Πρόσωπα όπως ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γαβριήλ βοηθούν τον σύγχρονο άνθρωπο να γνωρίσει καλύτερα τον Θεό…
Τον συνάντησα στον τρίτο όροφο της Ιεράς Μητροπόλεως Νέας Ιωνίας, Φιλαδελφείας, Ηρακλείου και Χαλκηδόνος, κι από την πρώτη στιγμή κατάλαβα ότι αυτή η συνέντευξη θα ήταν διαφορετική. Δεν θα ήταν ένα τυπικό ερωτηματολόγιο, αλλά μια ουσιαστική συζήτηση, από αυτές που σπάνια συναντάς με ανθρώπους που δεν γνωρίζεις καν!
Ο Σεβασμιώτατος δεν απέφυγε καμία ερώτηση. Αντιθέτως, απάντησε ακόμη και σε εκείνες που ο κόσμος χαρακτηρίζει «δύσκολες», αποδεικνύοντας ότι όταν μιλάς με ειλικρίνεια, αγάπη και θεολογική συνέπεια, δεν υπάρχουν εύκολα και δύσκολα. Υπάρχουν μόνο αλήθειες που πρέπει να λέγονται.
Και μία από αυτές, όπως είπε ξεκάθαρα, είναι ότι «η βία ξεκινάει από την οικογένεια» και πως η κοινωνία οφείλει να αντιληφθεί ότι το πρόβλημα δεν λύνεται ούτε με νομοθεσίες ούτε με ψυχολόγους μόνο, αλλά με την οικογένεια, την παιδεία και τη συνεργασία όλων.
Στη συζήτηση για τους νέους, ο Μητροπολίτης Γαβριήλ ήταν ξεκάθαρος: Στην Εκκλησία χωράνε όλοι. Η γυναίκα με παντελόνι, ο άνδρας με το πουκάμισο απ’ έξω, ο νέος με σκουλαρίκια ή διαφορετικότητα.
«Ο Χριστός δέχεται τον άνθρωπο όπως είναι», υπογράμμισε, τονίζοντας ότι ο ρόλος της Εκκλησίας δεν είναι να αποκλείει αλλά να αγκαλιάζει, να ξεκουράζει και να θεραπεύει τον άνθρωπο.
Μιλήσαμε και για την περιουσία της Εκκλησίας, ένα θέμα που συχνά δημιουργεί εντάσεις στη δημόσια συζήτηση. Ο Σεβασμιώτατος μίλησε και για αυτό ανοικτά: H Εκκλησία έχει περιουσία, πληρώνει φόρους, αλλά δεν μπορεί να την αξιοποιήσει χωρίς τη συνεργασία της Πολιτείας. «Περιουσία υπάρχει. Έλα, Πολιτεία, δώσε χέρι να την αξιοποιήσουμε για να έχει όφελος ο λαός», είπε με απόλυτη καθαρότητα.
Τέλος, αναφερθήκαμε στη σχέση Εκκλησίας–Πολιτείας και στο κατά πόσο οι πολιτικοί βοηθούν πραγματικά. Η απάντηση ήταν ρεαλιστική: Οι πολιτικοί βοηθούν όταν το θέλουν και όταν το θεωρούν πολιτικά ωφέλιμο. «Η Πολιτεία πολλές φορές βλέπει την Εκκλησία ως δεκανίκι», σημείωσε. Κι όμως, όπως τόνισε, οι δύο θεσμοί πρέπει να πορεύονται με «συναλληλία», για το καλό του λαού.
