ΟΠΕΚΕΠΕ: Ποιες αδυναμίες εντόπισε η ΕΑΔ – Η έκθεση-καμπανάκι για τις επιδοτήσεις

Η ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει τη στενή συνεργασία με τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πλήρη υλοποίηση του σχεδίου δράσης που αφορά στην αξιοπιστία του Συστήματος Καταβολής των Ενισχύσεων στον ΟΠΕΚΕΠΕ.

Ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης, με έγγραφο που απέστειλε στη Βουλή, επισημαίνει πως το πλάνο δράσης προχωρά εντός των προκαθορισμένων χρονοδιαγραμμάτων, υπογραμμίζοντας τη δέσμευση για εξάλειψη κάθε αθέμιτης πρακτικής.

Το έγγραφο του κ. Χατζηδάκη αποτέλεσε απάντηση σε ερώτηση του ΣΥΡΙΖΑ αναφορικά με την υπαγωγή του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ.

Εκεί αναφέρεται σε συνάντηση που είχε με τον Ευρωπαίο Επίτροπο Γεωργίας και Τροφίμων, κ. Κρίστοφ Χάνσεν, στις 26 Ιουνίου 2025, όπου συζητήθηκαν τα προβλήματα στις διαδικασίες πληρωμών ενισχύσεων της ΚΑΠ και η μεταφορά του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ.

Η κυβέρνηση ενημέρωσε για την απόφαση εξάλειψης παράνομων πρακτικών και τη βούληση του Πρωθυπουργού για γρήγορη και ομαλή ενσωμάτωση του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ, με σεβασμό στις ευρωπαϊκές προβλέψεις και χωρίς να επηρεαστούν οι πληρωμές προς τους παραγωγούς.

Ειδικά, τονίζεται η ανάγκη πλήρους συμμόρφωσης με τους Κανονισμούς (ΕΕ) 2021/2116 και 2022/127 που ορίζουν τις προϋποθέσεις διαπίστευσης οργανισμών πληρωμών.

Η κυβέρνηση δίνει προτεραιότητα στην απόδειξη της καταλληλότητας της ΑΑΔΕ, επικαλούμενη τη θεσμική της ανεξαρτησία, την επιχειρησιακή της επάρκεια, και την εμπειρία της στη διαχείριση σύνθετων πληροφοριακών συστημάτων και ελέγχων.

Παράλληλα, το υφιστάμενο σχέδιο δράσης θα συνεχίσει να εφαρμόζεται και να επικαιροποιείται, προκειμένου να διασφαλιστεί η αποκατάσταση της διαπίστευσης του ΟΠΕΚΕΠΕ, όπως συμφωνήθηκε με την Κομισιόν.

Ο κ. Χατζηδάκης διαβεβαίωσε ότι τα αρμόδια υπουργεία και η ΑΑΔΕ είναι πλήρως έτοιμοι για συνεργασία με την Κομισιόν. Από την πλευρά του, ο κ. Χάνσεν επιβεβαίωσε την προσήλωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην παρακολούθηση της διαδικασίας.

Η ερώτηση του ΣΥΡΙΖΑ έθετε τέσσερα ερωτήματα:

1. Αν συζητήθηκαν οι ευθύνες για την απαξίωση του ΟΠΕΚΕΠΕ τα τελευταία έξι χρόνια.

2. Αν ξεκαθαρίστηκε η διακριτή αποστολή της ΑΑΔΕ έναντι του ΟΠΕΚΕΠΕ.

3. Αν η υπαγωγή του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ συνάδει με το ευρωπαϊκό πλαίσιο διαπίστευσης.

4. Αν εξετάστηκε η πρόοδος του σχεδίου δράσης και η ανάγκη ολοκλήρωσής του έως τις αρχές Σεπτεμβρίου.

Έλεγχος ΕΑΔ στον ΟΠΕΚΕΠΕ: Συστημικά προβλήματα, προτάσεις και ενέργειες

Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, απαντώντας σε ερώτηση του ΠΑΣΟΚ, απέστειλε στη Βουλή τα αποτελέσματα ενός εκτεταμένου συστημικού ελέγχου στον ΟΠΕΚΕΠΕ, τον οποίο ξεκίνησε μετά από καταγγελίες περί παράνομων ενισχύσεων.

Ο έλεγχος αποκάλυψε πλήθος δυσλειτουργιών και διαπιστώθηκαν σοβαρές αδυναμίες τόσο στη διαχείριση καταγγελιών όσο και στις διαδικασίες πληρωμής και ελέγχου.

Μεταξύ άλλων, διαπιστώθηκε:

1. Έλλειψη εξειδικευμένης εφαρμογής για καταγγελίες και απουσία κεντρικής διαχείρισης αυτών.

2. Ασυντόνιστη και αποσπασματική παρακολούθηση καταγγελιών από διαφορετικές υπηρεσίες.

3. Ελλιπή τήρηση αρχείων και μη συστηματική καταγραφή δεδομένων.

4. Δυσλειτουργίες στο ηλεκτρονικό πρωτόκολλο, που εμπόδιζαν την ορθή κατηγοριοποίηση εισερχόμενων καταγγελιών.

5. Παρατεταμένες καθυστερήσεις στην αναγνώριση και είσπραξη αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών.

6. Σοβαρά ζητήματα στις διαδικασίες στελέχωσης θέσεων ευθύνης (έλλειψη προκηρύξεων, παρατυπίες στις επιλογές στελεχών, σύγκρουση συμφερόντων).

Ενδεικτικά:

• Για το 2022 ανακτήθηκαν 11,5 εκατ. ευρώ (ΕΓΤΕ) και 7,2 εκατ. ευρώ (ΕΓΤΑΑ), ενώ εκκρεμούν προς ανάκτηση άνω των 100 εκατ. ευρώ από προηγούμενες περιόδους.

• Ο αριθμός των ελέγχων αυξήθηκε κατακόρυφα μεταξύ 2019-2021 λόγω καταγγελιών και δημοσιευμάτων.

• 43 παραγωγοί παραπέμφθηκαν σε δίκη για αξιόποινες πράξεις και η διαδικασία συνεχίζεται για άλλους.

Η Αρχή διατύπωσε σειρά προτάσεων:

• Δημιουργία κεντρικής μονάδας αξιολόγησης καταγγελιών.

• Ανάπτυξη ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής για καταγραφή και διαχείριση καταγγελιών.

• Αναβάθμιση των εσωτερικών διαδικασιών ελέγχου.

• Ορθή εφαρμογή των εσωτερικών κανονισμών και τήρηση θεσμικής τάξης στις επιλογές προϊσταμένων.

Η ΕΑΔ απέρριψε τις αιτιάσεις του ΠΑΣΟΚ περί απραξίας, υποστηρίζοντας ότι ενήργησε με βάση τις θεσμικές της αρμοδιότητες και διατήρησε την ανεξαρτησία της.

Τόνισε πως παρεμβάσεις από την εκτελεστική εξουσία στις αρμοδιότητες μιας Ανεξάρτητης Αρχής αντίκεινται στο Σύνταγμα και κάλεσε τους βουλευτές να ενημερώνονται θεσμικά πριν προχωρούν σε ατεκμηρίωτες κατηγορίες.

Η Αναπληρώτρια Διοικήτρια της Αρχής, κα Αλεξάνδρα Ρογκάκου, κάλεσε όλους τους κοινοβουλευτικούς να επισκεφθούν την ΕΑΔ και να διαπιστώσουν από κοντά τη δράση και το έργο των υπηρεσιών της.