Το βράδυ της Δευτέρας (16/12) κατατέθηκε τροπολογία στο νομοσχέδιο του ΥΠΕΞ με τίτλο «Παρεμβάσεις στην οργάνωση και τη λειτουργία του Υπουργείου Εξωτερικών» που -μεταξύ άλλων- περιλαμβάνει ρυθμίσεις για τους Επαγγελματίες Οπλίτες (ΕΠΟΠ).
Λίγες ώρες αργότερα, η ΠΟΕΣ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Στρατιωτικών) εξέδωσε οργισμένη ανακοίνωση, στην οποία αναφέρει ότι η τροπολογία που κατατέθηκε για τους ΕΠΟΠ «παρά τα όσα ευαγγελίζεται ουδέν πρόβλημα επιλύει».
Ολόκληρη η ανακοίνωση:
Για μια ακόμα φορά γίναμε μάρτυρες μιας προσπάθειας να περάσει «μια ακόμα θετική ρύθμιση» με κατάθεση τροπολογίας την τελευταία στιγμή, δίχως καμία προηγούμενη διαβούλευση ή ενημέρωση και δίχως να ληφθούν υπόψιν οι αντιδράσεις του προσωπικού. Αναφερόμαστε βεβαίως στην τροπολογία για το μείζον ζήτημα των ΕΠΟΠ που κατατέθηκε μεταμεσονυκτίως, σε σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εξωτερικών που ψηφίζεται σήμερα.
Το άρθρο 1 της τροπολογίας που «φέρνει τη λύση» στο πρόβλημα αποτελεί λίγο βελτιωμένη έκδοση μιας πρόσφατης «διαρροής» που, ως συνήθως, είχαμε πληροφορηθεί. Ωστόσο, δεν λύνει κανένα πρόβλημα παρά τις θριαμβολογίες των γνωστών εργοδοτικών συνδικαλιστικών κύκλων.
Το πρόβλημα με τα ηλικιακά όρια που θίγει πολλούς ΕΠΟΠ προέρχεται από το ΝΔ 445/1974 (άρθρο 39) που αφορά θέματα ιεραρχίας και προαγωγών του συνόλου των Ανθυπασπιστών και Υπαξιωματικών και που, υπενθυμίζουμε ότι, μόλις προ ολίγων ετών είχε δημιουργήσει ακριβώς το ίδιο πρόβλημα στα στελέχη ΕΜΘ. Το πρόβλημα των «αποστρατειών άνευ κρίσεων» λύθηκε με παρέμβαση στο ΝΔ 445/1974 ως προσθήκη άρθρου 39Α και όχι με παρέμβαση στο ν.1848/1989 ή το ΠΔ 21/1991 (πλαίσιο των ΕΜΘ), όπως αντίστοιχα επιχειρείται τώρα. Η παρέμβαση της τροπολογίας επέρχεται στο ν.2936/2001 που αφορά τους ΕΠΟΠ και μάλιστα σε άρθρο που αφορά αποκλειστικά ειδικώς τις απολύσεις. Προφανώς ή κάτι λάθος έγινε κατά την επίλυση του αντίστοιχου προβλήματος για τους ΕΜΘ, ή κάποιο λάθος πάει να γίνει τώρα.
Αν και η αιτιολογική έκθεση της εν λόγω τροπολογίας επιχειρεί να ρίξει στάχτη στα μάτια ότι δήθεν επιλύει το πρόβλημα, στην πραγματικότητα πρόκειται για μια αμιγώς ασφαλιστική διάταξη που θα αφορά όσα στελέχη δεν απολυθούν από τις ΕΔ. Προς απόδειξη του ισχυρισμού μας θα επικαλεστούμε δύο πολύ απλά γεγονότα:
- Σε μια εποχή που ο κ.ΥΕΘΑ έχει επικαλεστεί κάθετη και συνολική, πολύ μεγάλης έκτασης, μείωση του προσωπικού από το οποίο «θα μείνουν όσοι κριθεί ότι αξίζουν» (κατά τον κ.ΥΦΕΘΑ), δεν δικαιολογείται να παρέχει το «δικαίωμα» στην παραμονή ακόμα και σε όσους επιθυμούν να φύγουν στα 50 με το ισχύον πλαίσιο, οι οποίοι είναι ανέρχονται πλέον σε αρκετές εκατοντάδες.