Ολόκληρη η συνέντευξη του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Γαβριήλ στον Κυριάκο Κορωναίο και το «L&O»
L&O: Σεβασμιώτατε, σας ευχαριστώ πολύ που δεχθήκατε την πρόσκλησή μας. Χαίρομαι πραγματικά που θα συζητήσουμε σήμερα για ζητήματα που απασχολούν βαθιά την κοινωνία και ιδιαίτερα τους νέους…
Ένα χρόνο πριν, στη Νέα Φιλαδέλφεια, είχατε πει ένα ηχηρό «ποτέ ξανά» για την οπαδική βία, με αφορμή τον Μιχάλη Κατσούρη. Σήμερα βλέπουμε ξανά επιθέσεις και ακόμη έναν νεκρό. Τι μήνυμα θα στέλνατε στα παιδιά που ψάχνουν… ταυτότητα μέσα στη βία;
Η βία είναι ένα γενικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η πατρίδα μας. Η βία ξεκινάει από την οικογένεια, ξεκινάει από τη συμπεριφορά την οποία βιώνει το παιδί από τους γονείς του και είναι μια ευκαιρία να πούμε στους γονείς ποτέ να μην επιλέγουν τη βία για να λύνουν τα προβλήματα τα δικά τους, είτε λεκτική είτε σωματική. Την καταδικάζουμε γιατί ποτέ δεν αποτελεί μέσο να λύσεις οποιοδήποτε πρόβλημα.
Η βία, λοιπόν, όπως είπα, ξεκινάει από το σπίτι και έρχεται και φανερώνεται στην κοινωνία μας, μέσα στο σχολικό περιβάλλον, μέσα στα γήπεδα, μέσα στην εργασιακή μας σχέση. Άρα, λοιπόν, έχουμε πάρα πολλά πεδία στα οποία ένας άνθρωπος που έχει βιώσει βία θα την ασκήσει ως μέσο.
Την καταδικάζουμε και, με αφορμή όσα έγιναν, γίνονται και –απ’ ό,τι βλέπω– δεν θα είναι εύκολο να σταματήσει, πρέπει όλοι μαζί να καταλάβουμε ότι το γεγονός της βίας δεν μπορεί να το επιλύσει η Πολιτεία μόνη της. Ούτε αρκεί να γεμίσει τα σχολεία όλα με ψυχολόγους.
Τα παιδιά δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα ψυχολογικό. Αντιμετωπίζουν πρόβλημα να αντιληφθούν πώς θα βρουν την ταυτότητά τους μέσα σε έναν σύγχρονο κόσμο, ο οποίος είναι ψηφιακός. Σε ένα παιδί, λοιπόν, του οποίου ο κόσμος είναι ψηφιακός, για να μπορέσεις να το πλησιάσεις και να του δώσεις να καταλάβει ότι όλη του η πορεία μέσα στην εξέλιξή του δεν μπορεί ποτέ να είναι η βία, θέλεις πολύ τρόπο για να του περάσεις αυτό το μήνυμα.
Δεν περισσεύει κανένας. Δεν μπορώ να πω ότι είναι μόνο η Εκκλησία, αλλά και η Εκκλησία είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας που πρέπει να βοηθήσει μαζί με τους ψυχολόγους, μαζί με τον κάθε φορέα, ώστε το παιδί να καταλάβει στο σχολείο ότι η βία δεν αποτελεί λύση για το πρόβλημά του.
Επίσης, αυτό που πρέπει να γίνει είναι να δώσει το εκπαιδευτικό σύστημα τη δυνατότητα σε έναν εκπαιδευτικό να βρει εργαλεία για να μπορέσει να μιλήσει για τα θέματα αυτά. Τα εργαλεία δεν είναι τα μαθήματα μόνο. Η γνώση είναι ένα πράγμα, η μόρφωση είναι ένα άλλο πράγμα. Δεν αρκεί μόνο η γνώση για να μπορέσει να αποκτήσει το παιδί μόρφωση, που σημαίνει χαρακτήρας, σημαίνει ταυτότητα, σημαίνει παιδεία. Όλα αυτά που πρέπει να έχει το παιδί.
Άρα, με αφορμή τον Κατσούρη, ένα γεγονός που έγινε στη Νέα Φιλαδέλφεια και το καταδικάσαμε όλοι, φτιάξαμε ένα εκκλησάκι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ για να μείνει ως μνημείο οπαδικής βίας. Ο Πατριάρχης, ο οποίος επισκέφθηκε το γήπεδο της ΑΕΚ, έκανε μια ξεκάθαρη δήλωση κατά της βίας.
