δίνοντας στη Νέα Δημοκρατία μια μεγάλη δημοσκοπική διαφορά από το δεύτερο κόμμα».
-
Τι πιστεύετε θα βαρύνει τους πολίτες την ώρα της κάλπης; Θα επηρεάσει ένας δύσκολος χειμώνας με τα καύσιμα -φωτιά και τις ανατιμήσεις στο καλάθι του νοικοκυριού;
«Από την έναρξη της διακυβέρνησης της χώρας από τον Κυριάκο Μητσοτάκη μέχρι σήμερα διαχειριστήκαμε αποτελεσματικά μια σειρά επάλληλων κρίσεων, αποδεικνύοντας τελικά ότι το κράτος μπορεί να στέκεται στο πλευρό των πολιτών. Αυτή η κυβέρνηση μέσα από τις δυσκολίες αυτές κατόρθωσε όχι μόνο να αναχαιτίσει «απειλές» αλλά ταυτόχρονα δημιούργησε ένα σύγχρονο μοντέλο διαχείρισης κρίσεων χωρίς να αναστείλει το μεταρρυθμιστικό της πρόγραμμα. Έχουμε εμπιστοσύνη, όχι μόνο, στη δουλειά μας αλλά και στο κριτήριο των πολιτών, οι οποίοι αντιλαμβάνονται τη σημασία μιας αποτελεσματικής ηγεσίας, μιας στιβαρής κυβέρνησης, η οποία μπορεί να διαμορφώσει την επόμενη μέρα της πατρίδας μας».