Οι ευνοϊκότερες πυρομετεωρολογικές συνθήκες που επικράτησαν στη διάρκεια του φετινού καλοκαιριού στη χώρα μας, είχαν ως αποτέλεσμα, παρόλο που υπήρξαν πολλές πυρκαγιές σε αριθμό, να κάψουν γενικά μικρότερες σε έκταση περιοχές από ό,τι στο παρελθόν.
Το καλοκαίρι του 2022 κατατάσσεται θερμοκρασιακά στα 15 λιγότερο ακραία θερμά καλοκαίρια συνολικά για τη χώρα μας κατά τα τελευταία 42 χρόνια, σύμφωνα με μια προκαταρκτική ανάλυση της πυρομετεωρολογικής ομάδας FLAME του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr και δεδομένων από την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ECMWF).
Το φετινό καλοκαίρι παρατηρήθηκαν 39 ακραία θερμές ώρες συνολικά, τιμή πολύ μικρότερη από τον μέσο όρο της περιόδου 1980-2022 που είναι 77 ώρες. Το καλοκαίρι του 2022 ήταν κατά πολύ ηπιότερο του 2021, όταν είχαν καταγραφεί 314 ακραία θερμές ώρες, καθιστώντας το, το θερμότερο από το 1980 και μετά. Το καλοκαίρι του 2021 ακολουθείται από αυτά του 2012, 2007 και 1987, όταν σημειώθηκαν στην χώρα μας παρατεταμένες περίοδοι με υψηλές θερμοκρασίες.
Σύμφωνα με δεδομένα του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για Δασικές Πυρκαγιές (European Forest Fire Information System-EFFIS), οι καμένες εκτάσεις στη χώρα μας από την αρχή του 2022 έως και το τελευταίο δεκαήμερο του Οκτωβρίου ήταν περίπου 200.000 στρέμματα, εκτάσεις που αντιστοιχούν κατά προσέγγιση στο 46% της μέσης καμένης έκτασης στη χώρα μας κατά την περίοδο 2006-2021. Αυτή η καμένη έκταση σημειώθηκε σε πλήθος δασικών πυρκαγιών, το οποίο κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών ήταν δύο έως τρεις φορές μεγαλύτερο από τον αντίστοιχο μέσο όρο της περιόδου 2006- 2021.
Σύμφωνα με το meteo, παρά το γεγονός ότι σημειώθηκαν σημαντικά περισσότερες δασικές πυρκαγιές από τον μέσο όρο κατά την διάρκεια του φετινού καλοκαιριού, οι περισσότερες συνοδεύτηκαν από μικρές καμένες εκτάσεις. Αυτό συνδέεται τόσο με τις πυρομετεωρολογικές συνθήκες που επικράτησαν κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου όσο και με την ανθρώπινη επέμβαση (πυρόσβεση), με τις πυρομετεωρολογικές συνθήκες ωστόσο να έχουν τον πρωτεύοντα ρόλο μιας και αυτές καθορίζουν την πιθανότητα εύστοχης αναχαίτισής τους από τον άνθρωπο.
Το «μαύρο» ρεκόρ στην Ηλεία
Σε ό,τι αφορά την Ηλεία πάντως, όπως διαβάσατε και σε προηγούμενο ρεπορτάζ της εφ. «Πατρίς», κατέγραψε για μια φορά αρνητικό ρεκόρ με περίπου 800 ενάρξεις αγροτοδασικών πυρκαγιών με σημαντικότερες αυτές των Αγνάντων και των Κρεστένων και συνολικά 16.746 καμένα στρέμματα εκ των οποίων τα 9.060 στρέμματα είναι δάση και δασικές εκτάσεις και τα υπόλοιπα αγροτικές και λοιπές εκτάσεις. Μεγάλος είναι και ο φετινός αριθμός των περιπτώσεων που εντοπίστηκε δράστης σε πυρκαγιά. Τα αυτόφωρα έφτασαν τα 27, ενώ σε μια περίπτωση αυτή στα Άγναντα ο κατηγορούμενος προφυλακίστηκε.
