Για το μέλλον της οδικής ασφάλειας, τον ρόλο των νέων καμερών καταγραφής παραβάσεων και τις μεγάλες αλλαγές που έρχονται στο σύστημα ελέγχου της κυκλοφορίας μίλησε στο Law and Order ο Κίμων Λογοθέτης, ειδικός σε θέματα οδικής ασφάλειας. Όπως τόνισε, οι αναβαθμισμένες τεχνολογίες επιτήρησης, σε συνδυασμό με την αυστηρότερη εφαρμογή του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), αναμένεται να συμβάλουν αποφασιστικά στη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων και στη διαμόρφωση ενός περισσότερο υπεύθυνου οδηγικού πολιτισμού.
Σε μια αναλυτική συνέντευξη, ο κ. Λογοθέτης εξηγεί πού βρίσκονται οι πιλοτικές κάμερες που έχουν ήδη εγκατασταθεί, γιατί δεν μπορούν ακόμη να βεβαιώσουν παραβάσεις, και ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα για το μεγάλο έργο των 388 καμερών που θα «θωρακίσει» την Αττική.
Με τεκμηριωμένες αναφορές, παρουσίασε τον τρόπο λειτουργίας του πληροφοριακού συστήματος «Οδυσσέας», τις απαιτήσεις της νομοθεσίας, αλλά και τις προκλήσεις στη χρήση τεχνητής νοημοσύνης χωρίς παραβίαση προσωπικών δεδομένων. Παράλληλα, αναδεικνύει πώς οι κάμερες μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στη μείωση παραβάσεων και ατυχημάτων, αρκεί να υπάρξει ένα εκτεταμένο δίκτυο που θα επιβάλλει πραγματικά τον ΚΟΚ.
Η συζήτηση φωτίζει όλο το πλαίσιο του νέου συστήματος τροχονομικού ελέγχου και το πώς αυτό αναμένεται να αλλάξει την καθημερινότητα των οδηγών τα επόμενα χρόνια.
Οι πιλοτικές κάμερες και ο ρόλος τους
L&O: Πού έχουν τοποθετηθεί οι νέες πιλοτικές κάμερες και ποιος είναι ο σκοπός τους;
Απάντηση: Έχουν εγκατασταθεί έξι πιλοτικές κάμερες στην Αθήνα και δύο στη Θεσσαλονίκη. Μία από αυτές βρίσκεται ήδη στη Λεωφόρο Μεσογείων στον Χολαργό και δοκιμάζεται. Ο σκοπός τους είναι να αξιολογηθεί η απόδοσή τους στην καταγραφή παραβάσεων όπως χρήση κινητού, μη χρήση ζώνης ή κράνους, υπερβολική ταχύτητα, παραβίαση κόκκινου και ακόμη και οχήματα που είναι ανασφάλιστα, χωρίς ΚΤΕΟ ή δηλωμένα σε ακινησία.
L&O: Μπορούν αυτές οι πιλοτικές κάμερες να στέλνουν κλήσεις στους οδηγούς;
Απάντηση: Όχι. Οι παραβάσεις που καταγράφουν χρησιμοποιούνται μόνο για στατιστικούς σκοπούς και αξιολόγηση της λειτουργίας τους. Δεν υπάρχει δυνατότητα αποστολής κλήσεων, όπως συμβαίνει και με τις κάμερες στην Ποσειδώνος και στην Καλαμακίου που καταγράφουν παραβάσεις από το 2021 χωρίς να μπορούν να αποστείλουν πρόστιμα.
Το σύστημα «Οδυσσέας» και η βεβαίωση παραβάσεων
L&O: Τι απαιτείται για να μπορούν οι κάμερες να βεβαιώνουν παραβάσεις;
Απάντηση: Πρέπει να ενταχθούν στο ενιαίο πληροφοριακό σύστημα «Οδυσσέας». Μέσω αυτού, ο οδηγός λαμβάνει SMS ότι «ελέγχεται για τροχαία παράβαση» και αργότερα η κλήση εμφανίζεται στο gov.gr. Για να γίνει αυτό, οι κάμερες πρέπει να είναι μέρος ολοκληρωμένου έργου και όχι πιλοτικού προγράμματος.
