Πολυπλόκαμο δίκτυο αρχαιοκαπήλων με «άκρες» σε χώρες του εξωτερικού και «επώνυμους» οίκους δημοπρασιών, δρούσε στη Βόρειο Ελλάδα, μέχρι που οι αρχές έφτασαν στην εξάρθρωση του από ένα τυχαίο γεγονός.
Η μεγάλη αυτή υπόθεση αρχαιοκαπηλίας που αποκαλύπτει σήμερα το «L&O» έφτασε στη Δικαιοσύνη και μάλιστα στο τελευταίο «σκαλοπάτι» της τον Άρειο Πάγο. Μέλη του κυκλώματος που καταδικάσθηκαν με απόφαση του Εφετείου σε ποινές φυλάκισης και πολυετείς καθείρξεις για σειρά κακουργηματικών πράξεων, (σύσταση συμμορίας, παράνομη εξαγωγή μνημείων, υπεξαίρεση μνημείων, άμεσης συνέργεια στην υπεξαίρεση μνημείων κατ’ εξακολούθηση, κ.ά), προσέφυγαν στον Άρειο Πάγο, προκειμένου να ακυρώσουν την καταδικαστική απόφαση.
Το Ανώτατο Ποινικό Δικαστήριο της χώρας, έκανε εν μέρει δεκτές τις αιτήσεις τους ως προς την επιμέτρηση ποινών για επιμέρους πράξεις, για τις οποίες οι κατηγορούμενοι είχαν κριθεί ένοχοι. Πλέον, η υπόθεση αναμένεται να κριθεί και πάλι από το Εφετείο, μόνο όμως για τα ζητήματα της επιμέτρησης της ποινής, στα οποία αναφέρεται ο Άρειος Πάγος.
Πέραν όμως των νομικών ζητημάτων που εντόπισε το Ανώτατο Ποινικό Δικαστήριο της χώρας, τα όσα αναφέρονται στη δικαστική απόφαση για τη δράση του πολυπλόκαμου κυκλώματος πραγματικά σοκάρουν. Μάλιστα, έχει αξία να αναφερθεί πως οι αστυνομικές αρχές έπεσαν πάνω στο κύκλωμα ενώ άρχισαν να ερευνούν την εξαφάνιση άνδρα, για το οποίο υπήρχαν υπόνοιες πως τόσο ο ίδιος όσο και άτομα του περιβάλλοντος του ήταν αναμεμειγμένοι σε πράξεις αρχαιοκαπηλίας. Στη συνέχεια και λόγω του επείγοντος χαρακτήρα των ερευνών (κίνδυνος ζωής εξαφανισθέτος), ζητήθηκε η άρση του απορρήτου τηλεφωνικού συνδέσεων και τότε άρχισε να ξετυλίγεται και η δράση των μελών του κυκλώματος.
Όπως προέκυψε από τις έρευνες τουλάχιστον για μια διετία, περισσότερα από 30 άτομα συγκέντρωναν και εμπορεύονταν αρχαία αντικείμενα, κατά κανόνα νομίσματα, αλλά και διάφορα, κοσμήματα αγγεία, κ.ά., τα οποία είχαν εντοπίσει κατόπιν παράνομων αρχαιολογικών ερευνών άλλα τρίτα πρόσωπα. Τα μέλη του κυκλώματος έβγαζαν τις αρχαιότητες εκτός Ελλάδας και συγκεκριμένα στις ΗΠΑ, την Αγγλία, τη Γερμανία, την Αυστρία και την Βουλγαρία αποκομίζοντας μεγάλα οικονομικά οφέλη.
Στο πλαίσιο της μεγάλης έρευνας που πραγματοποίησαν οι αρχές, έθεσαν περί τις 45 τηλεφωνικές συνδέσεις υπό παρακολούθηση και οι διάλογοι – φωτιά που συγκεντρώθηκαν καταγράφηκαν σε 40 ψηφιακούς δίσκους (DVD). Μάλιστα, σε αρκετές περιπτώσεις τα μέλη του κυκλώματος ακούγονται να λένε ότι γνωρίζουν ότι τα τηλεφώνα τους παρακολουθούνται. Παρ’ όλα αυτά, συνεχίζουν να αναφέρονται στις έκνομες πράξεις τους χρησιμοποιώντας μάλιστα ειδικές κωδικές ονομασίες για τις αρχαιότητες που έχουν εντοπίσει και θέλουν να διοχετεύσουν σε χώρες του εξωτερικού.
Τα «κουμπιά», οι «φακές» και τα «παγούρια»….
Οι καταδικασθέντες αναφέρονται στα αρχαία νομίσματα κυρίως με τους όρους «κουμπιά» «ελιές», «φακές», «φασόλια», «μαύρα», «πράσινα», «άσπρα» (ασημένια), «κίτρινα» (χρυσά), «παγούρι» (αγγείο) κ.ο.κ. Μάλιστα, αναλόγως με το τί απεικόνιζε το κάθε νόμισμα ανέφεραν τις κωδικές ονομασίες «βοσκούλα», «χελώνα», «κερατάς», «ψειράκι» (για πολύ μικρού μεγέθους νόμισμα). Ακόμη, αποκαλούσαν τις παράνομες αρχαιολογικές έρευνες ως «κυνήγι» ή «ψάρεμα» και αντίστοιχα στα ευρήματα ως «ψάρια», «μπακαλιάρους» και «μπεκάτσες».
Ενδεικτικό του εύρους δράσης του κυκλώματος, είναι ότι σε σπίτι καταδικασθέντα κατασχέθηκαν μεταξύ άλλων 122 αρχαία νομίσματα, δύο ανιχνευτές μετάλλου και πλήθος καταλόγων δημοπρασιών από εταιρείες του εξωτερικού. Στο σπίτι άλλου καταδικασθέντα οι αρχές εντόπισαν και κατέσχεσαν 3,754 νομίσματα! Μάλιστα, όπως διαπιστώθηκε ο εν λόγω καταδικασθείς είχε προσλάβει και …αλλοδαπό υπάλληλο για τον καθαρισμό των νομισμάτων, ο οποίος διάθετε ειδικές γνώσεις και κατάλληλο εξοπλισμό (εργαλεία, χημικές ουσίες κ.τλ). Τα κέρδη των μελών του κυκλώματος ήταν τεράστια. Αρκεί να αναφερθεί ότι μόνο από έναν αγοραστή από τις ΗΠΑ, καταδικασθείς ελάμβανε από 4 έως 5.000 ευρώ μηνιαίως, ενώ από δυο άλλους αγοραστές ελάμβανε ποσά από 500 έως 2.000 ευρώ.
Μάλιστα, εις εκ των βασικών κατηγορουμένων της υπόθεσης είχε παραδώσει προς φύλαξη στην ανιψιά του αρχαία αντικείμενα τα οποία και ανευρέθησαν από τις αρχές στο σπίτι της γυναίκας. Όπως αναφέρεται στην απόφαση, πρόκειται για αρχαιότητες που είτε είχαν υπεξαιρεθεί από μνημεία είτε είχαν εντοπιστεί από παράνομες αρχαιολογικές ανασκαφές. Μεταξύ άλλων, κατασχέθηκαν στο σπίτι αυτό 4.931 αρχαία νομίσματα συνολικής αξίας 162.300, εννέα άλλα αρχαία αντικείμενα, μολύβδινες σφραγίδες ιστορικών χρόνων, μολύβδινο πεσσό ιστορικών χρόνων, κ.ά.