Ο αριθμός των περιστατικών είναι αρκετά μεγάλος και ενώ απομένουν δύο μήνες έως το τέλος του έτους, όταν το 2021 συνολικά καταγράφηκαν 717 πυρκαγιές.
Μια πρώτη ανάλυση των πυρομετεωρολογικών δεδομένων του Καναδικού Συστήματος Πυρομετεωρολογικών Δεικτών από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Copernicus και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ECMWF) κατά τους καλοκαιρινούς μήνες Ιούνιο-Αύγουστο του 2022 δείχνει ότι κατά μέσο όρο στη χώρα μας, με εξαίρεση την περίοδο 15 Ιουλίου-15 Αυγούστου, απουσίαζαν οι παρατεταμένες περίοδοι με δυσμενείς πυρομετεωρολογικές συνθήκες. Κατά την περίοδο 15/07-15/08 σημειώθηκαν αρκετές ημέρες όπου ο συνδυασμός των σχετικά υψηλών θερμοκρασιών, της χαμηλής υγρασίας και των σημαντικά ενισχυμένων βόρειων ανέμων είχε ως αποτέλεσμα την επικράτηση δυσμενών πυρομετεωρολογικών συνθηκών σε μεγάλο μέρος της χώρας, περίοδος κατά την όποια σημειώθηκαν και οι πιο καταστροφικές πυρκαγιές σε περιοχές της Λέσβου, Αττικής, Έβρου, Κρήτης, Κω και Δ. Πελοποννήσου.
Ως αποτέλεσμα της ατμοσφαιρικής αστάθειας και των σημαντικών βροχοπτώσεων στη χώρα μας μετά το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου, συνοδεία χαμηλότερων για την εποχή θερμοκρασιών, σημειώθηκε σημαντική βελτίωση των πυρομετεωρολογικών συνθηκών, οι οποίες βρέθηκαν σε πολύ χαμηλά επίπεδα τις τελευταίες ημέρες του Αυγούστου.
Εν αντιθέσει με το 2022, το καλοκαίρι του 2021 είχαν παρατηρηθεί ιδιαίτερα δυσμενείς πυρομετεωρολογικές συνθήκες σχεδόν στο σύνολο του καλοκαιριού, με αποκορύφωμα το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουλίου και το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου, όποτε και σημειώθηκαν τιμές ρεκόρ για την εποχή, λόγω του ακραίου κύματος καύσωνα που επηρέασε τη χώρα μας.
Μια περαιτέρω ανάλυση των ακραίων θερμοκρασιών και των καμένων εκτάσεων, με βάση δεδομένα του Πυροσβεστικού Σώματος κατά την περίοδο 2000-2022, δείχνει ότι μερικά από τα θερμότερα καλοκαίρια των τελευταίων 22 ετών συνοδεύτηκαν από μεγάλο αριθμό καμένων εκτάσεων.
Οι επιστήμονες του Αστεροσκοπείου τονίζουν ότι παρότι οι ακραία υψηλές θερμοκρασίες συμβάλλουν στην δημιουργία ενός πιο εύφλεκτου περιβάλλοντος μέσω της μείωσης της περιεχόμενης υγρασίας της νεκρής δασικής καύσιμης ύλης, δεν αποτελούν τον μοναδικό παράγοντα για την διαμόρφωση δυσμενών πυρομετεωρολογικά συνθηκών.
Οι δυσμενείς πυρομετεωρολογικά συνθήκες αναπτύσσονται μέσα από την αλληλεπίδραση ατμοσφαιρικών διεργασιών σε διαφορετικές χρονικές κλίμακες, όπως είναι οι βροχοπτώσεις που έχουν σημειωθεί σε μια περιοχή από ώρες έως και μήνες πριν, καθώς και τις εναλλαγές της θερμοκρασίας, της υγρασίας και του ανέμου.