Πρώτον, η βία δεν είναι μέσο επίλυσης διαφορών. Δεύτερον, την καταδικάζουμε όλοι. Τρίτον, να δουλέψουμε όλοι για την καταπολέμησή της. Όχι μόνο η Πολιτεία, όχι μόνο ένας φορέας. Και κυρίως να καταλάβει η οικογένεια, ο πατέρας και η μητέρα. Εκεί ξεκινάει το πρόβλημα.
L&O: Στην Εκκλησία χωράνε όλοι; Χωράει η γυναίκα με το παντελόνι, ο άνδρας που φοράει το πουκάμισο απ’ έξω, ο νέος με τα πολλά σκουλαρίκια;
Ο Χριστός μας, ο οποίος έχει ιδρύσει την Εκκλησία, μας έχει πει ξεκάθαρα: «Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι, κἀγώ ἀναπαύσω ὑμᾶς». Ελάτε προς εμένα όσοι είστε κουρασμένοι και απογοητευμένοι και εγώ θα σας αναπαύσω.
Πες μου ποιος άνθρωπος δεν είναι στη ζωή του κουρασμένος και απογοητευμένος. Αυτός που φοράει παντελόνι; Αυτός που φοράει σκουλαρίκια; Αυτός που έχει οποιαδήποτε διαφορετικότητα; Όλοι χωράνε στην Εκκλησία.
Φτάνει να αισθανθούν –και η Εκκλησία να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις– ότι ο χώρος αυτός μπορεί να βοηθήσει έναν άνθρωπο να ξεκουραστεί. Να ξεκουράσει την ψυχή του, να βρει αυτό που χρειάζεται περισσότερο από όλα. Να ακουμπήσει και να δει ότι στην Εκκλησία υπάρχει ένας χώρος που σε δέχεται όπως είσαι και θα σε βοηθήσει να βρεις κι εσύ ο ίδιος τον εαυτό σου.
L&O: Ακούω συχνά το εξής: «Πιστεύω στον Θεό, αλλά με έναν δικό μου τρόπο, όχι αυτόν που λέει η Εκκλησία». Αυτό είναι αποδεκτό ή θα έπρεπε να είναι η μαγιά που θα φέρει κάποιον πιο κοντά στον ορθόδοξο Θεό;
Αυτό, Κυριάκο μου, είναι λάθος δικό μας. Το λάθος των ανθρώπων οι οποίοι εκπροσωπούν την Εκκλησία, διότι κι αυτό έχει περάσει λανθασμένα στη συνείδηση του λαού, ότι οι κληρικοί εκπροσωπούν τον Θεό.
Δεν εκπροσωπούμε τον Θεό, είμαστε κι εμείς μέσα στην Εκκλησία μέλη του Χριστού, όπως είμαστε όλοι, και αγωνιζόμαστε για να μπορέσουμε να σώσουμε την ψυχή μας. Αυτό το οποίο διαφοροποιείται είναι ότι εμείς εκπροσωπούμε τον λαό απέναντι στον Θεό.
Εμείς είμαστε εκείνοι που, όταν γίνεται η Θεία Λατρεία, είμαστε αυτοί που προσευχόμαστε εκ μέρους του λαού πάνω στην Αγία Τράπεζα, για να μπορέσει ο λαός να λάβει τη χάρη του Θείου Πνεύματος.
Είναι, λοιπόν, δικό μας το λάθος που δεν έχουμε εξηγήσει σε κάθε έναν να αντιληφθεί ότι μέσα στην Εκκλησία αυτό το οποίο πιστεύουμε είναι η εφαρμογή του Ευαγγελίου. Άρα, λοιπόν, διαχωρίζουμε πολλές φορές τον Θεό από την Εκκλησία γιατί έχουμε παρεξηγήσει την Εκκλησία.
