Η ανάπτυξη δράσεων ώστε να αποφευχθούν οι κίνδυνοι για τα άτομα με αναπηρίες κατά τη διάρκεια εκδήλωσης φυσικών καταστροφών και η συμπερίληψή τους στην αντιμετώπιση αυτών βρέθηκαν στο επίκεντρο ημερίδας που πραγματοποιήθηκε χθες με τίτλο «Η συμπερίληψη στην ετοιμότητα και την αντιμετώπιση των καταστροφών: Ενεργή συμμετοχή των ατόμων με αναπηρίες σε ασκήσεις εκκένωσης» στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Σκοπός της ημερίδας ήταν η ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών, η καταγραφή υφιστάμενων περιορισμών και νομοθετικών / επιχειρησιακών κενών, καθώς και η ανοιχτή συζήτηση προτάσεων για την ενίσχυση της ικανότητας ευπαθών ομάδων να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
Στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, αναφέρθηκε ο υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης, τονίζοντας ότι πρόκειται για μία πρωτοβουλία που υλοποιείται οριζόντια για πρώτη φορά στην Ελλάδα, με σκοπό να καταστεί στο υψηλότερο επίπεδο, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. «Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία κατέστη ένα κείμενο που αποτελεί σημείο αναφοράς για την ελληνική πολιτεία και στη συνέχεια στη βάση του σχεδίου αυτού σήμερα μπορούμε να μιλάμε για μία μεγάλη δημόσια προοπτική που αφορά τα άτομα με αναπηρία. Όλες οι δράσεις εξελίσσονται και πιστεύουμε ότι με την ενεργοποίηση του νέου αυτού σχεδίου θα έχουμε ένα πολύ υψηλότερο επίπεδο συμπερίληψης των συμπολιτών μας με αναπηρία», σημείωσε ο κ. Γεραπετρίτης.
Πρόκειται για ένα συνεκτικό πλαίσιο, προσέθεσε, το οποίο συνθέτει σε μια ενιαία «ομπρέλα» πολιτικής, δράσεις από όλα τα υπουργεία και τους φορείς που σχετίζονται με την ιδιαίτερη μέριμνα που το κράτος οφείλει προς τα άτομα με αναπηρία – μεταξύ των οποίων και το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, ως ο κατεξοχήν αρμόδιος φορέας για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών, αλλά και την επιχειρησιακή επάρκεια για την κάλυψη των διαφορετικών αναγκών όλων των ατόμων με αναπηρίες, σε κάθε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
«Αποτελεί κοινό τόπο ότι τα άτομα με αναπηρία πλήττονται δυσανάλογα από τις πάσης φύσεως καταστροφές. Επομένως, η συμμετοχή τους στον κύκλο διαχείρισης των καταστροφών τόσο στο στάδιο της ετοιμότητας όσο και της αντιμετώπισης αποτελεί όχι μόνο επιθυμία, αλλά και υποχρέωση αν θέλουμε να ενισχύσουμε την συνολική ανθεκτικότητα του πληθυσμού», επισήμανε από την πλευρά του ο γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, Βασίλειος Παπαγεωργίου.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε αναλυτικά στις δράσεις που έχει προβεί το υπουργείο από το 2021 για τη συμπερίληψη των ατόμων με αναπηρία στην ετοιμότητα και την αντιμετώπιση των καταστροφών. Συγκεκριμένα το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας:
- Συμμετέχει στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία.
- Στην ιστοσελίδα του δημιουργήθηκαν βίντεο οδηγιών αυτοπροστασίας από κάθε τύπο φυσικής καταστροφής στα οποία προστέθηκε διερμηνεία στη νοηματική γλώσσα με ενσωματωμένους υπότιτλους και πλήρη εκφώνηση περιεχομένου.
- Έχει καταστεί εφικτός ο αυτόματος εντοπισμός της θέσης του καλούντος προς το 112, μια δυνατότητα κρίσιμης σημασίας για την παροχή άμεσης βοήθειας.
- Δρομολογούνται δράσεις ενημέρωσης σε επίπεδο δήμων για τη διάχυση της ενημέρωσης και αναπτύσσονται συνέργειες με τους Δήμους μέσω κατάρτισης καταλόγων με στοιχεία επικοινωνίας των ατόμων με αναπηρία, κατόπιν προηγούμενης ρητής συναίνεσης αυτών, καθώς και στοχευμένες δράσεις προστασίας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, καθίσταται δυνατή σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης η συντονισμένη, άμεση και αποτελεσματική παροχή συνδρομής στα άτομα αυτά.
- Τα σχέδια δράσης αντιμετώπισης κινδύνων (ενδεικτικά «ΔΑΡΔΑΝΟΣ», «ΙΟΛΑΟΣ», «ΒΟΡΕΑΣ») μεριμνούν για παροχή οδηγιών κατά την εφαρμογή τους ειδικά σε συμπολίτες μας με αναπηρία, ενώ ήδη προ της σύστασης του υπουργείου, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, σε συνεργασία με το Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών (ΚΕΑΤ), είχε προχωρήσει στην έκδοση των οδηγιών αυτοπροστασίας από καταστροφές σε κώδικα Μπράιγ.
