Σε μια απίστευτη καταγγελία προχώρησε ο πρόεδρος των Μηχανοδηγών του ΟΣΕ, Κώστας Γενιδουνιάς, με φόντο την τραγωδία στα Τέμπη και τις τεράστιες ελλείψεις στο σιδηροδρομικό δίκτυο.
Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο κ. Γενιδουνιάς καταγγέλλει σε ανάρτησή του στα social media ο ΟΣΕ έδινε σήμερα, Δευτέρα (13/3), άδεια να κυκλοφορήσουν εμπορικά τρένα σε μη τηλεδιοικούμενο μέρος του δικτύου. Τελικά το δρομολόγιο ακυρώθηκε, μετά από παρέμβαση του σωματείου των μηχανοδηγών.
Η ανάρτηση του Κώστα Γενιδούνια στα social media έχει ως εξής:
«Χωρίς να έχει δοθεί καμία επιπλέον οδηγία ή διευκρίνιση, ο ΟΣΕ σήμερα έδινε άδεια να κυκλοφορήσουν εμπορικά τρένα σε μη τηλεδιοικούμενο μέρος του δικτύου. Η παρέμβαση του Σωματείου μας καταλυτική, το δρομολόγιο ακυρώθηκε».
Κι όλα αυτά την ώρα που δεν έχει αποφασιστεί το πότε ακριβώς θα επανεκκινήσει ο σιδηρόδρομος στη χώρα, με τις πρώτες αμφίβολες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για τα τέλη Μαρτίου με αρχές Απριλίου.
Μία ημέρα μετά το δυστύχημα στα Τέμπη το Δημόσιο πλήρωσε τη σύμβαση για την τηλεδιοίκηση
Η σηματοδότηση είναι για τον σιδηρόδρομο ότι είναι τα φανάρια για τους δρόμους. Όμως μετά το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη που είχε σαν αποτέλεσμα να χαθούν άδικα 57 ανθρώπινες ζωές, έγινε ευρέως γνωστό ότι στο ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο υπάρχουν «τυφλά» σημεία όπου μηχανοδηγοί περνούν με κόκκινα φανάρια, παίρνοντας άδεια από τον σταθμάρχη.
Λύση, όχι μόνο στη λειτουργία της σηματοδότησης, αλλά στα περισσότερα ζητήματα θα έδινε το ETCS (European Train Control System) που στην Ελλάδα δεν υπάρχει αν και έχει πληρωθεί, 23 χρόνια μετά την έναρξη της κατασκευής του.
Ήδη από το 2014 έχει υπογραφεί η σύμβαση 717 της ΕΡΓΟΣΕ που αφορούσε την ανάταξη της σηματοδότησης και της τηλεδιοίκησης αλλά και τα συστήματα ασφαλείας που δεν είχαν τεθεί σε λειτουργία και για τα οποία διαμαρτύρονταν συνδικαλιστικά σωματεία, λαμβάνοντας όμως ως απάντηση εξώδικα από την ΟΣΕ.
Η σύμβαση με την ονομασία «Ανάταξη και Αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης και Αντικατάσταση 70 αλλαγών τροχιάς σε εντοπισμένα τμήματα του Άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας», πληρώθηκε μία ημέρα μετά το δυστύχημα των Τεμπών, όπως αναφέρει το MEGA. Συγκεκριμένα, πραγματοποιήθηκε η 39η πληρωμή για τη σύμβαση ύψους 313.618,21 ευρώ, στις 2 Μαρτίου 2023.
Οι εργολαβίες για την τηλεδιοίκηση στον σιδηρόδρομο… σέρνονται επί δεκαετίες και μόνο σε ένα τμήμα του σιδηροδρομικού άξονα Τιθορέα – Λιανοκλάδι – Δομοκός λειτουργεί σήμερα η σηματοδότηση. Οι πολλαπλές και αδικαιολόγητες καθυστερήσεις του έργου της σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης (σύμβαση 717), που θα απέτρεπε την τραγωδία των Τεμπών, κινητοποίησαν ένα γαϊτανάκι ελέγχων από τις ανεξάρτητες αρχές, την Οικονομική Εισαγγελία, την Κομισιόν, ακόμη και την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, οι οποίοι ξεκίνησαν το 2017 και συνεχίζονται έως σήμερα.