Η Εκκλησία δεν είναι κάτι άλλο από τον Θεό. Η Εκκλησία δεν είναι κατασκεύασμα των ανθρώπων. Την Εκκλησία ο Χριστός την ίδρυσε, οι άνθρωποι την υπηρετούν.
Γιατί ο Χριστός, όπως ξέρουμε πάρα πολύ καλά –και φέτος τιμούμε 1.700 χρόνια από τη Σύγκληση της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου– και αυτή ακριβώς η Πρώτη Οικουμενική Σύνοδος είπε αυτό το πράγμα: ότι ο Χριστός είναι τέλειος Θεός, είναι το ίδιο ακριβώς με τον Πατέρα Του, ομοούσιος. Και αυτό έχει σημασία για να φτάσουμε σε αυτό που σου λέω τώρα.
Ότι μέσα στην Εκκλησία ο Θεός έχει επιλέξει εμάς τους ανθρώπους για να κάνουμε το έργο Του. Με τις αδυναμίες μας, με τις ατέλειές μας, με τις πολλές μας αμαρτίες. Αλλά αυτό το οποίο πρέπει να κάνουμε είναι κι εμείς να αντιληφθούμε ότι μέσα στην Εκκλησία, για τον Θεό μιλάμε. Τον Θεό πιστεύουμε και λατρεύουμε.
Δεν μπορούμε να ακουμπήσουμε στον Θεό, κάνοντάς το εκτός από την Εκκλησία. Η Εκκλησία είναι ο ασφαλής δρόμος, αυτή η οποία περιφρουρεί τη σχέση με τον Θεό. Όχι με την έννοια της αποκλειστικότητας, γιατί οι νέοι κυρίως δεν θέλουν να ακούν τέτοια πράγματα. Με την έννοια ότι αυτό που θα σου πει η Εκκλησία είναι ασφαλές. Θα το καταλάβεις όταν έρθεις.
Αυτό που επίσης πρέπει να καταλάβει η Εκκλησία μας είναι αυτό που κάνουν οι Απόστολοι μεταξύ τους, ο Φίλιππος και ο Ναθαναήλ, που λέει ο ένας στον άλλον: «Έλα να δεις». Η Εκκλησία πρέπει να είναι ο τόπος ο οποίος καλεί τον άλλον να ’ρθει να δει. Όταν έρθει, θα είναι έτοιμη να τον υποδεχθεί.
L&O: Θα μείνω στους νέους για μια ερώτηση ακόμα. Πολλοί δηλώνουν ότι «δεν πιστεύουν σε τίποτα», αλλά ταυτόχρονα ψάχνουν απαντήσεις στην επιστήμη, την ψυχολογία, τη φιλοσοφία. Θεωρείτε ότι αυτό είναι ένα πνευματικό παράδοξο ή σημείο των καιρών; Πώς θα το χαρακτηρίζατε;
Πάντοτε ο άνθρωπος αναζητεί κάπου να στηριχτεί. Ο άνθρωπος έχει ανάγκη να κοιτάξει πάντοτε προς τα πάνω. Το «προς τα πάνω» θα το επιλέξει ο ίδιος μέχρι να καταλάβει τι σημαίνει Θεός.
Ο Θεός δεν είναι μια αφηρημένη έννοια. Ο Θεός, για εμάς τους Χριστιανούς, είναι προσωπικός. Ο Θεός σαρκώθηκε, φανερώθηκε μέσα στην ιστορία, έγινε άνθρωπος. Δεν είναι κάτι απρόσωπο, δεν είναι κάτι το οποίο ανήκει σε μια φαντασία.
Το αν αυτό το πιστεύεις ή όχι είναι θέμα δικό σου. Αλλά ο Θεός φανερώθηκε μέσα στην ιστορία για να μπορέσει ο άνθρωπος να γίνει κατά χάριν Θεός και γι’ αυτόν τον λόγο πάντοτε ο άνθρωπος αναζητεί κάτι περισσότερο, κάτι μεγαλύτερο.
