Η κατάσταση στο Σουδάν παραμένει τεταμένη, με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να προειδοποιεί για την ύπαρξη ενός υψηλού βιολογικού κινδύνου στην πρωτεύουσα της χώρας, Χαρτούμ. Ένα από τα εμπόλεμα μέρη, φέρεται να κατέλαβε εργαστήριο που περιείχε παθογόνα ιλαράς και χολέρας αλλά και άλλα επικίνδυνα υλικά.
Αυτό επιβεβαίωσε ο ΠΟΥ σε ανακοίνωσή του την Τρίτη (25/4), τονίζοντας πως οι τεχνικοί δεν μπόρεσαν να έχουν πρόσβαση στο Εθνικό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας.
«Αυτό είναι το κύριό μας μέλημα: δεν υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης στους τεχνικούς του εργαστηρίου για να μεταβούν στο εργαστήριο και να ασφαλίσουν το βιολογικό υλικό και τις διαθέσιμες ουσίες», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Την Κυριακή (23/4), ο ΠΟΥ είχε ανακοινώσει ότι περισσότεροι από 420 θάνατοι και 3.700 τραυματισμοί έχουν αναφερθεί από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας από την κλιμάκωση της βίας στο Σουδάν στις 15 Απριλίου – αλλά οι παραϊατρικοί, οι νοσοκόμες πρώτης γραμμής και οι γιατροί συχνά δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε τραυματίες αμάχους, λόγω ανασφάλειας και επιθέσεις σε ασθενοφόρα και εγκαταστάσεις υγείας. Το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας ανέφερε επίσης ότι 20 νοσοκομεία δεν λειτουργούν πλέον και άλλα 12 κινδυνεύουν λόγω έλλειψης ιατρικών προμηθειών και εργαζομένων στον τομέα της υγείας.
Ο ΠΟΥ έχει ήδη διανείμει προμήθειες έκτακτης ανάγκης και καύσιμα που σώζουν ζωές σε μεγάλα νοσοκομεία, αλλά οι πιο διαδεδομένες διανομές περιορίζονται από την ασταθή κατάσταση ασφαλείας. Είμαστε σε ετοιμότητα για την πρώτη ευκαιρία να βοηθήσουμε χωρίς να διακυβεύεται η ασφάλεια του προσωπικού μας σε ένα ολοένα και πιο επικίνδυνο περιβάλλον για τους εργαζόμενους στον ανθρωπιστικό τομέα.
Πριν από την κλιμάκωση, η Περιφερειακή Πρωτοβουλία Τραύματος του ΠΟΥ συνεργαζόταν με το Γραφείο Χώρας του ΠΟΥ στο Σουδάν για τη δημιουργία ενός στελέχους κορυφαίων επαγγελματιών υγείας εκπαιδευμένων και εξοπλισμένων για τη διαχείριση μαζικών ατυχημάτων. Οι προσπάθειες ξεκίνησαν πέρυσι, όταν μια ομάδα ειδικών τραυμάτων από το Περιφερειακό Γραφείο του ΠΟΥ αναπτύχθηκαν στο Σουδάν για να εργαστούν σε πολλές πολιτείες σε όλη τη χώρα, συμπεριλαμβανομένων του Χαρτούμ, του Μπλε Νείλου και της Αλ Γκανέινα.
Πάνω από 30 γιατροί πρώτης γραμμής εκπαιδεύτηκαν στις αρχές των μαζικών απωλειών και εξοπλίστηκαν για να γίνουν εθνικοί εκπαιδευτές. Περαιτέρω μετέφεραν την εκπαίδευση σε περισσότερους από 150 εργαζόμενους στον τομέα της υγείας πρώτης γραμμής το 2022 και σε 60 ακόμη το 2023, με καθοδήγηση και συνεχή καθοδήγηση από την Περιφερειακή Πρωτοβουλία Τραύματος. Η Περιφερειακή Πρωτοβουλία Τραύματος, το Γραφείο Χώρας του ΠΟΥ και το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας συνεργάστηκαν για να βοηθήσουν στη δημιουργία πολλαπλών ομάδων διαχείρισης μαζικών ατυχημάτων με επικεφαλής Σουδανούς γιατρούς και νοσηλευτές που μπορούν να κινητοποιηθούν σε περιόδους μαζικού περιστατικού, όπως αυτό που εκτυλίσσεται στο Σουδάν.
Οι εθνικές ομάδες διαχείρισης μαζικών ατυχημάτων έχουν ενεργοποιηθεί ως απάντηση στην τρέχουσα κλιμάκωση της βίας στο Σουδάν. Αυτές οι ομάδες υποστηρίζουν τα νοσοκομεία στην αντιμετώπιση της εισροής θυμάτων και συνεργάζονται στενά με το Υπουργείο Υγείας και τον ΠΟΥ για να διασφαλίσουν ότι παρέχονται φάρμακα και προμήθειες στα νοσοκομεία στην πρώτη γραμμή της κρίσης. Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης κλιμάκωσης, περισσότερα από 15 νοσοκομεία ενεργοποίησαν τα σχέδια διαχείρισης μαζικών ατυχημάτων και ενεργοποίησαν τα πρότυπα του ΠΟΥ για την αντιμετώπιση της έκτακτης ανάγκης.
