Διεύθυνση Αντιμετώπισης του Οργανωμένου Εγκλήματος (ΔΑΟΕ) στα πρότυπα του FBI, δηλαδή με πανελλαδική αρμοδιότητα για όλες τις μεγάλες υποθέσεις, δημιουργεί στην ΕΛ.ΑΣ. ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, με στόχο να βάλει φρένο στην ανεξέλεγκτη δράση του οργανωμένου εγκλήματος αλλά και στα φαινόμενα διαφθοράς στο Σώμα της Αστυνομίας.
Ο συντονισμός και ο έλεγχος της ΔΑΟΕ, που προβλέπεται να αφομοιώσει και την Οικονομική Αστυνομία ώστε να αναλαμβάνει τις μεγάλες υποθέσεις λαθρεμπορίου, απάτης και φοροδιαφυγής, θα γίνεται απευθείας από τον αρχηγό της ΕΛ.ΑΣ., με στόχο την ευελιξία, την αμεσότητα και την αποτελεσματικότητα. Η έδρα της θα είναι στην Αττική, αλλά θα υπάρξει παράρτημα και στη Θεσσαλονίκη, ενώ θα εποπτεύεται από τον εισαγγελέα Εφετών. Οι υπάρχουσες Υπηρεσίες Ασφαλείας, όπως η Διεύθυνση Ασφαλείας Αττικής, θα επιλαμβάνονται πλέον μόνο των υποθέσεων που δεν έχουν να κάνουν με το οργανωμένο έγκλημα.
Κάτω από την ομπρέλα της νέας Υπηρεσίας εντάσσονται οι αρμοδιότητες των Υποδιευθύνσεων Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος και Εμπορίας Ανθρώπων, Δίωξης Εγκλημάτων κατά Ζωής και Ιδιοκτησίας, Προστασίας Περιουσιακών Δικαιωμάτων, Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Περιβάλλοντος, Δίωξης Ναρκωτικών και Αντιμετώπισης Βίας στους Αθλητικούς Χώρους, οι οποίες καταργούνται από την οργανωτική δομή της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής.
Για την ίδρυση της νέας ΔΑΟΕ, που θα λειτουργήσει από την 1η Σεπτεμβρίου, το Συμβούλιο της Επικρατείας έδωσε το πράσινο φως με την έγκριση του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος.
Ο κ. Χρυσοχοΐδης προχώρησε στη σύσταση του «ελληνικού FBI» προκειμένου «να εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος, το οποίο αποτελεί σημαντική απειλή για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις, τους κρατικούς θεσμούς και την οικονομία της χώρας, δεδομένου ότι οι εγκληματικές ομάδες εμφανίζουν πλέον διεθνικά χαρακτηριστικά και άμεση προσαρμοστικότητα προς τις διαρκώς μεταβαλλόμενες συνθήκες, γεγονός που αυξάνει τον βαθμό δυσκολίας της αντιμετώπισής τους από τις αρμόδιες κρατικές αρχές, τα δε εγκληματικά δίκτυα αναπτύσσονται σε υψηλό επαγγελματικό επίπεδο».
Υπενθυμίζεται ότι ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη στην προηγούμενη -τέταρτη κατά σειρά- θητεία του στη λεωφόρο Κατεχάκη είχε παραδώσει στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου φάκελο με δικογραφίες και ονόματα μελών της επονομαζόμενης Greek Mafia και του οργανωμένου εγκλήματος επιδιώκοντας τη διεξαγωγή εισαγγελικής έρευνας, η οποία όμως δεν απέφερε καρπούς. Πλέον το οργανωμένο έγκλημα έχει λάβει διεθνείς προεκτάσεις και έχει αυξηθεί υπέρμετρα η δράση της Greek Mafia, με έναν πρωτοφανή κύκλο αίματος που άνοιξε το 2017 και συνεχίζεται έως σήμερα.
