Τελικά, ίσως και να μην είναι το πιο ορθό να ιδρύεις παραστρατιωτικές ομάδες με… τέρμα ακροδεξιά στοιχεία, με τη λογική της επίλεκτης ομάδας στρατιωτών που θα αναλαμβάνουν τις δύσκολες αποστολές στο πεδίο του πολέμου. Σίγουρα, αυτή η σκέψη πέρασε σήμερα από το μυαλό του Βλαντίμιρ Πούτιν βλέποντας πως ένα «παιδί» του όπως η οργάνωση Wagner στράφηκε τελικά εναντίον του, αναγκάζοντας τις ρωσικές Αρχές να θέσουν κοτζάμ Μόσχα σε «αντιτρομοκρατικό καθεστώς».
Τι είναι όμως αυτή η διαβόητη ομάδα Wagner, που θεωρούταν ως η εκλεκτή ομάδα του Πούτιν και σήμερα ανάγκασε τον πρόεδρο της Ρωσίας να κάνει λόγο σε διάγγελμά του για «πισώπλατο χτύπημα» και «προδοσία»;
Η ομάδα Wagner είναι ρωσικής ιδιοκτησίας ιδιωτική στρατιωτική εταιρεία με πάνω από 50.000 μέλη στο σύνολο. Η εν λόγω στρατιωτική οργάνωση έχει συμμετάσχει σε πολέμους στη Λιβύη, τη Συρία, την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία ενώ σήμερα συμμετέχει και στον πόλεμο της Ουκρανίας.
Οι μισθοφόροι της Wagner εμφανίστηκαν για πρώτη φορά τον Φεβρουάριο του 2014 στην Κριμαία κατά τη διάρκεια της προσάρτησης της χερσονήσου από τη Ρωσία το 2014, όπου έδρασαν μαζί με τις τακτικές μονάδες του ρωσικού στρατού, αφόπλισαν τον ουκρανικό στρατό και ανέλαβαν τον έλεγχο των εγκαταστάσεων. Η κατάληψη της Κριμαίας ήταν σχεδόν αναίμακτη.
Οι «ευγενικοί άνθρωποι» με τα άδεια όπλα και ο Πριγκόζιν
Οι μισθοφόροι, μαζί με τους τακτικούς στρατιώτες, είχαν τη φήμη των… «ευγενικών ανθρώπων» εκείνη την εποχή λόγω της καλής συμπεριφοράς τους, κουβαλούσαν όπλα που δεν ήταν γεμάτα, και κυρίως δεν έκαναν καμία προσπάθεια να παρέμβουν στη ζωή των πολιτών. Ένα άλλο όνομα για αυτούς ήταν «μικροί πράσινοι» καθώς ήταν μασκοφόροι, φορούσαν ασήμαντες πράσινες στολές στρατού και η προέλευσή τους ήταν αρχικά άγνωστη.
Μετά την κατάληψη της Κριμαίας, περίπου 300 μισθοφόροι πήγαν στην περιοχή Ντονμπάς της ανατολικής Ουκρανίας όπου ξεκίνησε μια σύγκρουση μεταξύ της ουκρανικής κυβέρνησης και των φιλορωσικών δυνάμεων. Χάρη στη βοήθειά τους, οι φιλορωσικές δυνάμεις κατάφεραν να αποσταθεροποιήσουν τις κυβερνητικές δυνάμεις ασφαλείας στην περιοχή, να ακινητοποιήσουν επιχειρήσεις τοπικών κυβερνητικών μονάδων, να καταλάβουν αποθήκες πυρομαχικών και να πάρουν τον έλεγχο των πόλεων.
Οι μισθοφόροι διεξήγαγαν κρυφές επιθέσεις, αναγνωρίσεις, συλλογή πληροφοριών και συνόδευαν ιδιαίτερα σημαντικά πρόσωπα. Τον Οκτώβριο του 2017, η ουκρανική υπηρεσία ασφαλείας ισχυρίστηκε ότι είχε αποδείξεις για τη συμμετοχή της ομάδας Wagner στην κατάρριψη ενός αεροπλάνου Il-76 στο Διεθνές Αεροδρόμιο του Λουγκάνσκ που σκότωσε 40 Ουκρανούς αλεξιπτωτιστές, καθώς και ένα πλήρωμα εννέα ατόμων τον Ιούνιο του 2014. Ρώσοι και Σέρβοι «μισθοφόροι» αναφέρθηκαν ήδη ότι συμμετείχαν στη μάχη του 2014 για το αεροδρόμιο, αν και δεν είχε δηλωθεί αν αυτοί συνδέονταν με τη Wagner τότε.
Στις αρχές του 2016, η ομάδα Wagner είχε 1.000 μέλη, τα οποία αργότερα αυξήθηκαν σε 5.000 τον Αύγουστο του 2017 και 6.000 τον Δεκέμβριο του 2017. Η οργάνωση θεωρείται ότι είχε έδρα στην Αργεντινή και επίσης έχει γραφεία στην Αγία Πετρούπολη και στο Χονγκ Κονγκ.
Τον Μάρτιο του 2022, κατά τη διάρκεια της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, τουλάχιστον 1.000 μέλη της οργάνωσης συμμετείχαν στις εχθροπραξίες, κυρίως στο Ντονμπάς και συμμετείχαν σε πολλές μάχες σε αυτό το μέτωπο, όπως στη μάχη της Ποπάσναγια, στη μάχη του Σεβεροντονιέσκ και στη μάχη του Λισιτσάνσκ.
Από τις αρχές Ιουλίου στις τάξεις της οργάνωσης άρχισαν να εντάσσονται κατάδικοι, στους οποίους προσφέρθηκαν 100.000 η 200.000 ρούβλια και αμνηστία για έξι μήνες «εθελοντικής υπηρεσίας» ή 5 εκατομμύρια στους συγγενείς τους αν πέθαιναν. Ακολούθως συμμετείχαν στη μάχη του Μπαχμούτ, καταλαμβάνοντας στα μέσα Ιανουαρίου 2023 την κωμόπολη Σολεντάρ.
Στις 23 Ιουνίου 2023, ο ηγέτης της Wagner, Γεβγκένι Πριγκόζιν, κατηγορήθηκε από τη ρωσική κυβέρνηση για οργάνωση ένοπλης εξέγερσης αφού απείλησε να επιτεθεί στις ρωσικές δυνάμεις ως απάντηση σε αεροπορική επιδρομή στους μισθοφόρους του. Οι ρωσικές δυνάμεις ασφαλείας κατηγόρησαν τον ιδρυτή της ομάδας Wagner για απόπειρα πραξικοπήματος καθώς δεσμεύτηκε για «πορεία δικαιοσύνης» κατά του ρωσικού στρατού.
Ο Πριγκόζιν δημοσίευσε ένα φωνητικό μήνυμα υποστηρίζοντας ότι η Βάγκνερ είχε εγκαταλείψει την Ουκρανία και προχωρούσε στη ρωσική πόλη Ροστόφ. Ανώτεροι Ρώσοι στρατηγοί προέτρεψαν τους μαχητές της Wagner να αποσυρθούν και να αποκηρύξουν τον επικεφαλής της οργάνωσης. Εν τω μεταξύ, η υπηρεσία εθνικής ασφάλειας της Ρωσίας (FSB) είπε ότι είχε καταθέσει ποινικές κατηγορίες εναντίον του Πριγκόζιν και ότι είναι σε εξέλιξη οι διαδικασίες για τη σύλληψή του.