- Η ρύθμιση του άρθρου 1 της τροπολογίας περί συμπλήρωσης 35(+5) ή 60 ετών ούτως ή άλλως προβλέπεται στο άρθρο 20 του ν.3865/2010, άρα εγείρει νέα ερωτήματα η πραγματική της σκοπιμότητα.
Δυστυχώς για μια ακόμα φορά το προσωπικό των ΕΔ καθίσταται αντικείμενο εμπαιγμού όσον αφορά το μέλλον του, απλά θα πρέπει να περάσει κάποιο διάστημα μέχρι να συνειδητοποιήσει τι ακριβώς πρόκειται να ψηφιστεί. Η Ομοσπονδία μας εκφράζει τόσο τη βαθύτατη απογοήτευσή της για το συνολικό χειρισμό, όσο και την αντίθεσή της, ζητώντας εκ νέου την επί της ουσίας επίλυση του προβλήματος. Υπενθυμίζουμε την πρότασή μας η οποία σέβεται το δικαίωμα στην επιλογή όσων ΕΠΟΠ επιθυμούν να φύγουν από τις ΕΔ και ταυτόχρονα επιλύει το πρόβλημα με τρόπο δίκαιο:
Πρόταση ανάληψης νομοθετικής πρωτοβουλίας (α΄ στάδιο):
Το άρθρο 39 του ΝΔ 445/1974 τροποποιείται ως εξής:
«Συνταξιοδοτικό Επαγγελματιών Οπλιτών
- Οι Επαγγελματίες Οπλίτες για τους οποίους προβλέπεται αυτεπάγγελτη αποστρατεία άνευ προηγούμενης κρίσης λόγω κατάληψης των ηλικιακών ορίων ηλικίας του άρθρου 39 του ΝΔ 445/1974 (ΦΕΚ Α΄ 160), δύνανται να παραμείνουν στις ΕΔ κατόπιν αιτήσεώς τους η οποία υποβάλλεται το αργότερο έξι (6) μήνες πριν την κατάληψη των ανωτέρω ορίων. Οι Επαγγελματίες Οπλίτες που θα παραμείνουν στις ΕΔ εξελίσσονται κανονικά σύμφωνα με τις προβλέψεις του ν.2936/2001 (ΦΕΚ Α΄ 166).
- Το αίτημα της πρώτης παραγράφου μεταβιβάζεται στην αρμόδια αρχή αμελλητί και δύναται να απορριφθεί μόνο για τεκμηριωμένους ιατρικούς λόγους στο πλαίσιο των ν.2936/2001 (ΦΕΚ Α΄ 166) και 3850/2010 (ΦΕΚ Α΄ 84) καθώς και του ΠΔ 11/2014 (ΦΕΚ Α΄ 17).
- Για τους Επαγγελματίες Οπλίτες που καταλαμβάνουν το 60ό έτος της ηλικίας σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 20 του ν.3865/2010 (ΦΕΚ Α΄ 120) και δεν έχουν συμπληρώσει 40 έτη εργάσιμου βίου, παρέχεται κατ’ εξαίρεση η δυνατότητα αναγνώρισης ως πραγματική υπηρεσία των πέντε (5) ετών του άρθρου 23 ν. 4997/2022 (ΦΕΚ Α΄ 219) υπό τους όρους και προϋποθέσεις που ισχύουν, επιπλέον της πρόβλεψης της παραγράφου 3 του άρθρου 4 του ν.3883/2010 (ΦΕΚ Α΄ 167)».
