Πότε επιτρέπεται να κάνει χρήση του όπλου του αστυνομικός;
Το χτεσινό περιστατικό με τη δολοφονία της 28χρονης στην είσοδο του Α.Τ Αγ. Αναργύρων Αττικής, έφερε στο προσκήνιο ένα κρίσιμο ζήτημα, το όποιο ενώ είναι νομοθετικά ρυθμισμένο, αποτελεί ταμπού για την ελληνική κοινωνία.
Μπορεί ο Έλληνας Αστυνομικός να χρησιμοποιήσει το όπλο του;
Η απάντηση είναι φυσικά και ναι, όπως προβλέπεται στις πιο κάτω περιπτώσεις που θα αναφέρω. Αυτός εξάλλου είναι και ο λόγος, που οι Έλληνες αστυνομικοί φέρουν όπλο και μάλιστα ακόμη και εκτός υπηρεσίας τους, αντίθετα με άλλες πολλές χώρες, όπου με τη λήξη της υπηρεσίας τους το παραδίδουν.
Το νομοθετικό πλαίσιο το οποίο καλύπτει την οπλοχρησία των αστυνομικών αρχικά επιτρέπει την χρήση όπλου τόσο για εκφοβισμό, όσο και για εξουδετέρωση. Ωστόσο, η χρήση του όπλου αποτελεί την έσχατη λύση, αφού πρώτα έχουν εξαντληθεί όλα τα ηπιότερα μέσα, ενώ παράλληλα ισχύει η βασική αρχή της αναλογικότητας, όπου ο αστυνομικός σταθμίζοντας τις καταστάσεις θα πρέπει να προβεί στην μικρότερη δυνατή βλάβη, επιδιώκοντας τη σύλληψη και όχι το θάνατο.
Ο Νόμος μάλιστα δίνει και τη σειρά με την οποία πρέπει να γίνει η χρήση όπλου. Ουδείς μπορεί κατευθείαν να σηκώσει το όπλο και να πυροβολήσει στο κεφάλι. Συγκεκριμένα, στο άρθρο 1 του Ν. 3169/2003 αναφέρεται:
«Ο πυροβολισμός, ανάλογα με το στόχο της βολής, κλιμακώνεται σε:
(1) εκφοβιστικό, όταν δεν στοχεύεται η πλήξη οποιουδήποτε στόχου,
(2) κατά πραγμάτων, όταν στοχεύεται η πλήξη πραγμάτων,
(3) ακινητοποίησης, όταν στοχεύεται η πλήξη μη ζωτικών σημείων του σώματος ανθρώπου και ιδίως των κάτω άκρων αυτού και
(4) εξουδετέρωσης, όταν στοχεύεται η πλήξη ανθρώπου και πιθανολογείται ακόμη και ο θάνατός του».
Παράλληλα, στο άρθρο 3 ξεκαθαρίζεται ότι η χρήση όπλου είναι η τελευταία και η έσχατη λύση. Θα πρέπει να έχουν εξαντληθεί όλοι οι άλλοι τρόποι. Και πάλι σε αυτή τη φάση η χρήση όπλου δε σημαίνει εξουδετέρωση του θύματος. Συγκεκριμένα, ο νόμος αναφέρει:
«Ο αστυνομικός επιτρέπεται να κάνει χρήση πυροβόλου όπλου, εφόσον αυτό απαιτείται για την εκπλήρωση του καθήκοντός του και συντρέχουν οι παρακάτω προϋποθέσεις:
α. Έχουν εξαντληθεί όλα τα ηπιότερα του πυροβολισμού μέσα, εκτός αν αυτά δεν είναι διαθέσιμα ή πρόσφορα στη συγκεκριμένη περίπτωση. Ηπιότερα μέσα είναι ιδίως παραινέσεις, προτροπές, χρήση εμποδίων, σωματικής βίας, αστυνομικής ράβδου, επιτρεπτών χημικών ουσιών ή άλλων ειδικών μέσων, προειδοποίηση για χρήση πυροβόλου όπλου και απειλή με πυροβόλο όπλο.
