«Ο παρευρισκόμενος εισαγγελέας κατά τη διενέργεια του ανακριτικού έργου, όπως συγκεκριμένα κατά την ανακριτική πράξη της εξέτασης μάρτυρα, δεν έχει τη δικονομική ευχέρεια, να υποβάλλει ερωτήσεις σ’ αυτόν, είτε ευθέως είτε δια μέσου του ανακριτή ή σε κάθε περίπτωση να ζητήσει μέσω του ανακριτή να παράσχει ο μάρτυρας διευκρινίσεις επί του περιεχομένου της κατάθεσής του».
Αυτό είναι το «δια ταύτα» του βουλεύματος, το οποίο εξέδωσε η πλειοψηφία του Δικαστικού Συμβουλίου του Ειδικού Δικαστηρίου του νόμου περί ευθύνης υπουργών που έρευνα την υπόθεση της Novartis σε σχέση με τυχόν ποινικές ευθύνες του Δημήτρη Παπαπαγγελόπουλου. Με το συγκεκριμένο βούλευμα κρίθηκε πως η αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Βασιλική Θεοδώρου, η οποία παρίσταται στην ανάκριση για την συγκεκριμένη υπόθεση δεν έχει δικαίωμα να υποβάλλει ερωτήσεις σε μάρτυρες και κατηγορούμενους.
Πως ανέκυψε το θέμα
Το συγκεκριμένο ζήτημα ανέκυψε στις 6 Νοεμβρίου όταν στον Άρειο Πάγο κατέθετε ως μάρτυρας ο Ευ. Βενιζέλος. Η αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου και εισαγγελέας του Δικαστικού Συμβουλίου κυρία Θεοδώρου, απευθύνθηκε στην ανακρίτρια Κωνσταντίνα Αλεβιζοπούλου, προκειμένου να διευκρινιστεί από τον μάρτυρα κάποιο σημείο της κατάθεσής του. Ωστόσο, η κυρία Αλεβιζοπούλου της απάντησε, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι ο εισαγγελέας δεν μπορεί να υποβάλλει ερωτήσεις στον μάρτυρα μέσω της ανακρίτριας και ότι παρίσταται τυπικά στην ανακριτική διαδικασία.
Στη συνέχεια και επειδή δεν υπήρχε σχετική νομολογία το ζήτημα παραπέμφθηκε προς επίλυση ενώπιον του Δικαστικού Συμβουλίου, το οποίο και αποφάνθηκε με οριακή πλειοψηφία (3-2) ότι η εισαγγελέας δεν έχει δικαίωμα να υποβάλλει ερωτήσεις στον μάρτυρα. Άλλωστε η διαφωνία αυτή ήταν και ο λόγος που διεκόπη εκείνη την ημέρα η κατάθεση του κ. Βενιζέλου η οποία έχει προγραμματιστεί να συνεχιστεί αύριο.
Κατά την εξέταση του θέματος από το Δικαστικό Συμβούλιο η κυρία Θεοδώρου υπέβαλλε γραπτή πρόταση. Σε αυτή επικαλέστηκε το άρθρο 30 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και το άρθρο 88 του Συντάγματος, σημειώνοντας ότι έχει δικαίωμα να υποβάλλει ερωτήσεις στους μάρτυρες και τους κατηγορούμενους μέσω της ανακρίτριας. «Μια απλή και μόνο διακοσμητικού χαρακτήρα παρουσία του εισαγγελέα, κατά τη διεξαγωγή ανακριτικών πράξεων, είναι απολύτως ασυμβίβαστη» με τις συνταγματικές διατάξεις και τις διατάξεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, ανέφερε χαρακτηριστικά η κυρία Θεοδώρου, υπογραμμίζοντας ακόμη πως η παράσταση του εισαγγελέα κατά την εξέταση μάρτυρα πρέπει να είναι «ενεργός και ουσιαστική στην αναζήτηση της αλήθειας και όχι απλά τυπική, ως οιονεί επόπτη του ανακριτή ή απλού παρατηρητή».
Ακόμη, η κυρία Θεοδώρου υπογράμμιζε πως ο εισαγγελέας, κατά την ανακριτική διαδικασία, έχει δικαίωμα και καθήκον να θέτει δια του ανακριτή ερωτήσεις στους μάρτυρες και κατηγορούμενους, ενώ μπορεί να ζητήσει από τον ανακριτή «την κατ΄ αντιπαράσταση εξέταση μαρτύρων», αλλά και τη διενέργεια νέων ανακριτικών πράξεων. Μάλιστα, όπως σημείωνε η ίδια «αν ο εισαγγελέας στερηθεί του δικαιώματός του για αυτοπρόσωπη και ενεργό συμμετοχή στην ανακριτική διαδικασία προκαλείται απόλυτη ακυρότητα».
Ωστόσο, η πλειοψηφία των δικαστών που εξέτασε το θέμα, κατέληξε ότι ο εισαγγελέας «δεν δύναται να έχει ανάμειξη, όπως να υποβάλλει ερωτήσεις ή να κάνει υποδείξεις στον ανακριτή κατά τις ανακριτικές πράξεις».
Αντίθετα, η πλευρά της μειοψηφίας, υποστήριξε, μεταξύ των άλλων, ότι ο εισαγγελέας «μπορεί να υποβάλλει απλώς αιτήσεις ή προτάσεις, όπως π.χ. να υποβληθούν ορισμένες ερωτήσεις στον εξεταζόμενο μάρτυρα ή τον απολογούμενο κατηγορούμενο ή να ζητήσει να καταχωρηθούν στην σχετική έκθεση ορισμένες παρατηρήσεις».
Υπόθεση Novartis: Πώς «άνοιξε ο δρόμος» για την κατάθεση Βενιζέλου και Λοβέρδου