Το Γραφείο Χώρας του ΠΟΥ στο Σουδάν είχε επίσης προτάξει βασικές προμήθειες σε αποθήκες έτοιμες για απελευθέρωση τις πρώτες ώρες ενός περιστατικού μαζικών απωλειών. Με το ξέσπασμα των μαχών, οι προκαθορισμένες προμήθειες τραυμάτων και βασικών χειρουργικών κιτ κινητοποιήθηκαν για νοσοκομεία στην πρώτη γραμμή, παρέχοντας απαραίτητα φάρμακα, εξοπλισμό και αναλώσιμα για σωτήριες παρεμβάσεις, όπως έλεγχος αιμορραγίας, διαχείριση αεραγωγών και επείγουσα χειρουργική επέμβαση.
Ωστόσο, ο ΠΟΥ δεν είναι επί του παρόντος σε θέση να αναπτύξει περαιτέρω τραύματα και βασικά χειρουργικά κιτ στο Σουδάν, καθώς τα αεροδρόμια παραμένουν μη λειτουργικά και οι δρόμοι μη ασφαλείς. Εν τω μεταξύ, το Γραφείο Χώρας του ΠΟΥ χρησιμοποιεί εταίρους για τη συγκέντρωση πόρων και τη διανομή της ελάχιστης ποσότητας προμηθειών για τραύματα που είναι διαθέσιμα στη χώρα.
Πριν από το ξέσπασμα της βίας, ο ΠΟΥ είχε επίσης σχεδιάσει να στείλει ειδικούς σε θέματα τραυμάτων στη χώρα για να υποστηρίξουν το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας να ενισχύσει το μονοπάτι φροντίδας του τραύματος. Κεντρικό στοιχείο της Περιφερειακής Πρωτοβουλίας για το Τραύμα είναι η κατανόηση ότι είναι ζωτικής σημασίας να οικοδομηθεί βιώσιμη ικανότητα φροντίδας τραυμάτων σε ανθρωπιστικά περιβάλλοντα μέσω επενδύσεων και ενίσχυσης των εθνικών δομών και του τοπικού εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας. Αυτό θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την αναγκαιότητα διαχείρισης ενός ασθενούς από το σημείο του τραυματισμού με επένδυση σε υπηρεσίες προνοσοκομειακής φροντίδας, μέσω χειρουργικών υπηρεσιών και αποκατάστασης. Στόχος είναι η μείωση του θανάτου και της αναπηρίας που μπορούν να αποφευχθούν.
Ο ΠΟΥ διερευνούσε επίσης τρόπους ενσωμάτωσης της περίθαλψης τραύματος στα κέντρα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας με τη δημιουργία Σημείων Σταθεροποίησης Τραύματος (TSP). Η κεντρική λειτουργία ενός TSP είναι να αναζωογονεί, να σταθεροποιεί και να παραπέμπει βαριά τραυματισμένους ασθενείς σε ανώτερη εγκατάσταση υποδοχής. Αυτές θα λειτουργούσαν παρόμοια με προηγμένες θέσεις πρώτων βοηθειών που είναι ενσωματωμένες σε κέντρα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας για την παροχή άμεσης φροντίδας που σώζει ζωές και άκρα σε αγροτικές ή απομακρυσμένες κοινότητες.
Υπάρχει άμεση ανάγκη να αναβαθμιστεί η οδός φροντίδας τραυματισμών στο Σουδάν. Τα νοσοκομεία χρειάζονται επείγουσα υποστήριξη με αναπτυσσόμενο προσωπικό υγειονομικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένων ιατρών και νοσοκόμων που έχουν εκπαιδευτεί στη φροντίδα τραυμάτων, μαζί με προμήθειες τραυματισμών, συμπεριλαμβανομένων εξωτερικών σταθεροποιητών και άλλου χειρουργικού εξοπλισμού. Τα ασθενοφόρα και το παραϊατρικό προσωπικό πρέπει να είναι εξοπλισμένα με σωτήριες προμήθειες, έτσι ώστε οι τραυματίες να μπορούν να προσεγγιστούν εγκαίρως για άμεση επείγουσα περίθαλψη.
Τα νοσοκομεία απαιτούν επίσης βασικές προμήθειες λειτουργίας, όπως καύσιμα, νερό και ρεύμα.
Ωστόσο, τίποτα από τα παραπάνω δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς την ιερότητα της σεβαστής υγειονομικής περίθαλψης και της ασφαλούς πρόσβασης των εργαζομένων στον τομέα της υγείας. Εάν οι επιθέσεις κατά της υγειονομικής περίθαλψης συνεχιστούν, οι ασθενείς είναι αυτοί που θα φέρουν το μεγαλύτερο βάρος. Χωρίς υγειονομική περίθαλψη, ο αριθμός των θανάτων που προέρχονται άμεσα από τη βία ή που προκαλούνται έμμεσα από ζητήματα υγείας, όπως μεταδοτικές, μητρικές, νεογνικές, διατροφικές και μη επικοινωνιακές ασθένειες, θα αυξηθεί γρήγορα.