Το σημείο που έχει χτιστεί η Αγιά Σοφία δεν είναι τυχαίο, καθώς αιώνες πριν χτιστεί εκεί ο μεγαλύτερος ναός της Χριστιανοσύνης, οι ειδωλολάτρες έχτιζαν ακριβώς εκεί τους δικούς τους ναούς. Είναι ένα μοναδικής ομορφιάς πέρασμα και κτίσματα όπως αυτό δεσπόζουν στην περιοχή.
Οι χριστιανοί έχτισαν εκεί τον πρώτο ναό της Αγίας Σοφίας, ο οποίος θεμελιώθηκε από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο, το 330 μΧ. Εκείνος ο πρώτος ναός πυρπολήθηκε το 404 από εξαγριωμένους υποστηρικτές του Ιωάννη του Χρυσόστομου, τον οποίο είχε εξορίσει η αυτοκράτειρα Ευδοξία.
Ξαναχτίστηκε ως ξυλόστεγη βασιλική από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο Β’ και τα εγκαίνια έγιναν στις 11 Ιανουαρίου 415 από τον πατριάρχη Αττικό.
Η Στάση του Νίκα και το όραμα του Ιουστινιανού
Το 532 ο ναός πυρπολείται για δεύτερη φορά, στη διάρκεια της Στάσης του Νίκα. Ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός αποφασίζει όχι απλά να χτίσει και πάλι τον Ναό αλλά αυτή τη φορά να φτιαχτεί κάτι πραγματικά εντυπωσιακό και επιβλητικό. Κάτι που να είναι ένα σύμβολο για την Κωνσταντινούπολη.
Στις 23 Φεβρουαρίου 532, σαράντα ημέρες μετά την καταστολή της εξέγερσης μπαίνουν τα θεμέλια του μεγαλεπήβολου έργου, τα σχέδια του οποίου εκπόνησαν ο Ανθέμιος Τραλλιανός και ο Ισίδωρος ο Μιλήσιος. Αμφότεροι εργάστηκαν σκληρά και υπερέβαλαν εαυτούς αφού έδωσαν νέες λύσεις σε μέχρι τότε άλυτα αρχιτεκτονικά προβλήματα ενώ η αντισεισμική προστασία του ναού είναι θέμα συζήτησης μέχρι και σήμερα από τους ειδικούς.
Ο Ανθέμιος και ο Ισίδωρος δημιούργησαν έναν νέα ρυθμό, τη βασιλική με τρούλο, ενώνοντας την ορθογώνια βασιλική με την τεχνική του περίκεντρου με τρούλο. Κανένας από τους δύο δημιουργούς της Αγίας Σοφίας, ωστόσο, δεν ευτύχησε να δει το έργο τελειωμένο, καθώς πέθαναν πριν από την ολοκλήρωσή της.
Περίπου 10.000 εργατοτεχνίτες δούλεψαν αδιάκοπα επί έξι χρόνια Από κάθε σημείο της αυτοκρατορίας, έγινε προσφορές.Τα πράσινα μάρμαρα από τη Μάνη και την Κάρυστο, τα τριανταφυλλιά από τη Φρυγία και τα κόκκινα από την Αίγυπτο. Από τον υπόλοιπο κόσμο προσφέρθηκαν τα πολύτιμα πετράδια, ο χρυσός, το ασήμι και το ελεφαντόδοντο, για τη διακόσμηση του εσωτερικού. Υπολογίζεται πως με σημερινά χρήματα το κόστος της ανέγερσης της Αγιά Σοφιάς ανήλθε, περίπου, στα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ! Ο ναός έχει μέγιστες διαστάσεις 77Χ72 μέτρα και ο επιβλητικός τρούλος έχει διάμετρο 33 μέτρα και ύψος από το δάπεδο 62 μέτρα.
Τα θυρανοίξια της εκκλησίας, που είναι αφιερωμένη στην Αγία του Θεού Σοφία, έγιναν μια ημέρα σαν σήμερα, στις 27 Δεκεμβρίου του 537, από τον Ιουστινιανό, ο οποίος βλέποντας την υπεροχή της Αγίας Σοφίας έναντι του ξακουστού ναού του Σολομώντα στην Ιερουσαλήμ, αναφώνησε: «Δόξα τω Θεώ τω καταξιώσαντί με τοιούτον έργον επιτελέσαι. Νενίκηκά σε Σολομών».
Από την Άλωση μέχρι και σήμερα
Για κάτι παραπάνω από 900 χρόνια η Αγία Σοφία ήταν το κέντρο της πολιτικής, εκκλησιαστικής και πνευματικής ζωής της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Εκεί, ο λαός θα γιορτάσει τους θριάμβους, θα θρηνήσει τις συμφορές και θα αποθεώσει τους νέους αυτοκράτορες.
Η τελευταία λειτουργία τελέστηκε στις 29 Μαΐου 1453. Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος ΙΑ’ Παλαιολόγος, αφού προσευχήθηκε μαζί με το λαό και ζήτησε συγγνώμη για τα λάθη του, έφυγε για τα τείχη, όπου έπεσε μαχόμενος. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης, ο ναός μετατράπηκε από τον Μωάμεθ Β’ τον Πορθητή σε τζαμί.
Μετά την Μικρασιατική Καταστροφή και την ίδρυση του σύγχρονου Τουρκικού Κράτους από τον Κεμάλ Ατατούρκ, μετατράπηκε σε μουσείο και την 1η Φεβρουαρίου 1935 άνοιξε τις πύλες της στο κοινό. Στις 6 Δεκεμβρίου 1985, ανακηρύχθηκε από την UNESCO, Μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
Τρόμος σε Κρήτη και Κάσο – Νέος ακόμη μεγαλύτερος σεισμός με 5,4 ρίχτερ
Μας συγκινεί ο Παναγιώτης-Ραφαήλ: Εύχεται χαμογελαστός «Καλά Χριστούγεννα!» (βίντεο)
Αποκάλυψη: Λαθροδιακινητής «κάρφωσε» σκάφος με 90 άτομα στο Πρασονήσι
Αποκλειστικό L&O: Σε ψυγείο τροφίμων οι 16 σοροί από το ναυάγιο της Πάρου
Ακολουθήστε το law&order.gr στο Google News, για να ενημερώνεστε για όλες τις ειδήσεις.
Σαν σήμερα: Tελούνται τα θυρανοίξια της Αγιά Σοφιάς στην Κωνσταντινούπολη
