Η Διεθνής Ημέρα Μνήμης τιμά τα θύματα του Ολοκαυτώματος. Η ημέρα καθιερώθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών και εορτάζεται κάθε χρόνο στις 27 Ιανουαρίου, την ημέρα που απελευθερώθηκε το μεγαλύτερο στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς-Μπιρκενάου στην Πολωνία από τον Σοβιετικό Στρατό το 1945.
Η ημέρα αυτή τιμά τη μνήμη των έξι εκατομμυρίων Εβραίων θυμάτων του Ολοκαυτώματος, καθώς και των εκατομμυρίων άλλων θυμάτων της ναζιστικής καταπίεσης.
Τη συγκεκριμένη ημέρα δεν τιμούμε μόνο τα εκατομμύρια των θυμάτων, αλλά είναι και μια συνεχής υπενθύμιση ώστε να μην ξεχάσει η ανθρωπότητα το τεράστιο αυτό έγκλημα και κυρίως για να μην επαναληφθεί! «Ποτέ ξανά»…
Το Ολοκαύτωμα δεν ήταν ένα έγκλημα της στιγμής αλλά διήρκεσε από το 1933 έως το 1945 σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η δράση των Ναζί εναντίον των Εβραίων ήταν σταδιακή και κλιμακούμενη. Αρκεί να σκεφθεί κανείς ότι η Ναζιστική Γερμανία και οι Σύμμαχοι τους σκότωσαν με φρικτούς τρόπους τους δύο στους τρεις Ευρωπαίους Εβραίους.
Οι δυνάμεις του Άξονα περιλάμβαναν αρχικά τη Γερμανία, την Ιταλία και την Ιαπωνία αλλά στη συνέχεια προσχώρησαν σε αυτόν η Ουγγαρία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία, η Σλοβακία και η Κροατία. Στις χώρες αυτές δολοφονήθηκαν ή μεταφέρθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης Εβραίοι προκειμένου να εξοντωθούν σε αυτά.
Το Ολοκαύτωμα και η Ελλάδα
Ο εκτοπισμός και η εξόντωση των Ελλήνων Εβραίων ξεκίνησε τον Μάρτιο του 1943 και ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 1944.
Υπολογίζεται ότι 58.886 Εβραίοι της Ελλάδας, από τους 71.611 Εβραίους που ζούσαν στην χώρα προπολεμικά βρήκαν φρικτό θάνατο στα στρατόπεδα εξόντωσης των Ναζί.
Η Ελλάδα έχει την θλιβερή θέση να κατέχει ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά εξόντωσης Εβραϊκού πληθυσμού που ανέρχεται στο 90%.
Αξίζει να σημειωθεί σε αυτό το σημείο ότι από το 96% των μελών της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης, δηλαδή 46.091 άνθρωποι, που εστάλησαν στο Άουσβιτς, μόνο 1.950 επέστρεψαν πίσω και βρήκαν τα ερείπια μια και οι Ναζί είχαν καταστρέψει τα πάντα, από συναγωγές μέχρι νεκροταφεία και σχολεία.
Η 27η Ιανουαρίου καθιερώθηκε μετά από ομόφωνη απόφαση της Βουλής των Ελλήνων τον Ιανουάριο του 2004, ως ημέρα μνήμης και τιμής για τους Έλληνες Εβραίους που έχασαν τη ζωή τους στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, αλλά και για όσους με θάρρος και αυταπάρνηση έσωσαν συμπολίτες τους από βέβαιο θάνατο.
Την επόμενη χρονιά, στις 2 Νοεμβρίου 2005, η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών αποφάσισε να ανακηρύξει την 27η Ιανουαρίου ως Διεθνή Ημέρα Μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος.
Ολοκαύτωμα: Το στρατόπεδο συγκέντρωση του Άουσβιτς
Σύμφωνα με την Εγκυκλοπαίδεια του Ολοκαυτώματος «Το σύμπλεγμα στρατοπέδων συγκέντρωσης του Άουσβιτς ήταν το μεγαλύτερο του είδους του που κατασκευάστηκε από το ναζιστικό καθεστώς. Περιλάμβανε τρία κυρίως στρατόπεδα και σε όλα υποχρέωναν τους κρατούμενους σε καταναγκαστική εργασία.