Χρυσοχοΐδης: «Μηδενική ανοχή στο οργανωμένο έγκλημα είναι δέσμευση της κυβέρνησης, της ΕΛ.ΑΣ. και δική μου»
«Η μηδενική ανοχή στο οργανωμένο έγκλημα είναι για μένα προσωπική δέσμευση. Για την κυβέρνηση, το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και την Ελληνική Αστυνομία η καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος αποτελεί βασική προτεραιότητα. Είναι άλλωστε μία από τις σημαντικότερες απειλές για την ευρωπαϊκή ασφάλεια συνολικά και την εσωτερική ασφάλεια των κρατών-μελών ειδικότερα. Γι’ αυτόν τον λόγο προχωρήσαμε σε ένα σημαντικό βήμα στη διαρκή μάχη της Πολιτείας κατά του οργανωμένου εγκλήματος. Στη σύσταση για πρώτη φορά στη χώρα μας μιας εξειδικευμένης υπηρεσίας με αποκλειστικό αντικείμενο την καταπολέμηση του σοβαρού και οργανωμένου εγκλήματος. Η Διεύθυνση Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος θα έχει πανελλαδική εμβέλεια και θα εποπτεύεται από εισαγγελέα. Η δημιουργία της βασίστηκε στην εμπειρία αντίστοιχων υπηρεσιών άλλων χωρών και στις συστάσεις του ΟΗΕ και της Ε.Ε. Δίνουμε έμφαση στην ενιαία διαχείριση των υποθέσεων, στην οικονομική διάσταση του εγκλήματος, στην αξιοποίηση της τεχνολογίας και στη διεθνή συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών. Είμαι πεπεισμένος πως αυτή η επιχειρησιακή καινοτομία θα θωρακίσει την ασφάλειά μας από την απειλή του οργανωμένου εγκλήματος».
Follow the money
Πρόθεση της ηγεσίας της Κατεχάκη είναι να τηρήσει το δόγμα «Ακολούθησε το χρήμα» (Follow the money) στις έρευνες για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος.
Σύμφωνα με το άρθρο 187 του Ποινικού Κώδικα και το Προεδρικό Διάταγμα για την οργάνωση των υπηρεσιών της ΕΛ.ΑΣ. (178/2014), στα κακουργηματικά αυτά αδικήματα εντάσσονται: ξέπλυμα βρόμικου χρήματος, εμπρησμός και εμπρησμός δάσους, έκρηξη, πρόκληση ναυαγίου, διατάραξη της ασφάλειας σιδηροδρόμων, πλοίων και αεροσκαφών, διευκόλυνση της παράνομης εισόδου – εξόδου ή της παράνομης μεταφοράς λαθρομεταναστών, δηλητηρίαση πηγών και τροφίμων, ληστείες, υπεξαιρέσεις, σωματεμπορία, πλαστογραφία, παραχάραξη, ανθρωποκτονία με πρόθεση, βαριά σωματική βλάβη, αρπαγή, αναγκαστική εξαφάνιση προσώπου, εμπορία ανθρώπων, αρπαγή ανηλίκων, αποπλάνηση παιδιών, πορνογραφία ανηλίκων, ασέλγεια με ανήλικο, απαγωγή, βιασμός, κατάχρηση σε ασέλγεια, εκβίαση, τοκογλυφία, εμπορία και διακίνηση ναρκωτικών, όπλων και εκρηκτικών υλών, διακεκριμένες περιπτώσεις κλοπής, απάτης μέσω υπολογιστή, προστασίας αρχαιοτήτων κ.λπ.
Στις αρμοδιότητες της νέας Διεύθυνσης υπάγονται ακόμα η εξάρθρωση των εγκληματικών οργανώσεων εγχώριων ή διασυνοριακών, η νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, η συνεργασία με Europol, Interpol και συναρμόδιες αρχές και υπηρεσίες χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης και τρίτων χωρών, η συνεργασία με άλλες κατά τόπους αρμόδιες υπηρεσίες της ΕΛ.ΑΣ., της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας (ΕΑΔ), της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (ΣΔΟΕ). Παράλληλα, σε αυτή υπάγονται η παρακολούθηση της εξέλιξης και των τάσεων των σοβαρών και οργανωμένων εγκλημάτων εγχώριων και διασυνοριακών, καθώς και η μελέτη επιστημονικών και τεχνικών μεθόδων καταπολέμησής τους.
