Η νέα εγκύκλιος του ΕΦΚΑ δίνει διευκρινίσεις και πρακτικά παραδείγματα σχετικά με την εφαρμογή της ρύθμισης που προβλέπει την απαλλαγή από ασφαλιστικές εισφορές των προσαυξήσεων που καταβάλλονται για νυχτερινή εργασία, υπερεργασία, υπερωρίες, καθώς και για απασχόληση κατά τις Κυριακές και αργίες, σε εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης.
Υπενθυμίζεται ότι με το προηγούμενο καθεστώς οι συγκεκριμένες αμοιβές επιβαρύνονταν με προσαύξηση ασφαλιστικών εισφορών, αυξάνοντας αναλογικά το συνολικό κόστος τόσο για τον εργαζόμενο όσο και για τον εργοδότη.
Με τον πρόσφατο εργασιακό νόμο, οι επιπλέον ώρες εργασίας εφόσον δηλώνονται κανονικά απαλλάσσονται από την πρόσθετη επιβάρυνση ασφαλιστικών εισφορών, κάτι που οδηγεί σε αύξηση των καθαρών αποδοχών των εργαζομένων και μείωση του κόστους για τις επιχειρήσεις.
Ενδεικτικά, εργαζόμενος που λαμβάνει μηνιαία 200 ευρώ ως αμοιβή υπερωριών (120 ευρώ καθαρά), θα έχει συνολικό όφελος περίπου 14%, δηλαδή περίπου 28,4 ευρώ. Από αυτά τα 9 ευρώ αποτελούν όφελος για τον εργαζόμενο και τα 19,4 ευρώ για τον εργοδότη.
Κεντρική προϋπόθεση για την εφαρμογή της απαλλαγής αποτελεί η καταγραφή των υπερωριών μέσω της ψηφιακής κάρτας εργασίας. Μη δήλωση των ωρών εργασίας θα συνεπάγεται την επιβολή προστίμων.
Η διάταξη βρίσκεται ήδη σε ισχύ περίπου ένα έτος και από 1η Νοεμβρίου 2025 (μισθολογική περίοδος Νοεμβρίου 2025) επεκτείνεται ώστε να περιλαμβάνει και τις περιπτώσεις προσαυξήσεων που χορηγούνται πέραν των νόμιμων προβλέψεων είτε μέσω συλλογικών συμβάσεων είτε οικειοθελώς από τον εργοδότη.
Σύμφωνα με τη ρύθμιση, η εγκύκλιος διευκρινίζει τα εξής:
1. Προσαυξήσεις στα Δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα
Από 06/03/2025, οι αναλογίες των προσαυξήσεων (νυχτερινά, Κυριακές, αργίες), που συνυπολογίζονται στα ημερομίσθια των δώρων, δεν θα υπόκεινται σε εισφορές για τα ποσά που είχαν ήδη απαλλαγεί κατά τις μηνιαίες μισθοδοσίες.
Στην ΑΠΔ θα δηλώνονται μόνο τα ποσά των δώρων που προκύπτουν από αποδοχές στις οποίες παρακρατήθηκαν εισφορές.
2. Προσαύξηση οικειοθελώς από εργοδότη
Υπάλληλος γραφείου πλήρους απασχόλησης με μηνιαίες αποδοχές 1.000 ευρω, εργάζεται εκτάκτως 3 ώρες υπερεργασίας σε μία εβδομάδα.
Η επιχείρηση έχει ορίσει προσαύξηση 30% αντί του νόμιμου 20%.
Αμοιβή υπερεργασίας: 6,00 ευρώ * 3 = 18,00 ευρώ
Προσαύξηση: 18,00 ευρώ * 30% = 5,40 ευρώ
Οι εισφορές υπολογίζονται μόνο στις αποδοχές μισθού και υπερεργασίας:
1.000,00 + 18,00 = 1.018,00 ευρώ
Η προσαύξηση των 5,40 ευρώ απαλλάσσεται.
Στην ΑΠΔ δηλώνονται 1.018,00 ευρώ.
3. Νυχτερινή εργασία
Ανειδίκευτος εργάτης με μηνιαίο μισθό 1.000 ευρώ απασχολείται εκτάκτως 3 ημέρες νυχτερινά.
ΣΣΕ προβλέπει προσαύξηση 50% αντί του νόμιμου 25%.
Νόμιμο ημερομίσθιο: 880,00 ευρώ : 25 = 35,20 ευρώ
Προσαύξηση: 35,20 ευρώ * 50% = 17,60 ευρώ/ημέρα
Συνολική προσαύξηση: 17,60 * 3 = 52,80 ευρώ (απαλλασσόμενη)
Οι εισφορές υπολογίζονται μόνο στα 1.000,00 ευρώ.
Στην ΑΠΔ δηλώνεται 1.000,00 ευρώ.
4. Εργασία Κυριακών
Πωλήτρια με μισθό 900 ευρώ εργάζεται 2 Κυριακές τον Δεκέμβριο.
Η προσαύξηση είναι 100% αντί του νόμιμου 75%.
Νόμιμο ημερομίσθιο: 880,00 ευρώ : 25 = 35,20 ευρώ
Προσαύξηση για 2 Κυριακές: 35,20 * 2 = 70,40 ευρώ (απαλλασσόμενη)
Οι εισφορές υπολογίζονται στα 900,00 ευρώ και αυτό δηλώνεται στην ΑΠΔ.
Εάν ο εργοδότης χορηγήσει προσαύξηση βάσει καταβαλλόμενου μισθού:
Ημερομίσθιο: 900,00 : 25 = 36,00 ευρώ
Προσαύξηση: 36,00 * 2 = 72,00 ευρώ
Διαφορά από το νόμιμο: 72,00 – 70,40 = 1,60 ευρώ (υπόκειται σε εισφορές)
Δήλωση ΑΠΔ: 900,00 + 1,60 = 901,60 ευρώ
Οι προσαυξήσεις για νυχτερινά και Κυριακές/αργίες υπολογίζονται στο νόμιμο μισθό,
ενώ οι προσαυξήσεις για υπερωρίες και υπερεργασία υπολογίζονται στον καταβαλλόμενο μισθό.
Αν ο εργοδότης υπολογίζει τις πρώτες στον καταβαλλόμενο μισθό, η διαφορά θα επιβαρύνεται με εισφορές.