Πρόταση ανάληψης νομοθετικής πρωτοβουλίας (β΄ στάδιο):
Το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 40 [΄Αρθρο 1 παρ. 2, 3, 4 και 5 Ν.Δ. 142/74, Ν.Δ. 179/74 και Ν.Δ. 414/74, όπως αντικ. με το άρθρ. 1 παρ. 2, 3, 4 και 5 Ν.1204/81] του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (π.δ. 169/2007) τροποποιείται ως εξής:
«Ο διπλασιασμός του χρόνου υπηρεσίας, που αναφέρεται στην παράγραφο αυτή, δεν μπορεί να υπερβεί τα πέντε (5) έτη στο σύνολο. Η προϋπόθεση δεν ισχύει για όσους αποστρατεύτηκαν λόγω κατάληψης των ηλικιακών ορίων του άρθρου 39 του ΝΔ 445/1974 (ΦΕΚ Α΄ 160). …»
Αιτιολογική έκθεση: Οι πρόωρες αποστρατείες των ΕΠΟΠ λόγω κατάληψης ηλικιακών ορίων υπό τους όρους και προϋποθέσεις που καθορίζει το άρθρο 39 ΝΔ 445/1974 (Α΄ 160), είναι μία αναχρονιστική πρόνοια που έπρεπε να είχε προβλεφθεί ότι ήταν αδύνατο να εφαρμόζεται σε περιπτώσεις αργής σταδιοδρομικής εξέλιξης, όπως των ΕΠΟΠ.
Ο μη έγκαιρος εντοπισμός του προβλήματος δημιουργεί μείζονα ζητήματα συνταγματικότητας, αφού στερεί από τους ΕΠΟΠ τη δυνατότητα να εξασφαλίζουν ισότιμα τα συντάξιμα 40 έτη που προβλέπει ο νόμος για κατοχύρωση πλήρους σύνταξης, καθ’ όσον δεν προστατεύει την εργασία τους με υπαιτιότητα της Πολιτείας. Από τα παραπάνω καθίσταται σαφές ότι η μόνη λύση που μπορεί να θεσπιστεί σχετίζεται με την κατάργηση των ορίων ηλικίας για την περίπτωση, διασφαλίζοντας ισότιμους όρους και προϋποθέσεις με το σύνολο των στρατιωτικών, παρέχοντας κατ’ αρχάς το δικαίωμα στην επιλογή παραμονής στις ΕΔ.
Αναφορικά με ειδικότερες περιπτώσεις κρίσεων, όπως για τη σωματική κατάσταση, οφείλει να διασφαλίζεται ότι η Υπηρεσία είχε τηρήσει καθ’ όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας των στελεχών όλες τις νομικές και άλλες απαιτήσεις που προβλέπει ο νόμος, σχετικά με την προστασία της Υγείας και της Ασφάλειας στην εργασία, ώστε να αποφευχθούν πρόσθετες αυθαιρεσίες εις βάρος του εμπλεκόμενου προσωπικού.
Ειδικώς πρέπει να ελέγχονται ενδελεχώς όλες οι ενέργειες που είχαν αναληφθεί καθ’ όλα τα έτη για την προσαρμογή της εργασίας στον άνθρωπο, εφόσον έχουν εντοπιστεί τεκμηριωμένοι λόγοι Υγείας που επηρεάζουν δυσμενώς τη σωματική κατάσταση. Πρόσθετο πρόβλημα αποτελεί η αδυναμία συμπλήρωσης των προβλεπόμενων ασφαλιστικών 40 ετών, όπου θα πρέπει να θεσπιστεί κατ’ εξαίρεση η δυνατότητα αναγνώρισης επιπλέον ετών στο διπλάσιο με καταβολή των απαιτούμενων ανά περίπτωση εισφορών, μέχρι να συμπληρωθεί ο αναγκαίος χρόνος.
Εξυπακούεται ότι η όποια ρύθμιση οφείλει να σέβεται το δικαίωμα στην επιλογή όσων δεν επιθυμούν να παραμείνουν στις ΕΔ, ώστε η ρύθμιση του προβλήματος να αφορά εκείνους που θα επιλέξουν τη συνέχιση της σταδιοδρομίας τους στις ΕΔ.