Επιπρόσθετα, η νέα υπηρεσία μπορεί κατόπιν έγκρισης ή διαταγής του αρχηγού της ΕΛ.ΑΣ. να επιληφθεί υποθέσεων που αφορούν κάθε μορφής σοβαρά εγκλήματα και ιδίως της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος. Σοβαρά εγκλήματα, σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του Προεδρικού Διατάγματος το οποίο κατατέθηκε στο ΣτΕ, χαρακτηρίζονται εκείνα τα οποία «λόγω της βαρύτητας, του τρόπου, των μέσων και των ειδικών συνθηκών τέλεσής τους ενδιαφέρουν ιδιαίτερα την κοινή γνώμη ή είναι δυνατόν να επηρεάσουν δυσμενώς το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών ή απαιτούν ιδιαίτερη εμπειρία ή εξειδικευμένη γνώση για την αποκάλυψη των δραστών και τη συλλογή των απαραίτητων στοιχείων για την παραπομπή τους στη Δικαιοσύνη».
Την ίδια στιγμή θα αξιοποιηθεί η τεχνογνωσία της νέας υπηρεσίας και η εμπειρία του προσωπικού της και «στα εγκλήματα τα οποία, καίτοι δεν έχουν τη δομή του οργανωμένου εγκλήματος, έχουν ανάλογο αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή των πολιτών και υπονομεύουν το αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης προς την Ελληνική Αστυνομία».
Αθλητική βία
Ενα μεγάλο κεφάλαιο του Προεδρικού Διατάγματος αναφέρεται στην οργανωμένη αθλητική βία, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις μέσα και έξω από τα γήπεδα. Τραγική κατάληξη αθλητικής βίας συνιστά ο θάνατος του αρχιφύλακα Γιώργου Λυγγερίδη την 7η Δεκεμβρίου του 2023 στου Ρέντη.
Τελικά, στην υπόθεση του Ρέντη, μετά από μεθοδικές ενέργειές της η ΕΛ.ΑΣ. εξάρθρωσε εγκληματική οργάνωση που συνολικά απαρτίζεται από 160 άτομα και δρούσε ανεξέλεγκτα επί σειρά ετών ενώ συνέλαβε 63 μέλη της, τα οποία κατηγορούνται -κατά περίπτωση- για εγκληματική οργάνωση, ανθρωποκτονία από πρόθεση, επικίνδυνες σωματικές βλάβες, διατάραξη κοινής ειρήνης, έκρηξη, ληστεία, εκβίαση, εμπρησμό, κλοπή, φθορά ξένης ιδιοκτησίας και παραβάσεις σχετικές με τις εκρηκτικές ύλες, τις φωτοβολίδες, τα βεγγαλικά, τα όπλα σε συνδυασμό με τη νομοθεσία περί αθλητισμού. Επιπρόσθετα, τέσσερις από αυτούς κατηγορούνται για παράβαση των νόμων περί ναρκωτικών, όπλων και φωτοβολίδων.
Σύμφωνα με το διάταγμα Χρυσοχοΐδη, η Υποδιεύθυνση Αντιμετώπισης Οργανωμένης Αθλητικής Βίας είναι αρμόδια αφενός για την έρευνα, εξάρθρωση και δίωξη του οργανωμένου εγκλήματος που διαπράττει εγκλήματα κατά τις αθλητικές εκδηλώσεις και αφετέρου για την καταπολέμηση της αθλητικής βίας. Οι αρμοδιότητες της Διεύθυνσης αυτής, μεταξύ των άλλων, είναι:
- 1) Η αναζήτηση, συλλογή και επεξεργασία πληροφοριών με σκοπό την αντιμετώπιση της οργανωμένης αθλητικής βίας.
