Τροποποίηση του νομικού πλαισίου σχετικά με την διαδικασία έκδοσης των νέων ταυτοτήτων ανακοίνωσε το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη σε συνέχεια του προστίμου ύψους 150.000 ευρώ που επιβλήθηκε από την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων.
«Το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και η Ελληνική Αστυνομία αποδίδουν ιδιαίτερη βαρύτητα στις αποφάσεις των ανεξάρτητων Αρχών, όπως η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, με στόχο τη διαρκή βελτίωση των διαδικασιών και την ενίσχυση της προστασίας των προσωπικών δεδομένων των πολιτών» αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση.
«Ως εκ τούτου, έχουν ήδη ξεκινήσει ενέργειες για την τροποποίηση του νομικού πλαισίου σχετικά με την διαδικασία έκδοσης των νέων αστυνομικών ταυτοτήτων, σύμφωνα με την πρόσφατη εκδοθείσα σχετική απόφαση της Αρχής και προς πλήρη συμμόρφωση με τις οδηγίες της και ιδίως για:
- α) την εφαρμογή της αρχής ελαχιστοποίησης σε σχέση με την αποθήκευση των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και
- β) την επικαιροποίηση του σχετικού ενημερωτικού υλικού προς τους πολίτες στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Αστυνομίας. Οι ενέργειες αυτές θα έχουν ολοκληρωθεί εντός έξι (6) μηνών» προστίθεται.
«Επισημαίνεται ότι η ισχύς των ήδη εκδοθέντων δελτίων ταυτότητας παραμένει αμετάβλητη, καθώς και ότι η διαδικασία έκδοσης τους, έως την ολοκλήρωση των ανωτέρω ενεργειών, συνεχίζεται κανονικά» καταλήγει το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.
Υπενθυμίζεται ότι η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων εντόπισε, μετά από αυτεπάγγελτη έρευνα, σοβαρές πλημμέλειες σε σχέση με την ενημέρωση των πολιτών για την επεξεργασία των προσωπικών πληροφοριών τους κατά τη διαδικασία έκδοσης νέων ταυτοτήτων, παραβιάζοντας έτσι τη θεμελιώδη αρχή της διαφάνειας όπως αυτή καθορίζεται από το GDPR – τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (ΓΚΠΔ) της ΕΕ.
Πιο συγκεκριμένα, η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων διαπίστωσε ότι η ενημέρωση για την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων από την Ελληνική Αστυνομία, η οποία ήταν υπεύθυνη για την έκδοση των νέων ταυτοτήτων, δεν ήταν επαρκής και συνολική.
Η ΕΛ.ΑΣ. είχε δημοσιεύσει στον ιστότοπό της πληροφορίες σχετικά με την επεξεργασία των δεδομένων, ωστόσο, αυτές οι πληροφορίες κρίθηκαν ελλιπείς, καθυστερημένες και εν μέρει εσφαλμένες. Συγκεκριμένα, η ενημέρωση αυτή δεν είχε αναρτηθεί εγκαίρως, ενώ οι πολίτες δεν είχαν λάβει σαφή πληροφόρηση σχετικά με το πώς θα επεξεργάζονταν τα βιομετρικά τους δεδομένα, όπως τα δακτυλικά αποτυπώματα και η φωτογραφία τους, που απαιτούνται για την έκδοση των νέων ταυτοτήτων.
Παράλληλα, εντοπίστηκαν ανακριβείς αναφορές στο νομικό καθεστώς γύρω από την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων, όπως η χρήση της έννοιας της «πρόδηλης ενεργής συγκατάθεσης» αντί της επιβαλλόμενης από το νόμο επεξεργασίας, που παραβίαζαν το άρθρο 6 του ΓΚΠΔ.
Επιπρόσθετα, η Αρχή έκρινε ανεπαρκή και τη διαδικασία εκτίμησης αντικτύπου για την προστασία των δεδομένων (DPIA), η οποία ορίζεται ως υποχρεωτική από το άρθρο 35 του GDPR.
Η εκτίμηση αντικτύπου -που είχε ως στόχο να εντοπίσει και να διαχειριστεί πιθανούς κινδύνους για τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών- πραγματοποιήθηκε με καθυστέρηση, μετά από την έναρξη της επεξεργασίας, κάτι που αποτελεί σοβαρή παράβαση. Η εκτίμηση αυτή, σύμφωνα με την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, δεν κάλυπτε επαρκώς τα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα που θα έπρεπε να είχαν ληφθεί για να προστατευθούν τα προσωπιικά δεδομένα κατά τη διαδικασία έκδοσης των νέων δελτίων ταυτότητας.
Πώς ξεκίνησε η έρευνα για τις νέες ταυτότητες
Η έρευνα γύρω από τη νομιμότητα της επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων για την έκδοση νέων ταυτοτήτων ξεκίνησε στις 26 Σεπτεμβρίου 2023, όταν ένας πολίτης υπέβαλε σχετική καταγγελία ενώπιον της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
Ο καταγγέλλων είχε απευθύνει στις 25 Αυγούστου 2023 αίτημα προς το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, ζητώντας πληροφορίες σχετικά με την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων που σχετίζονται με την έκδοση των νέων ταυτοτήτων. Παρά το γεγονός ότι ο πολίτης απέστειλε υπενθύμιση στις 19 Σεπτεμβρίου 2023, το υπουργείο δεν απάντησε στο αίτημά του.
Η καταγγελία αυτή έφτασε στην Αρχή, η οποία αποφάσισε να προχωρήσει σε αυτεπάγγελτη εξέταση της υπόθεσης, λαμβάνοντας υπόψη και τη γενικότερη δημόσια συζήτηση και ανησυχία σχετικά με τις νέες ταυτότητες.
Η υπόθεση είχε ήδη αρχίσει να απασχολεί την κοινή γνώμη, καθώς υπήρχαν ανησυχίες για τη διαφάνεια και τη νομιμότητα της επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων, ιδιαίτερα των βιομετρικών, στις νέες ταυτότητες. Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα διαπίστωσε σημαντικές παραβάσεις κατά την εξέταση της διαδικασίας έκδοσης των νέων δελτίων ταυτότητας, που αφορούσαν κυρίως την ενημέρωση των πολιτών και την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων, όπως τα βιομετρικά στοιχεία.
