Σαν σήμερα το 1999 ξεκίνησαν οι βομβαρδισμοί του ΝΑΤΟ εναντίον της Γιουγκοσλαβίας και είναι δεδομένα είναι μια «μαύρη» μέρα για τον υφήλιο.
Ήταν λοιπόν 24 Μαρτίου του 1999 στις 19:45, όταν οι εκτοξεύτηκαν οι πρώτοι πύραυλοι από την Αδριατική και έπληξαν συστήματα αεράμυνας, στο Κόσοβο, το Μαυροβούνιο και τη δυτική Σερβία. Κάτι που συνεχίστηκε για 78 ημέρες μέχρι να φτάσουμε στις 10 Ιουνίου που η επιχείρηση έλαβε τέλος.
Ο τραγικός απολογισμός
Στο διάστημα αυτό πραγματοποιήθηκαν 2300 αεροπορικές επιδρομές, χρησιμοποιήθηκαν 1130 πολεμικά αεροσκάφη και εκτοξεύτηκαν συνολικά 420.000 βλήματα, πύραυλοι και βόμβες. Από τα πλοία στην Αδριατική, όπως αναφέρει η Καθημερινή, εκτοξεύτηκαν 1300 πύραυλοι τύπου Cruise, ενώ το ΝΑΤΟ έριξε 37.000 βόμβες διασποράς που ευθύνονται για τον θάνατο πολλών αμάχων.
Πόσοι ήταν οι άμαχοι και γενικότερα οι ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν στο διάστημα αυτό; Επίσημος απολογισμός δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής, όμως η κυβέρνηση της χώρας υπολογίζει ότι συνολικά σκοτώθηκαν 2500 άνθρωποι, εκ των οποίων οι 1008 ήταν ένστολοι, αστυνομικοί και στρατιωτικοί. Παράλληλα υπήρξαν 12.500 τραυματίες, μεταξύ των οποίων 2700 παιδιά.
Αξίζει να σημειωθεί πως μόνο στην Σερβία, έχουν εντοπιστεί 14 σημεία που χτυπήθηκαν από βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου και έχουν καθαριστεί από το Ινστιτούτο πυρηνικής ενέργειας του Βελιγραδίου.
Εκτός από το παραπάνω, όταν τελείωσε η στρατιωτική επιχείρηση, η Σερβία ουσιαστικά ήταν μία κατεστραμμένη χώρα, καθώς οι βομβαρδισμοί την είχε πληγώσει σε μεγάλο βαθμό σε υποδομές.
Επίσημα στοιχεία αναφέρουν πως καταστράφηκαν
- 25.000 κτίρια
- Όλες οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις
- 14 αεροδρόμια
- 2 διυλιστήρια
- 1/3 των εργοστασίων ηλεκτροπαραγωγής
και υπέστησαν σοβαρές ζημιές
- 19 νοσοκομεία
- 20 κέντρα υγείας
- 18 παιδικοί σταθμοί
- 69 σχολεία
- 176 πολιτιστικά
- θρησκευτικά μνημεία
Παράλληλα, τέθηκαν εκτός λειτουργίας 595 χιλιόμετρα σιδηρογραμμών, 470 χιλιόμετρα ασφαλτοστρωμένων οδικών αρτηριών, 44 μεγάλες γέφυρες εκ των οποίων οι 38 καταστράφηκαν ολοσχερώς, με την κυβέρνηση της χώρας το συνολικό κόστος στα 100 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ο Έλληνας ήρωας των Σέρβων
Περίπου ένα μήνα μετά την έναρξη αυτών των καταστροφικών βομβαρδισμών, το αντιτορπιλικό του Πολεμικού Ναυτικού «Θεμιστοκλής» παίρνει εντολή να αναχωρήσει για την Αδριατική, προκειμένου να συμμετέχει και αυτό στην επιχείρηση.
Ανθυποπλοίαρχος σε αυτό ήταν ο Μαρίνος Ριτσούδης, ο οποίος έχοντας ενημερωθεί λίγα 24ωρα νωρίτερα για την αποστολή στην οποία θα λάμβανε μέρος, είχε ενδοιασμούς… Οι ενδοιασμοί αυτοί τον οδήγησαν στην άρνηση εκτέλεσης διαταγής, για την οποία ενημέρωσε τον κυβερνήτη του πολεμικού πλοίου και τον Εισαγγελέα του Ναυτοδικείου.Στην εκδίκαση της υπόθεσης, δικαιολόγησε την απόφασή του, λέγοντας: «Είχα δύο δρόμους να διαλέξω. Επέλεξα αυτόν που έχετε πάνω από εσάς» δείχνονταν την εικόνα του Χριστού πάνω από το Προεδρείο «τον οποίο και εγώ βάζω πάνω από όλα, γιατί ο νόμος του Θεού είναι πάνω από όλους. Είναι η συνείδηση του καθενός».
Ωστόσο δεν αποδείχθηκε αρκετή, προκειμένου να τον απαλλάξει. Καταδικάστηκε σε φυλάκιση δύο χρόνων και έξι μηνών με τριετή αναστολή, ενώ η προσφυγή του στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν είχε το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Για την πράξη του αυτή, ο Μαρίνος Ριτσούδης αντιμετωπίζεται ως ήρωας στην Σερβία που θέλησε να τον ανταμείψει οικονομικά, όμως εκείνος αρνήθηκε: «Τους ενημέρωσα ότι δεν θέλω τίποτα και όλα τα χρήματα να πάνε στους γενναίους ανθρώπους που πολέμησαν εναντίον όλων και χωρίς τύχη», είχε δηλώσει μεταξύ άλλων στην Blic με αφορμή την βράβευσή του πριν από 3 χρόνια από το Πατριάρχη Ειρηναίο της Σερβίας με το παράσημο του Αγίου Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου.