- Σε συνεργασία, τέλος, με τα Ηνωμένα Έθνη και στο πλαίσιο της διαπεριφερειακής συνάντησης χωρών της Ανατολικής Μεσογείου και της Βαλκανικής που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 21 Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκε εξειδικευμένο εργαστήριο (workshop) με αντικείμενο τη συμπερίληψη ευπαθών ομάδων του πληθυσμού στην οικοδόμηση ανθεκτικότητας έναντι του κινδύνου καταστροφών.
«Δεν πρέπει να αφήσουμε κανέναν πίσω σε μία έκτακτη ανάγκη, σε μία πυρκαγιά, σε έναν σεισμό», τόνισε ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), Δημήτρης Παπαστεργίου, προσθέτοντας ότι χρειάζεται να καταγραφούν και να χαρτογραφηθούν οι ανάγκες των πόλεων. Ο κ. Παπαστεργίου ανέφερε ότι θα πρέπει να αναπτυχθεί μία στρατηγική που θα έχει εξατομικευμένη προσέγγιση με το τι έχει να αντιμετωπίσει κάθε κοινωνία ενώ επισήμανε ότι μία πρώτη ενέργεια θα ήταν να καταγραφεί η κατάσταση και η τρωτότητα των κτιρίων όπου διαμένουν οι άνθρωποι με αναπηρία.
Στις δράσεις που έχει προχωρήσει ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) αναφέρθηκε ο πρόεδρός του, Ευθύμης Λέκκας, τονίζοντας ότι ο ΟΑΣΠ έχει συμβάλλει καθοριστικά στην αντισεισμική θωράκιση της χώρας μέσα από μία πληθώρα δράσεων. «Μια κυρίαρχη δράση είναι η εκπαίδευση και ενημέρωση του πληθυσμού. Ο οργανισμός έχει αυξήσει την αντίληψη του σεισμικού κινδύνου στον Έλληνα πολίτη αρχίζοντας πάντα από την εκπαίδευση. Ο οργανισμός από τις καινούριες δυνατότητες που δίνονται θα συμβάλλει καθοριστικά μέσα από την εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στη μείωση του κινδύνου που αφορά τους συμπολίτες μας με αναπηρίες», σημείωσε.
Στο Εθνικό Σχέδιο για την προσβασιμότητα με βάση τους κινδύνους που προκαλούνται από την κλιματική κρίση που εκπονήθηκε από το ΥΠΕΝ, αναφέρθηκε ο γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, Ευθύμης Μπακογιάννης, τονίζοντας ότι αποτελεί μέσο στρατηγικού σχεδιασμού με όραμα την αναβάθμιση της χώρας σε ένα πλήρως προσβάσιμο και ανθρωπογενές περιβάλλον που θα εφαρμόζει τον αναγκαίο αυτό σχεδιασμό και θα τον καταστούν ανθεκτικότερο στην κλιματική αλλαγή.
Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος της ΕΣΑΜΕΑ, Κωνσταντίνος Γαργαλής μίλησε για τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρίες και χρόνιες παθήσεις, εμπόδια που απαιτούν, όπως είπε, ενισχυμένη προστασία και εξειδικευμένη δράση. Αναφορικά με τους κινδύνους από τις καταστροφές ο κ. Γαργαλής πρότεινε κάποιες δράσεις και ενέργειες που θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν από την πολιτεία για την συμπερίληψη των ατόμων στην αντιμετώπιση των καταστροφών όπως: τη δικτύωση των υπηρεσιών με το αναπηρικό κίνημα σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο για την αναγνώριση των προβλημάτων, τον έλεγχο όλων των πολιτικών σχεδίων και πρωτοκόλλων πολιτικής προστασίας σε συνεργασία με το αναπηρικό κίνημα και την ανάπτυξη ατομικών σχεδίων δράσης κατά περίπτωση, την εκπαίδευση του προσωπικού των υπηρεσιών και των εθελοντών σε σώματα σχετικά με την αναπηρία και την χρόνια πάθηση, την ανάπτυξη συστημάτων και τρόπων προειδοποίησης και επικοινωνίας πολιτών με αναπηρία και χρόνια πάθηση, προσβάσιμα σε αυτούς και τη λήψη ειδικών μέτρων για την πρόληψη και την προστασία των πολιτών που υφίστανται διακρίσεις . «Η υλοποίηση αυτών πρέπει πάντα να εστιάζει στον σεβασμό και στην αξιοπρέπεια των πολιτών με αναπηρία και χρόνια πάθηση και να λαμβάνουν υπ’ όψιν το γεγονός ότι όλες οι αναπηρίες δεν είναι ορατές και δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο», σημείωσε ο κ. Γαργαλής τονίζοντας ότι είναι αναγκαία η στενή συνεργασία με το αναπηρικό κίνημα.
Κατά τη διάρκεια της ημερίδας συζητήθηκαν, μεταξύ άλλων, η συμμετοχή ατόμων με αναπηρία σε ασκήσεις εκκένωσης για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας έναντι επικείμενων καταστροφών, οδηγίες προστασίας για τους σεισμούς, παραδείγματα συμπερίληψης από άλλες χώρες καθώς και η χρήση του 112 για τα άτομα με αναπηρία.
Η ημερίδα αποτέλεσε συνδιοργάνωση του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, του Ευρωπαϊκού Κέντρου Δασικών Πυρκαγιών/ Συμβουλίου της Ευρώπης και του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείο.
