Μια μεγάλη και συγχρόνως ανησυχητική αύξηση, περίπου 43% σε σύγκριση με το 2022 φαίνεται να υπάρχει στο Ιράν σε σχέση με τις θανατικές εκτελέσεις, με 834 ανθρώπους το 2023 να πέφτουν νεκροί.
Πρόκειται για τον μεγαλύτερο αριθμό από το 2015, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση των μη κυβερνητικών οργανώσεων Iran Human Rights και Ensemble contre la peine de mort .
«Ο αριθμός των εκτελέσεων στην κυριολεξία εξερράγη το 2023», υπογραμμίζει η 16η έκθεση των ΜΚΟ για τη θανατική ποινή στο Ιράν. «Είναι η δεύτερη φορά σε διάστημα 20 ετών που ο αριθμός των εκτελέσεων ξεπερνά το όριο των 800 τον χρόνο», επισημαίνουν οι οργανώσεις αυτές, οι οποίες καταγγέλλουν έναν «τρομακτικό» αριθμό.
Οι εκτελέσεις στο Ιράν, μία από τις χώρες όπου καταγράφονται οι περισσότερες θανατώσεις καταδικασμένων μαζί με την Κίνα και τη Σαουδική Αραβία, πραγματοποιούνται διά απαγχονισμού.
Το 2023 τουλάχιστον 22 γυναίκες εκτελέστηκαν στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν, ο μεγαλύτερος αριθμός των τελευταίων 10 ετών, τονίζουν οι ΜΚΟ.
Το 2015 οι ιρανικές αρχές προχώρησαν στην εκτέλεση 972 ανθρώπων, υπενθυμίζουν οι Iran Human Rights (IHRNGO), με έδρα τη Νορβηγία και η Ensemble contre la peine de mort (ECPM), που εδρεύει στο Παρίσι.
Σε αυτήν την έκθεση των 100 σελίδων, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις κατηγορούν το Ιράν ότι καταφεύγει στη θανατική ποινή ως ένα «εργαλείο πολιτικής καταστολής» μετά το τεράστιο κίνημα αμφισβήτησης σε αυτή τη χώρα.
Το κίνημα αυτό πυροδότησε ο θάνατος τον Σεπτέμβριο του 2022 της Μαχσά Αμινί, μιας 22χρονης Κούρδισσας από το Ιράν, τρεις ημέρες μετά τη σύλληψή της από την αστυνομία ηθών για μη σεβασμό του αυστηρού ενδυματολογικού κώδικα στο Ιράν. Η οικογένειά της και ακτιβιστές υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων υποστηρίζουν ότι ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου, κάτι που αρνούνται οι ιρανικές αρχές.
Οι κινητοποιήσεις, που συγκλόνισαν για πολλές εβδομάδες το καθεστώς της Ισλαμικής Δημοκρατίας, εξασθένισαν μπροστά σε μια καταστολή, η οποία οδήγησε στον θάνατο εκατοντάδων ανθρώπων σύμφωνα με οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και χιλιάδες συλλήψεις, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
83 άνθρωποι εκτελέστηκαν το 2024
«Το να καλλιεργούν συστηματικά τον φόβο μέσα στην κοινωνία είναι το μοναδικό μέσο για το καθεστώς να προσκολληθεί στην εξουσία και η θανατική ποινή είναι το σημαντικότερο εργαλείο», καταγγέλλει ο Μαχμούντ Αμιρί-Μογκαντάμ, διευθυντής της IHRNGO, σε ένα δελτίο τύπου.
Σε συνέντευξη τύπου που παραχώρησε σήμερα στο Παρίσι, ο διευθυντής της ECPM, Ραφαέλ Σενουίλ Χαζάν, κατήγγειλε «μια εργαλειοποίηση της θανατικής ποινής από το καθεστώς για να πολεμήσει κάθε αμφισβήτηση».
Η έκθεση δεν συμπεριλαμβάνει στα στατιστικά στοιχεία της τους «551 ανθρώπους, τουλάχιστον, που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων ή άλλων εξωδικαστικών εκτελέσεων εντός ή εκτός των φυλακών», υπογραμμίζεται στο σχετικό δελτίο τύπου.
Σύμφωνα με τις ΜΚΟ, τουλάχιστον 8 διαδηλωτές βρίσκονται μεταξύ των ανθρώπων που εκτελέστηκαν το 2023, εκ των οποίων έξι συνελήφθησαν στο πλαίσιο των διαδηλώσεων και καταδικάστηκαν.
Βάσει της έκθεσης, τουλάχιστον 471 άνθρωποι (το 56% του συνόλου των εκτελέσεων) εκτελέστηκαν το 2023 για υποθέσεις που συνδέονται με ναρκωτικά και τουλάχιστον 282 άνθρωποι (το 34% του συνόλου των εκτελέσεων) εκτελέστηκαν για δολοφονίες.
Το Ιράν εφαρμόζει τη σαρία (ισλαμικός νόμος) που προβλέπει τη θανατική ποινή για εγκλήματα όπως η διακίνηση ναρκωτικών, ο βιασμός ή ο φόνος.
«Η θεαματική κλιμάκωση του αριθμού των εκτελέσεων που συνδέονται με τα ναρκωτικά το 2023 είναι ιδιαιτέρως ανησυχητική», εκτιμούν οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, τονίζοντας πως οι άνθρωποι που εκτελέστηκαν «ανήκουν στις πιο περιθωριοποιημένες κοινότητες της κοινωνίας και σε εθνικές μειονότητες».
Από την πλευρά του, ο Μαχμούντ Αμιρί- Μογκαντάμ εξέφρασε τη βαθιά ανησυχία του «για την έλλειψη έντονης αντίδρασης σε διεθνές επίπεδο» μπροστά στις εκτελέσεις, την ώρα που η διεθνής κοινότητα επικεντρώνεται στον πόλεμο μεταξύ του Ισραήλ και της παλαιστινιακής Χαμάς. Αυτή η απουσία αντίδρασης «στέλνει ένα κακό μήνυμα στις αρχές» του Ιράν, επισημαίνει.
Έως αυτή τη στιγμή το 2024, τουλάχιστον 83 άνθρωποι έχουν εκτελεστεί στο Ιράν, σύμφωνα με την IHRNGO.