Γιώργος Κωνσταντακόπουλος, Διοικητής Πυροσβεστικών Υπηρεσιών στην Ηλεία: «Δύσκολη αντιπυρική περίοδος με πολλά συμβάντα»
«Oλοκληρώθηκε και επίσημα την περασμένη Δευτέρα η αντιπυρική περίοδος. Ήταν μια αντιπυρική περίοδος δύσκολη με πολλά συμβάντα. Είχαμε πολλές ενάρξεις αγροτοδασικών πυρκαγιών, περί τις 793 και κάηκαν συνολικά στον νομό Ηλείας 16.746 στρέμματα.
Μπορεί τυπικά να έκλεισε η αντιπυρική περίοδος, όμως τυπικά δεν έχει κλείσει γιατί οι καιρικές συνθήκες είναι ευνοϊκές για την έναρξη και την επέκταση αγροτοδασικών πυρκαγιών.
Πρέπει να επιστήσουμε την προσοχή κυρίως στους καλλιεργητές οι οποίοι θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί για να κάψουν τα υπολείμματα από τις καλλιέργειές τους.
Υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες θα πρέπει να βάζουν φωτιά για να κάψουν τα υπολείμματα. Είμαστε στην διάθεσή τους για ό,τι χρειάζονται στο πως πρέπει να γίνει η διαδικασία. Αυτή την περίοδο, καίμε αλλά καίμε με προσοχή γιατί τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Δεν έχουμε πάρει τις βροχές που περιμέναμε μέχρι τώρα και θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί.
Η υγρασία ναι μεν το βράδυ είναι ισχυρή, ωστόσο περιμένουμε να βρέξει ώστε να έχουμε συνθήκες που θα αποτρέπουν την επέκταση της πυρκαγιάς. Υπάρχει μια ποικιλία αιτιών για τις ενάρξεις των πυρκαγιών με βασικότερο παράγοντα τον άνθρωπο».
Δέκα περιστατικά με τη λήξη της αντιπυρικής περιόδου
Το πάθημα τα προηγούμενα χρόνια με τις φωτιές φαίνεται πως δεν έχει γίνει μάθημα για τους Ηλείους, αφού χθες και μετά την επίσημη λήξη της αντιπυρικής περιόδου υπήρξαν συνολικά 10 περιστατικά πυρκαγιών σε όλο τον νομό, με τις πυροσβεστικές αρχές του νομού να ζητούν από τον κόσμο μεγαλύτερη προσοχή και υπευθυνότητα.
Στην περιοχή αρμοδιότητας του ΠΚ Κρεστένων υπήρξαν δύο περιστατικά στον Γρύλο και στην περιοχή Τσάνα, που αμφότερα έκαιγαν λιοστάσια με το πρώτο εξ’ αυτών να καίει μισό στρέμμα και το δεύτερο συνολικά 4.
Όσον αφορά το ΠΚ Ολυμπίας, είχε ένα περιστατικό στον Πλάτανο όπου στάλθηκαν δύο οχήματα με τέσσερις άνδρες που κατάσβεσαν μέτωπο σε λιοστάσι το οποίο πρόλαβε και έκαψε σχεδόν 3 στρέμματα. Τα περισσότερα περιστατικά είχε η ΠΥ Λεχαινών, που κλήθηκε σε έξι συνολικά. Τ
ο πρώτο χρονικά στο Λάππα, όπου έγινε στάχτη 1,5 στρέμμα και προκλήθηκαν ζημιές σε αμπέλι, το δεύτερο στο Τραγανό με 5 στρέμματα καλάμια και ξηρά χόρτα, το τρίτο και μεγαλύτερο στο Ψάρι με 10 στρέμματα ξηρά χόρτα και συνδρομή δύο αυτοκινήτων από άλλες υπηρεσίες, το τέταρτο στη Νέα Μανωλάδα – Λάμια με 4 στρέμματα καλάμια, το πέμπτο πάλι στο Τραγανό με 300τμ. αγροτικής έκτασης και καμένα ποτιστικά λάστιχα και το τελευταίο στο Νεοχώρι με 9 στρέμματα καλάμια και ξερά χόρτα.
Τέλος, από την ΠΥ Πύργου υπήρξαν δύο περιστατικά στο Κορακοχώρι με μισό στρέμμα καμένα καλάμια και δύο ελιές και στη Βροχίτσα με 300τμ. καλάμια.