Το αν αυτό το «περισσότερο» θα το βρει μέσα από την επιστήμη, είναι θέμα δικό του. Ο δρόμος για τον Θεό δεν έχει μια πεπατημένη. Όλοι οι δρόμοι μας πάνε στον Θεό. Ο καθένας θα βρει τον δικό του δρόμο, φτάνει όταν έρθει ο Θεός και του χτυπήσει την πόρτα και αισθανθεί το κάλεσμα του Θεού, να είναι η καρδιά του και η ψυχή του έτοιμη να μπορέσει να ανοίξει την πόρτα και να Τον ακούσει.
L&O: Πολλοί μιλούν για τη μεγάλη περιουσία της Εκκλησίας και συχνά εναντιώνονται σε αυτή, λέγοντας ότι «αν ήθελε, θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα των αστέγων ή των φτωχών». Τι απαντάτε σε αυτή την άποψη;
Η Εκκλησία και περιουσία έχει και φόρους πληρώνει για την περιουσία την οποία έχει και φόρους πληρώνει για την κάθε δράση την οποία κάνει και η Εκκλησία είναι ένας φορέας που, επειδή υπάγεται στο δημόσιο λογιστικό, έχει και πολύ πιο αυστηρό έλεγχο απ’ ό,τι έχει ο οποιοσδήποτε ιδιώτης, το οποιοδήποτε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου.
Η Εκκλησία, ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, έχει μεγαλύτερο έλεγχο –κι αυτό ευτυχώς που το έχει– για να μπορεί να κάνει πολύ πιο ουσιαστικά και τίμια τη δουλειά της.
Η περιουσία που έχει, εάν αξιοποιηθεί, μπορεί πραγματικά να βοηθήσει πολύ το κράτος. Για να αξιοποιηθεί αυτή η περιουσία, χρειάζεται όμως τη βοήθεια του κράτους και της Πολιτείας. Δεν μπορεί η Εκκλησία μόνη της. Η Εκκλησία έχει ξεκαθαρίσει τα πράγματά της, ξέρει τι έχει.
Το κράτος έρχεται, στο πρόσωπο κάθε πρωθυπουργού, κάθε πολιτικού… Γιατί η Εκκλησία, μην ξεχνάμε, δεν έχει να κάνει με κόμματα, δεν έχει να κάνει με χρώματα, δεν έχει να κάνει με όλα αυτά που διαχωρίζουν τους ανθρώπους. Άρα, λοιπόν, εμείς, όποιος έχει καλή διάθεση και θέλει να μας βοηθήσει, με πολύ χαρά θα είμαστε κοντά του.
Γιατί, χωρίς τον νομοθέτη, εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Η Εκκλησία έχει περιουσία, αλλά χρειάζονται πολλά νομοθετικά βήματα για να μπορέσει αυτή η περιουσία να αποκτήσει χρήσεις. Η Εκκλησία έχει μια περιουσία που δεν έχει χρήσεις.
Χωρίς χρήσεις γης, δεν μπορείς να κάνεις απολύτως τίποτα. Και να την πουλήσεις την περιουσία έτσι όπως είναι, πάλι δεν θα έχεις ένα όφελος, γιατί δεν έχει καμία αξία αν δεν αποκτήσει χρήσεις.
L&O: Βοηθάνε οι πολιτικοί, το κράτος; Πώς το βιώνετε εσείς τόσα χρόνια;
Οι πολιτικοί βοηθάνε ανάλογα με τη δική τους βούληση και όποτε εκείνοι πιστεύουν ότι πρέπει να δείξουν ότι είναι κοντά στην Εκκλησία. Οι πολιτικοί πάντοτε την Εκκλησία τη θεωρούν ως ένα δεκανίκι τους.