- 2) Η εκτίμηση του βαθμού επικινδυνότητας των διεθνών και εθνικών επαγγελματικών, αθλητικών οργανώσεων.
- 3) Ο εντοπισμός ατόμων τα οποία προκαλούν ή συμμετέχουν σε σοβαρά επεισόδια ή προετοιμάζουν ή διαπράττουν άλλες αξιόποινες πράξεις που αφορούν οργανωμένη αθλητική βία.
- 4) Η παροχή συνδρομής σε άλλες αστυνομικές υπηρεσίες που διερευνούν αξιόποινες πράξεις εγκληματικών ομάδων.
- 5) Ο συντονισμός και η καθοδήγηση αξιωματικών αθλητικών συνδέσμων.
- 6) Η συνεργασία με εθνικούς και διεθνείς οργανισμούς-φορείς της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
- 7) Η ανάλυση και αξιολόγηση των σοβαρών υποθέσεων αθλητικής βίας με την παράλληλη εισήγηση λήψης μέτρων για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπισή της.
Στη Διεύθυνση συνιστάται Τμήμα Προστασίας Αθλητικών Αποστολών, το οποίο είναι αρμόδιο για τη συνοδεία εκτός έδρας των αποστολών αθλητικών ομάδων τόσο εντός όσο και εκτός της Ελλάδας.
Δίωξη Ναρκωτικών
Μια δεύτερη καινοτομία του διατάγματος είναι το σπάσιμο της Δίωξης Ναρκωτικών -κατά το πρότυπο της ευρωπαϊκής υπηρεσίας Europol- σε τμήματα ανάλογα με το είδος των ναρκωτικών ουσιών που διακινούνται παράνομα, καθώς η Ελλάδα είναι κέντρο διεθνών μεταφορών από στεριά και θάλασσα. Ενδεικτικό είναι ότι πριν από λίγα 24ωρα στο λιμάνι του Πειραιά εντοπίστηκαν 210 κιλά κοκαΐνης σε κοντέινερ με γαρίδες, προερχόμενα από τον Παναμά, και συνελήφθησαν δύο Αλβανοί και δύο Ελληνες.
Σύμφωνα με τη νέα διάρθρωση, η Δίωξη Ναρκωτικών αποτελείται από τα Τμήματα: 1) Γενικών υποθέσεων και διεθνών συνεργασιών, 2) Κοκαΐνης, 3) Ηρωίνης, 4) Κάνναβης και συνθετικών ναρκωτικών, και 5) Δίωξης ναρκωτικών Αερολιμένα Αθηνών.
Οι αρμοδιότητες της Υποδιεύθυνσης Δίωξης Ναρκωτικών είναι «ο χειρισμός όλων των σοβαρών υποθέσεων διακίνησης ναρκωτικών, ιδίως εκείνων που έχουν διεθνείς προεκτάσεις σε συνεργασία κατά περίπτωση με συναρμόδιες διωκτικές υπηρεσίες και με αρχές επιβολής του νόμου άλλων χωρών, με στόχο την αποδιοργάνωση και εξάρθρωση επικίνδυνων ομάδων οργανωμένου εγκλήματος που αφορούν τα ναρκωτικά οι οποίες δραστηριοποιούνται, προέρχονται ή στοχεύουν στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης ή σε τρίτες χώρες».
Αναλυτικότερα, οι αρμοδιότητες των ανδρών και γυναικών της Δίωξης Ναρκωτικών είναι: α) Η καταπολέμηση παράνομων προσόδων από τη διακίνηση ναρκωτικών, και β) η καταπολέμηση διακίνησης ναρκωτικών μέσω των νέων τεχνολογιών και ψηφιακών διαύλων σε συνεργασία με άλλους συναρμόδιους φορείς, διωκτικές υπηρεσίες και αρχές άλλων χωρών.