L&O: Γιατί οι πιλοτικές κάμερες δεν μπορούν να παραδοθούν στην ΕΛ.ΑΣ.;
Απάντηση: Επειδή δεν αποτελούν ολοκληρωμένο έργο. Η νομοθεσία προβλέπει ότι συστήματα παρακολούθησης παραβάσεων μπορούν να εγκαθιστούν μόνο οι ΟΤΑ. Μετά την ολοκλήρωση, αυτά παραδίδονται στην ΕΛ.ΑΣ., η οποία είναι η μόνη αρμόδια για τη βεβαίωση παραβάσεων.
Το μεγάλο έργο των 388 καμερών
L&O: Ποια είναι η κατάσταση του μεγάλου έργου για τις κάμερες στην Αττική;
Απάντηση: Το έργο προβλέπει 388 κάμερες που καταγράφουν αποκλειστικά παραβίαση ερυθρού σηματοδότη. Ξεκίνησε το 2021, παρατάθηκε το 2023 και έχει καθυστερήσει. Σύμφωνα με το Υπουργείο και την Περιφέρεια, αναμένεται να λειτουργήσει τον Ιούνιο του 2026. Είναι το μοναδικό συμβασιοποιημένο έργο που θα θωρακίσει ουσιαστικά την Αττική.
L&O: Πώς θα λειτουργεί η διαδικασία όταν ολοκληρωθεί το σύστημα;
Απάντηση: Ο οδηγός θα λαμβάνει SMS μέσα σε λίγα λεπτά ότι «ελέγχεται». Η αστυνομία θα ελέγχει τυχόν σφάλματα (τροχονόμος, ασθενοφόρο κ.λπ.) και, αν η παράβαση επιβεβαιώνεται, θα εμφανίζεται στη θυρίδα του πολίτη. Θα υπάρχει και δυνατότητα ηλεκτρονικής ένστασης μέσω τηλεδιάσκεψης.
Προσωπικά δεδομένα και τεχνητή νοημοσύνη
L&O: Τι γίνεται με την προστασία των προσωπικών δεδομένων;
Απάντηση: Για το έργο της Περιφέρειας υπάρχει εγκεκριμένη μελέτη αντικτύπου. Οι AI κάμερες δεν μπορούν να αναγνωρίζουν πρόσωπα. Η δυσκολία αφορά παραβάσεις όπως χρήση κινητού ή κράνους, όπου φαίνεται το πρόσωπο, όμως η τεχνολογία εξελίσσεται ώστε να αναγνωρίζει τη συμπεριφορά χωρίς ταυτοποίηση προσώπου.
Η επίδραση στην οδική ασφάλεια
L&O: Υπάρχουν στοιχεία για τη μείωση παραβάσεων λόγω των καμερών;
Απάντηση: Ναι. Στην Ποσειδώνος–Καλαμακίου, οι παραβάσεις του κόκκινου μειώθηκαν από 16 σε 8 την ώρα μέσα στις πρώτες μέρες. Όταν όμως έγινε γνωστό ότι δεν στέλνουν κλήσεις, οι παραβάσεις επέστρεψαν στα παλιά επίπεδα.
L&O: Τι χρειάζεται για πραγματική συμμόρφωση;
Απάντηση: Ένα μεγάλο δίκτυο καμερών. Με λίγες, οι οδηγοί ξέρουν πού βρίσκονται και προσέχουν μόνο τοπικά. Το σχέδιο προβλέπει 2.000 σταθερές, 500 κινητές, 600 σε λεωφορεία και μαζί με όσες λειτουργούν ήδη, πάνω από 3.200 μόνο στην Αττική.
Οι αιτίες των ατυχημάτων
L&O: Ποια είναι τα συνηθέστερα αίτια τροχαίων ατυχημάτων;
Απάντηση: Κυρίαρχη αιτία είναι η απόσπαση από το κινητό. Ακολουθούν η μη χρήση κράνους και η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ. Προβλήματα προκαλούν επίσης τα παλιά, ασυντήρητα ή ανασφάλιστα οχήματα.
Οι κάμερες ως εργαλείο – όχι τιμωρία
L&O: Ποιος είναι ο πραγματικός ρόλος των καμερών;
Απάντηση: Οι κάμερες δεν είναι «μπαμπούλες». Είναι εργαλείο εφαρμογής της νομοθεσίας και προστασίας των πολιτών. Ο νομοταγής οδηγός δεν έχει να φοβηθεί τίποτα· αντίθετα επωφελείται, αφού λιγότερες παραβάσεις σημαίνουν λιγότερα ατυχήματα και λιγότερη κίνηση. Μόνο όσοι θέλουν να παρανομούν συνειδητά «φοβούνται» τις κάμερες.