Αυτό είναι το μεγάλο λάθος το οποίο κάνει η Πολιτεία απέναντι στην Εκκλησία. Είναι βίοι παράλληλοι. Είναι κοινός δρόμος. Γι’ αυτό κι εμείς μιλάμε για σχέσεις συναλληλίας.
Γι’ αυτό και έχουμε δύο άρθρα στο Σύνταγμά μας, το άρθρο 3 και το άρθρο 13, που οριοθετούν τις σχέσεις Πολιτείας–Εκκλησίας και θέλουμε πάνω στα άρθρα αυτά να έχουμε τη συνεργασία.
Πολύ απλά, για να το καταλάβει ο λαός: περιουσία υπάρχει. Έλα, Πολιτεία, δώσε χέρι για να την αξιοποιήσουμε, για να έχει όφελος ο λαός. Και ο Αρχιεπίσκοπος το έχει πει πολλές φορές και εμείς το λέμε πάρα πολλές φορές: ό,τι προκύψει από την περιουσία της Εκκλησίας, θα πάει στον λαό.
L&O: Όταν ένας κληρικός παρανομεί ή συμπεριφέρεται ανάρμοστα, ο αντίκτυπος στην κοινωνία είναι πολλαπλάσιος, ακριβώς επειδή εκπροσωπεί την Εκκλησία. Συμφωνείτε ότι ένα τέτοιο λάθος «πληγώνει» περισσότερο από το ίδιο λάθος ενός λαϊκού; Και πώς μπορεί η Εκκλησία να αποκαθιστά αυτή τη ρωγμή στην εμπιστοσύνη;
«Στην Εκκλησία», έλεγε ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, «οι κληρικοί ζούμε σε ένα γυάλινο σπίτι». Αυτό, αν δεν το αποδεχτεί ο κληρικός όταν γίνει κληρικός, καλύτερα να μην γίνει.
Πρέπει να ξέρουμε όλοι μας ότι από τη στιγμή που θα φορέσουμε το ράσο, αποτελούμε παραδείγματα, σύμβολα. Και αυτό αφορά –για να το μεταφέρω και σε κάθε κομμάτι της κοινωνίας που φοράει μια στολή, είτε είναι γιατρός, είτε αστυνομικός, είτε είναι πυροσβέστης– αν δεν μπορεί να συμφιλιωθεί με το κομμάτι αυτό, ότι είναι παράδειγμα, καλύτερα να μην κάνει αυτή την επιλογή στη ζωή του.
Ο κληρικός, όπως και ο γιατρός, είναι λειτούργημα. Εμείς δεν έχουμε ώρα, εμείς δεν έχουμε προσωπική ζωή και το σημαντικότερο που πρέπει να λέμε στον κόσμο είναι τα πράγματα με το όνομά τους.
Δηλαδή, για να το πω πάρα πολύ απλά, να είμαστε ειλικρινείς. Και το χειρότερο να έχουμε κάνει, να πούμε στον κόσμο «συγγνώμη», δεν θέλουμε να ταυτιστεί αυτό με τη σχέση σας με τον Θεό.
Γιατί κι εμείς είμαστε άνθρωποι και κάνουμε λάθη, είμαστε αμαρτωλοί. Και ζητάμε το έλεος του Θεού. Πρέπει ο κληρικός να καταλάβει ότι, εάν δεν μπορεί να συμφιλιωθεί με αυτήν ακριβώς τη συμπεριφορά, όπως είπα, καλύτερα να μην γίνει παπάς.
L&O: Θα περάσω σε μια πιο προσωπική ερώτηση. Ο κόσμος σας αγαπάει, σας πλησιάζει, σας εμπιστεύεται. Πόση δύναμη αντλείτε από αυτή την αγάπη; Είναι βαρύ φορτίο να σας βλέπουν ως σημείο αναφοράς;
Είναι μεγάλη ευθύνη. Πρώτα, εγώ αγαπώ τον κόσμο και γι’ αυτό πιστεύω ότι με αγαπάει κι ο κόσμος. Πρώτα, εγώ τους αγαπώ γιατί αγαπώ τον Θεό μου και, στο πρόσωπο κάθε ανθρώπου, ό,τι είναι ο κάθε άνθρωπος, βλέπω τον Χριστό. Γιατί αυτή είναι η θεολογία μας.