Ένα από αυτά λειτουργούσε επίσης για μεγάλο χρονικό διάστημα ως κέντρο εξόντωσης. Τα στρατόπεδα βρίσκονταν περίπου 37 μίλια δυτικά της Κρακοβίας, κοντά στα προπολεμικά γερμανό-πολωνικά σύνορα στην Άνω Σιλεσία, μια περιοχή που προσαρτήθηκε στη ναζιστική Γερμανία το 1939, μετά την εισβολή στην Πολωνία και την κατάκτησή της.
Οι αρχές των SS κατασκεύασαν τρία κύρια στρατόπεδα κοντά στην πολωνική πόλη Οσβιέτσιμ: το Άουσβιτς I τον Μάιο του 1940, το Άουσβιτς II (επίσης γνωστό ως Άουσβιτς-Μπίρκεναου) στις αρχές του 1942 και το Άουσβιτς III (επίσης γνωστό ως Άουσβιτς-Μόνοβιτς) τον Οκτώβριο του 1942.
Το σύμπλεγμα στρατοπέδων συγκέντρωσης του Άουσβιτς υπαγόταν στην Επιθεώρηση Στρατοπέδων Συγκέντρωσης. Έως τον Μάρτιο του 1942, η Επιθεώρηση Στρατοπέδων Συγκέντρωσης ήταν μια υπηρεσία του Κεντρικού Γραφείου των SS και, από το 1941, ανήκε διοικητικά στο Κεντρικό Γραφείο Επιχειρήσεων των SS. Από τον Μάρτιο του 1942 έως την απελευθέρωση του Άουσβιτς, η Επιθεώρηση υπαγόταν στο Κεντρικό Γραφείο Οικονομικών-Διοίκησης των SS.
Τον Νοέμβριο του 1943, τα SS αποφάσισαν τη μετατροπή των Άουσβιτς-Μπίρκεναου και Άουσβιτς-Μόνοβιτς σε ανεξάρτητα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Διοικητής του Άουσβιτς I παρέμεινε ο διοικητής της φρουράς των SS όλων των μονάδων του τάγματος που είχαν μετατεθεί στο Άουσβιτς και θεωρείτο ο ανώτερος αξιωματικός των τριών διοικητών.
Τα γραφεία των SS που ήταν υπεύθυνα για την τήρηση αρχείων των κρατουμένων και τη διαχείριση της ανάπτυξης της εργασίας των κρατουμένων, παρέμειναν στο Άουσβιτς Ι και λειτουργούσαν κεντρικά από εκεί. Τον Νοέμβριο του 1944, το Άουσβιτς II επανενώθηκε με το Άουσβιτς I.
Το Άουσβιτς III μετονομάστηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης Μόνοβιτς.
Διοικητές του συμπλέγματος στρατοπέδων συγκέντρωσης του Άουσβιτς ήταν:
- ο αντισυνταγματάρχης των SS Rudolf Hoess από τον Μάιο του 1940 έως τον Νοέμβριο του 1943,
- ο αντισυνταγματάρχης των SS Arthur Liebehenschel από τον Νοέμβριο του 1943 έως τα μέσα Μαΐου 1944 και
- ο ταγματάρχης των SS Richard Baer από τα μέσα Μαΐου 1944 έως τις 27 Ιανουαρίου 1945.
Διοικητές του Άουσβιτς-Μπίρκεναου, όσο ήταν ανεξάρτητο (Νοέμβριος 1943-Νοέμβριος 1944), ήταν:
- ο αντισυνταγματάρχης των SS Friedrich Hartjenstein από τον Νοέμβριο του 1943 έως τα μέσα Μαΐου 1944 και
- ο λοχαγός των SS Josef Kremer από τα μέσα Μαΐου έως τον Νοέμβριο του 1944.
Διοικητής του στρατοπέδου συγκέντρωσης Μόνοβιτζ από τον Νοέμβριο του 1943 έως τον Ιανουάριο του 1945 ήταν ο λοχαγός των SS Heinrich Schwarz.