β. Έχει δηλώσει την ιδιότητά του και έχει απευθύνει σαφή και κατανοητή προειδοποίηση για την επικείμενη χρήση πυροβόλου όπλου, παρέχοντας επαρκή χρόνο ανταπόκρισης, εκτός αν αυτό είναι μάταιο υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες ή επιτείνει τον κίνδυνο θανάτου ή σωματικής βλάβης.
γ. Η χρήση πυροβόλου όπλου δεν συνιστά υπερβολικό μέτρο σε σχέση με το είδος της απειλούμενης βλάβης και την επικινδυνότητα της απειλής.
……….Ως ηπιότερη χρήση πυροβόλου όπλου νοείται η κατά το εδάφιο δ του άρθρου 1 κλιμάκωση της χρήσης του με τη μικρότερη δυνατή και αναγκαία προσβολή».
Σύμφωνα, με τα ανωτέρω λοιπόν αφού ο εκφοβισμός δεν μπόρεσε να αποτρέψει το δράστη, αφού ο πυροβολισμός στα υλικά αντικείμενα πχ λάστιχα δεν μπόρεσε να αποτρέψει το δράστη, τότε επιτρέπεται στον αστυνομικό να προχωρήσει στον πυροβολισμό ακινητοποίησης ο οποίος επιτρέπεται:
α. Για την απόκρουση ένοπλης επίθεσης, εφόσον η επίθεση άρχισε ή επίκειται, ώστε κάθε καθυστέρηση αντίδρασης να καθιστά αναποτελεσματική την άμυνα.
β. Για την αποτροπή επικείμενης τέλεσης ή εξακολούθησης κοινώς επικίνδυνου κακουργήματος ή κακουργήματος που τελείται με χρήση ή απειλή σωματικής βίας.
γ. Για τη σύλληψη καταδικασθέντος ή υποδίκου ή καταδιωκομένου που καταλαμβάνεται να τελεί επ` αυτοφώρω κακούργημα ή πλημμέλημα, εφόσον αντιδρά στη σύλληψή του και υπάρχει άμεσος κίνδυνος να κάνει χρήση όπλου.
δ. Για την αποτροπή παράνομης εισόδου στη χώρα ή εξόδου από αυτή προσώπων που επιχειρούν παράνομη διακίνηση ανθρώπων ή πραγμάτων και φέρουν όπλα του εδαφίου α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του ν. 2168/1993.
ε. Για την προστασία εγκαταστάσεων κοινής ωφέλειας ή χώρων, στους οποίους φυλάσσονται αντικείμενα επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία ή τη δημόσια τάξη ή πειστήρια εγκλήματος, εφόσον η φύλαξή τους έχει ανατεθεί ειδικά στον αστυνομικό και επιχειρείται βίαιη είσοδος, προσβολή ή αφαίρεση των φυλασσομένων από ένοπλο.
στ. Για την αποτροπή απόδρασης ή ελευθέρωσης κρατουμένου που επιχειρείται με ένοπλη επίθεση.
ζ. Για την αποτροπή αφοπλισμού αστυνομικού κατά την υπηρεσία του.
Και τέλος μόνον αν εξαντλήθηκε και ο πυροβολισμός ακινητοποίησης τότε μόνον ο αστυνομικός μπορεί να προχωρήσει στον πυροβολισμό εξουδετέρωσης ο οποίος επιτρέπεται:
α. για την απόκρουση επίθεσης ενωμένης με επικείμενο κίνδυνο θανάτου ή βαριάς σωματικής βλάβης ανθρώπου,
β. για τη διάσωση ομήρων, για τους οποίους απειλείται κίνδυνος θανάτου ή βαριάς σωματικής βλάβης.