Έτσι τους βλέπω, έτσι τους αντιμετωπίζω και την ευθύνη την οποία αισθάνομαι, όταν θα κάνω το λάθος –που κάνω πολλές φορές λάθη και πράγματα τα οποία πληγώνουν τους ανθρώπους– έχω τη δύναμη να πω «συγγνώμη».
Νομίζω ότι όταν τα πράγματα είναι σε αυτή τη βάση και μεταξύ του ποιμνίου και των ανθρώπων υπάρχει πάνω από όλα αγάπη –και κάτι πολύ σημαντικό, το οποίο φέρνει αγάπη, είναι η εμπιστοσύνη– εδώ στις γειτονιές μας υπάρχει εμπιστοσύνη.
Με ξέρουν οι άνθρωποι και τους ξέρω. Άρα μπορώ με πολύ άνεση να πω «συγγνώμη», με πολύ άνεση να πω σε έναν άνθρωπο «με συγχωρείς για αυτό που έκανα» και, με την ίδια άνεση, να πω σε έναν άνθρωπο «αυτό που κάνεις δεν είναι σωστό». Γιατί είμαστε πλέον μια οικογένεια.
L&O: Σε παλαιότερη συνέντευξή σας είχατε πει: «Δεν είμαι Άγιος, προσπαθώ να γίνω Άγιος». Τώρα, μετά από έντεκα χρόνια στη Μητρόπολη, ποια θεωρείτε ότι είναι η μεγαλύτερη πνευματική ή ανθρώπινη αλήθεια που σας δίδαξε αυτή η πορεία;
Η Εκκλησία δεν είναι τίποτα περισσότερο από το Σώμα του Χριστού και τίποτα περισσότερο από μια συνεχή πορεία. Ξέρει ο κληρικός ότι από τη στιγμή που θα ξεκινήσει την πορεία αυτή, ξεκινάει ένα ταξίδι.
Το ταξίδι τελειώνει όταν ξεκινήσει αυτό που είναι ο στόχος του ταξιδιού, η αιωνιότητα, η ένωση με τον Θεό, όταν θα φύγουμε από τούτο τον κόσμο.
Αυτό που θέλω να σου πω –και το επαναλαμβάνω– είναι ότι δεν είμαι Άγιος, αγωνίζομαι να γίνω Άγιος. Αυτά τα έντεκα χρόνια, όμως, ως επίσκοπος αυτής της όμορφης προσφυγικής περιοχής, της Νέας Ιωνίας, θέλω να πω ότι αυτό το οποίο αισθάνομαι ότι έχω πετύχει, με τη βοήθεια του, είναι να ταυτιστώ με τον πόνο πολλών ανθρώπων.
Αυτό μου δίνει μεγάλη ικανοποίηση. Δεν είναι οι άνθρωποι οι δικοί μου χωρίς τον δικό τους πατέρα, χωρίς τον δικό τους φίλο, χωρίς τον δικό τους άνθρωπο.
L&O: Τελευταία ερώτηση, ποια είναι τα όνειρά σας για το μέλλον; Τι θα θέλατε να βελτιώσετε, να αλλάξετε ή να εξαλείψετε στην περιοχή σας;
Ήρθα να σπείρω τον λόγο του Θεού, είμαι ο σπορέας. Θα ετοιμάσω το χωράφι όσο καλύτερα μπορώ για να μπορέσει αυτός που θα έρθει μετά από εμένα να πάρει τους καρπούς.
Το χωράφι θα το καλλιεργήσω μέχρι και την τελευταία γωνιά του. Και ο Θεός να βοηθήσει να πέσει ο σπόρος και όπου είναι θέλημα Θεού να καλλιεργηθεί και να αναπτυχθεί…