Η σύμβαση για το ETCS
Η σύμβαση 717 αφορά το ευρωπαϊκό σύστημα ECTS (European Train Control System) για την αυτοματοποιημένη λειτουργία του δικτύου. Καθυστερήσεις για την υλοποίησή της υπήρξαν το 2015 από την τότε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, η οποία και είχε θέσει θέμα επαναδιαπραγμάτευσης των όρων της σύμβασης 717.
Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα να καθυστερήσει η εφαρμογή, καθώς δόθηκαν συνολικά επτά παρατάσεις. Μιλώντας προ ημερών, ο Χρήστος Σπίρτζης υποστήριξε ότι η σύμβαση 717 ήταν «άθλια» και για αυτό η τότε κυβέρνηση προχώρησε σε συμπληρωματική.
Όμως τα έργα δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ σε όλο το σιδηροδρομικό δίκτυο και τα ζητήματα ασφαλείας γίνονταν γνωστά στους υπεύθυνους του έργου. Ζήτημα είχε εγείρει ο Χρήστος Κατσιούλης, ο οποίος είχε υποβάλλει την παραίτησή του στις 27 Απριλίου 2022, ως πρόεδρος της σύμβασης ETCS, όπου και είχε καταγγείλει πάλι τη μη τήρηση των φυσικών αντικειμένων των συμβάσεων.
Τι είναι το ETCS
Το ETCS παρακολουθεί την κίνηση των τρένων αλλά και τα όρια ταχύτητας στις ράγες, επιτρέποντας στους συρμούς να κινούνται με τις μέγιστες ταχύτητες αλλά με ασφάλεια. Συνδέεται με ένα σύστημα δρομολογίων που δίνει δυναμικές πληροφορίες χρονοδιαγράμματος και πληροφορίες πορείας.
Το πανευρωπαϊκό ETCS, μεταφέρει πληροφορίες από το σύστημα εδάφους προς το τρένο, όπου ένας υπολογιστής υπολογίζει τη μέγιστη ταχύτητα και σε περίπτωση που παραβιαστεί επιβραδύνει αυτόματα την αμαξοστοιχία.
Το σύστημα αυτόματης προστασίας συρμών ETCS (European Train Control System) αποτελείται από δύο υποστήματα:
- Σύστημα συρμού
- Σύστημα γραμμής
Τα υποσυστήματα επιτρέπουν:
- Την συνεχή επιτήρηση της επιτρεπόμενης ταχύτητας των συρμών
- Την αυτόματη προστασία έναντι παραβιάσεων ταχύτητας με την εφαρμογή πέδησης λειτουργίας ή πέδησης ανάγκης (φρενάρισμα)
- Την αυτόματη ακινητοποίηση συρμού με πέδηση ανάγκης σε περίπτωση παραβίασης κόκκινης σηματοδότησης – Ουσιαστικά ο μηχανοδηγός βλέπει το φανάρι και δεν παίρνει εντολή για συνέχεια πορείας από σταθμάρχη
Το ETCS μεταφέρει και παίρνει πληροφορίες από το τρένο, υπολογίζοντας τη διαδρομή της εκάστοτε αμαξοστοιχίας με πληροφορίες που αντλεί από το Σύστημα Διαχείρισης Κυκλοφορίας.
Το τμήμα του ETCS που είναι τοποθετημένο στο συρμό ελέγχει την πορεία του τρένου και τα συστήματα των φρένων, υπολογίζοντας συνεχώς τη βέλτιστη ταχύτητα με βάση τις υποδομές και το χρονοδιάγραμμα των δρομολογίων. Ταυτόχρονα, τα «κλειδιά» και οι σημάνσεις λειτουργούν χρησιμοποιώντας ένα δίκτυο ψηφιακών πληροφοριών.