Στον απόηχο του θρήνου από την εθνική τραγωδία με τους 57 νεκρούς στα Τέμπη, η συζήτηση για τις παραλείψεις στο σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας παραμένει ανοιχτή.
Μάλιστα στις 18 Δεκεμβρίου του περασμένου έτους, απετράπη παρόμοιο δυστύχημα στο… κέντρο της Αθήνας, όπως αποκάλυψε το Open. Ένας συρμός προσπάθησε να περάσει σε ισόπεδη διάβαση στην οδό Χαμοστέρνας, ένα από τα πιο κεντρικά σημεία στο κέντρο της Αθήνας.
Ενώ το τρένο κινούνταν, ο φύλακας της διάβασης έκανε φωτεινό σήμα στον οδηγό των αυτοκινήτων για να περάσει κανονικά.
Ωστόσο, 70 μέτρα μακριά είχε ακινητοποιηθεί ένα ΙΧ πάνω στις γραμμές, με αποτέλεσμα να το χτυπήσει το διερχόμενο τρένο. Δεν ενημερώθηκε έγκαιρα τόσο ο φύλακας, αλλά ούτε και ο μηχανοδηγός για το αμάξι που είχε κολλήσει πάνω στις γραμμές. Από θαύμα βεβαίως δεν είχαμε θύματα, καθώς η γυναίκα οδηγός του αυτοκινήτου είχε βγει από το ΙΧ της. Για το συγκεκριμένο περιστατικό ενημερώθηκαν και ο ΟΣΕ και η Hellenic Train.
Έτσι, όπως γίνεται αντιληπτό, όλες οι παραλείψεις ήταν γνωστές. Ήξεραν ότι υπήρχαν καθυστερήσεις στην εφαρμογή της τηλεδιοίκησης με ευθύνη της διοίκησης του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ.
Μάλιστα, οι αρμόδιες εταιρίες για την τηλεδιοίκηση αποζημιώθηκαν με μισό εκατ. ευρώ, διότι ο ίδιος ο ΟΣΕ καθυστερούσε το έργο! Ακόμη, το πόρισμα για τον προβληματικό ΟΣΕ, εδώ και 1,5 χρόνο βρίσκεται στα χέρια της Δικαιοσύνης και των αρμοδίων.
Στις 4 Οκτωβρίου του 2021 παραδόθηκε στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών, στο υπουργείο Μεταφορών, στον ΟΣΕ και στην ΕΡΓΟΣΕ, το πόρισμα έρευνας της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, για την κατάσταση των σιδηροδρόμων την περίοδο 2012-2021. Σε 180 σελίδες περιγράφονται δαιδαλώδεις διαδρομές παραλείψεων και καθυστερήσεων.
Οπως προκύπτει, από την έκθεση της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας που δημοσιεύεται στο Βήμα το έργο –που ξεκίνησε το 2014 και δεν έχει τελειώσει ακόμα– είχε προβλήματα ήδη από τον τρόπο που είχε σχεδιαστεί, καθώς ο ΟΣΕ δεν είχε ακριβή εικόνα για την κατάσταση του προηγούμενου συστήματος σηματοδότησης. Στη συνέχεια η ΕΡΓΟΣΕ έδειξε «επιείκεια», όταν η κοινοπραξία άρχισε από τον πρώτο χρόνο να παραβιάζει τις συμβατικές προθεσμίες. Και αργότερα ο ΟΣΕ καθυστέρησε τις εργασίες, μη δίνοντας τις απαραίτητες άδειες. Η ΕΑΔ πάντως κρίνει ότι η υπογραφή συμπληρωματικής σύμβασης ήταν επιβεβλημένη για την ολοκλήρωση του έργου.
Η έκθεση της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας –το περιεχόμενο της οποίας αποκαλύπτει σήμερα η «Κ»– συντάχθηκε από κλιμάκιο δύο ελεγκτών, έπειτα από εντολή του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης και ολοκλήρωσε το πόρισμά της τον Αύγουστο του 2021. Οι ελεγκτές εξέτασαν τη σύμβαση 717, για την αποκατάσταση του συστήματος σηματοδότησης-τηλεδιοίκησης στον άξονα Αθήνας-Θεσσαλονίκης-Προμαχώνα (πλην του τμήματος Τιθορέας-Δομοκού), εξετάζοντας τόσο τη διαδικασία δημοπράτησης και ανάθεσης όσο και την υλοποίηση του έργου, καλύπτοντας ένα διάστημα από το 2012 έως το 2021.
Στο επίκεντρο του ελέγχου βρέθηκαν, όπως ήταν επόμενο, τόσο ο τρόπος χειρισμού της σύμβασης από την ΕΡΓΟΣΕ και τον ΟΣΕ όσο και οι χειρισμοί του αναδόχου (κοινοπραξία ΤΟΜΗ – Alstom). Στις 180 σελίδες της έκθεσης, που περιλαμβάνει και φωτογραφικό υλικό, αναλύεται βήμα βήμα η πορεία του έργου και το «γαϊτανάκι» των παραλείψεων και καθυστερήσεων.
«Όλα κυλούν ομαλά»
Στο συνέδριο υποδομών και μεταφορών πέρυσι τον Ιούνιο ο πρόεδρος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ διαβεβαίωναν ότι τα πράγματα στον ελληνικό σιδηρόδρομο κυλούσαν ομαλά και ότι η τηλεδιοίκηση θα έμπαινε σε ισχύ από τα τέλη του 2022. Ο Dario Lo Bosco, πρόεδρος ΤΡΑΙΝΟΣΕ στις 01/06/2022 ανέφερε στο 5ο Συνέδριο Υποδομών & Μεταφορών: «Με τον πρόεδρο τον Σπύρο Πατέρα προσπαθούμε να υλοποιήσουμε έναν στρατηγικό στόχο να κινούνται με απόλυτη ασφάλεια άτομα τουρίστες συνοδεύοντας τους από το σπίτι τους μέχρι τον τελικό τους προορισμό και παρακολουθώντας όλη την πορεία τους στα κρίσιμα σημεία». Ο Σπύρος Πατέρας, πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος ΟΣΕ, στις 01/06/2022 δήλωνε: «Γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια από την ΕΡΓΟΣΕ και τον ΟΣΕ στον κεντρικό άξονα από Αθήνα στη Θεσσαλονίκη και τον Προμαχώνα για να παραδοθεί μέσα στο 22 η τηλεδιοίκηση σε λειτουργία και να προχωρήσουμε και την εγκατάσταση του RTMS».