Φυσικά, τα τελευταία δύο, ήτοι ο πυροβολισμός ακινητοποίησης και ο πυροβολισμός εξουδετέρωσης σύμφωνα με την παράγραφο 7 του άρθρου 3 του ίδιου Νόμου απαγορεύονται:
«α. εφόσον υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να πληγεί τρίτος από αστοχία ή εξοστρακισμό του βλήματος,
β. εναντίον ενόπλου πλήθους, εφόσoν υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να πληγούν άοπλοι,
γ. Εναντίον ανηλίκου, εκτός αν αποτελεί το μοναδικό μέσο για την αποτροπή επικείμενου κινδύνου θανάτου.
Ως ανήλικος θεωρείται το πρόσωπο που δεν έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του,
δ. εναντίον προσώπου που τρέπεται σε φυγή, όταν καλείται να υποστεί νόμιμο έλεγχο».
Γίνεται ξεκάθαρο λοιπόν πως ο σκοπός αστυνομικός του ΑΤ Αγίων Αναργύρων, μπορούσε να κάνει ελεύθερα χρήση του υπηρεσιακού του τυφεκίου (MP5) αλλά και του πιστολιού που του διαθέτει η υπηρεσία του, για την εκτέλεση των καθηκόντων του, ώστε να σώσει την ζωή της άμοιρης κοπέλας που προσέτρεξε στην αστυνομία για να ζητήσει ασφάλεια.
Όλα τα υπόλοιπα για διενέργεια ΕΔΕ….Για “λευκή εντολή του Μητσοτάκη” στο Χρυσοχοίδη να αλλάξει τα πάντα….Για νομοθέτηση του όρου Γυναικοκτονία, είναι απλά για να γεμίζουν τις σελίδες των sites και ώρες τηλεοπτικών συνεντεύξεων, με πολιτικούς δήθεν να “κονταροχτυπιούνται”.
Η ΕΛ.ΑΣ έχει φτάσει στον πάτο – ακόμη και η υπόθεση δολοφονίας αστυνομικού (Λυγγερίδη) δε στάθηκε ικανή να αλλάξει την κατάσταση – γιατί οι πολιτικές ετών δεν ασχολήθηκαν ΠΟΤΕ σοβαρά με το σώμα αυτό. Η κάθε κυβέρνηση διορίζει τους αρεστούς αξιωματικούς ως αρχηγούς, (οι οποίοι στη συνέχεια είναι “αόρατοι και προβάλλεται ΜΟΝΟ ο υπουργός). Αντικαθιστούν αρχηγούς κάθε χρόνο ή 9 μήνες, επειδή απλά μπορούν… Ο Αρχηγός (κ Σκούμας) παραιτήθηκε με σημαντικές καταγγελίες για παρεμβάσεις στο έργο του, και δεν κλήθηκε ποτέ από εισαγγελέα για να μάθουμε ποιος παρενέβαινε στο έργο του.
Αν λοιπόν δεν βρεθεί πολιτικός – ελάχιστες ελπίδες υπάρχουν – που να έχει γνώσεις και να ασχοληθεί σοβαρά με την ΕΛ.ΑΣ και τα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει το σώμα των 60.000 ανθρώπων και η κοινωνία, η ασφάλεια ποτέ δεν θα υπάρξει στους πολίτες, και απλά θα μετράμε μέρες μέχρι το επόμενο θύμα ώστε να ξαναδούμε τους πολιτικούς στα τηλεοπτικά πάνελς να μας “κοροϊδεύουν” μπροστά στα μούτρα μας. Oι της κυβέρνησης κερδίζοντας “πολιτικό χρόνο” και οι της αντιπολίτευσης, κομματικά οφέλη.
ΦΤΑΝΕΙ Η ΚΟΡΟΙΔΙΑ ΚΑΙ Ο ΕΜΠΑΙΓΜΟΣ ΤΩΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
κ Πρωθυπουργέ, Κυριάκο Μητσοτάκη ΔΩΣΤΕ ΕΝΑ ΤΕΛΟΣ, όχι με εναλλαγές υπουργών, αλλά βάλτε κάποιον να κάνει τη δουλειά.
Άγγελος Αγραφιώτης
Σύμβουλος Διαχείρισης Κρίσεων
