Ο «γαλάζιος» αγροτοσυνδικαλιστής Γιώργος Ξυλούρης, γνωστός ως «Φραπές», επικαλέστηκε το «δικαίωμα σιωπής» κατά την παρουσία του στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, προκαλώντας έντονη αντίδραση, καθώς θεωρείται ένα από τα βασικά πρόσωπα που εμπλέκονται στις αποκαλύψεις της έρευνας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας.
Ανεβαίνοντας στο βήμα, κατέθεσε υπόμνημα στο οποίο αναφερόταν στη θέση του περί «δικαιώματος σιωπής», χωρίς όμως να διευκρινίζει τη νομική βάση αυτής της επιλογής.
Στην τοποθέτησή του ανέφερε: «Έξι μήνες ξεφτιλίζομαι δημόσια. Δεν έχω το δικαίωμα να μάθω όπως ο κάθε κατηγορούμενος για το τι κατηγορούμαι. Σας σέβομαι αλλά δεν μπορώ να απαντάω για πράγματα στα οποία δεν έχω πρόσβαση», επισημαίνοντας ακόμη πως «επικαλούμαι το δικαίωμα σιωπής».
Ο πρόεδρος της Επιτροπής τον ρώτησε εάν έχει την ιδιότητα του κατηγορούμενου, δεδομένου ότι είχε κληθεί ως μάρτυρας. Ο Ξυλούρης αρνήθηκε να απαντήσει, δηλώνοντας πως θα τοποθετηθεί μόνο ενώπιον εισαγγελέα.
Όταν ο πρόεδρος, Α. Νικολακόπουλος, ζήτησε να μάθει αν του έχει απαγγελθεί κάποια κατηγορία και σε ποιο στάδιο βρίσκεται η διαδικασία, ο κ. Ξυλούρης απάντησε: «Δεν είμαι νομικός να σας τα εξηγήσω. Κατέθεσα το υπόμνημά μου. Δεν θα μπω σε διαδικασία εγώ να αυτο-κατηγορηθώ για πράγματα που δεν έχω λάβει γνώση. Όποια είναι η διαδικασία της Επιτροπής. Δεν απαξιώνω την επιτροπή. Δεν είναι ότι δε σέβομαι την Επιτροπή να απαντήσω στον καθένα ξεχωριστά. Δεν έχω κανένα πρόβλημα. Ό,τι στοιχεία έχω ή δεν δεν έχω, γνωρίζω ή δεν γνωρίζω θα τα καταθέσω στον φυσικό δικαστή».
Στη συνέχεια πρόσθεσε: «Ό,τι γνωρίζω θα καταθέσω στον αρμόδιο εισαγγελέα ή δικαστή. Μακάρι να με πάτε και σήμερα να καταθέσω. Για ποιο λόγο να ενοχοποιηθώ για πράγματα που δεν γνωρίζω. Ξέρω τι συμβαίνει και τι δεν συμβαίνει για πολλούς και πολλά. Όταν κληθώ, θα τα καταθέσω εκεί».
Υπενθυμίζεται ότι και στις 20 Νοεμβρίου είχε επικαλεστεί το «δικαίωμα της σιωπής», ενημερώνοντας με υπόμνημα ότι δεν θα προσέλθει ενώπιον της Εξεταστικής για τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Τι ισχύει για το δικαίωμα σιωπής
Ο Κώδικας Ποινικής Δικονομίας προβλέπει το δικαίωμα σιωπής και τη μη αυτοενοχοποίηση για όσους είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι, διασφαλίζοντας τα δικαιώματά τους σε κάθε στάδιο της ποινικής διαδικασίας.
Το δικαίωμα αυτό λειτουργεί ως προστατευτικός μηχανισμός: κανείς δεν υποχρεούται να απαντήσει σε ερωτήσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε αυτοενοχοποίηση.
Για να το επικαλεστεί κάποιος, πρέπει να έχει ήδη την ιδιότητα τουλάχιστον του υπόπτου — δηλαδή να έχει ξεκινήσει προκαταρκτική έρευνα και να έχει κληθεί σε σχετική εξέταση.