Ωστόσο, τα Τμήματα Κοκαΐνης, Ηρωίνης και Κάνναβης και συνθετικών ναρκωτικών είναι αρμόδια για:
- Την παρακολούθηση υπόπτων εμπορίας ναρκωτικών, ημεδαπών και αλλοδαπών, με σκοπό την πρόληψη και καταστολή των σχετικών εγκλημάτων και τη διενέργεια ερευνών, με στόχο την αποδιοργάνωση και εξάρθρωση επικίνδυνων ομάδων οργανωμένου εγκλήματος που αφορούν τη διακίνηση ναρκωτικών.
- Τον έλεγχο της καλλιέργειας, παραγωγής και διακίνησης ναρκωτικών και ψυχοτρόπων ουσιών, όπως και της διενέργειας προανακρίσεων.
- Τον εντοπισμό, δέσμευση και δήμευση των προϊόντων του εγκλήματος και των μέσων που χρησιμοποιούν οι ομάδες που δραστηριοποιούνται στην παράνομη παραγωγή και διακίνηση ναρκωτικών.
- Τον έλεγχο, σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς και υπηρεσίες, των διερχομένων από αεροδρόμια, λιμάνια και σιδηροδρομικούς σταθμούς και συνοριακούς σταθμούς αυτοκινήτων, υπόπτων διακίνησης ναρκωτικών.
- Την παρακολούθηση των μεθόδων και μέσων δράσης των εμπόρων ναρκωτικών, την ανάλυση και αξιολόγηση των συμπερασμάτων και την εισήγηση και λήψη προληπτικών και κατασταλτικών μέτρων που αποσκοπούν στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της εγκληματικότητας των ναρκωτικών ουσιών.
- Την ύπαρξη δικτύου συλλογής πληροφοριών σχετικών με τις μεθόδους, τους τόπους, τους τρόπους, τα μέσα και τα πρόσωπα που χρησιμοποιούνται ή με οποιονδήποτε άλλον τρόπο εμπλέκονται σε διαδικασίες διακίνησης προώθησης, διάθεσης και χρήσης ναρκωτικών.
Τμήμα Πληροφοριών
Μία ακόμη καινοτομία στη ΔΑΟΕ είναι η σύσταση Υποδιεύθυνσης Πληροφοριών και Ειδικών Δράσεων, η οποία αποτελείται, μεταξύ άλλων, από τα Τμήματα Διαχείρισης Πληροφοριών και Στρατηγικής Οργανωμένου Εγκλήματος, Ανάλυσης Πληροφοριών, Προστασίας Μαρτύρων, Ειδικών Ανακριτικών Πράξεων κ.λπ. Η υποδιεύθυνση αυτή είναι αρμόδια, μεταξύ άλλων, για τη συλλογή, αξιολόγηση, ταξινόμηση και ανάλυση επεξεργασμένων ή μη πληροφοριών για την αντιμετώπιση των σοβαρών και οργανωμένων εγκλημάτων, εγχώριων ή διασυνοριακών, και τη διάθεση αυτών στις καθ’ ύλην αρμόδιες υπηρεσίες της ΔΑΟΕ, αλλά και την ανάπτυξη συνεργασίας σε θέματα συλλογής, ανάλυσης, τεκμηρίωσης και διαχείρισης πληροφοριών με εθνικούς, ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς και υπηρεσίες.
Ναι από το ΣτΕ
Ο κ. Χρυσοχοΐδης διαβίβασε στο ΣτΕ για νομοπαρασκευαστική επεξεργασία το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος το οποίο προβλέπει τη σύσταση της ΔΑΟΕ και την παράλληλη τροποποίηση του οργανισμού της ΕΛ.ΑΣ.
Με γνωμοδότηση του Ε’ Τμήματος του ΣτΕ (πρόεδρος η Μαργαρίτα Γκορτζολίδου και εισηγητής ο πάρεδρος Διονύσιος Μπουγάτσος) το διάταγμα Χρυσοχοΐδη κρίθηκε νόμιμο. Οι σύμβουλοι Επικρατείας έκαναν ορισμένες μόνο νομοτεχνικού περιεχομένου παρατηρήσεις.
Πηγή: Protothema
