Σχεδόν 40 ώρες μετά τη χειρότερη σιδηροδρομική τραγωδία που έχει σημειωθεί ποτέ στην Ελλάδα, στα Τέμπη, ένα στέλεχος του ΟΣΕ εμφανίστηκε και μίλησε σήμερα, Πέμπτη (2/3) στους τηλεοπτικούς σταθμούς θέλοντας να απαντήσει στις επικρίσεις που δέχεται ο Οργανισμός για το μοιραίο συμβάν που έχει στοιχίσει μέχρι στιγμής τη ζωή σε δεκάδες ανθρώπους εξαιτίας του προβληματικού συστήματος τηλεδιοίκησης που υπάρχει στο εθνικό σιδηροδρομικό δίκτυο.
Ειδικότερα, ο σύμβουλος Διοίκησης του ΟΣΕ, Παναγιώτης Τερεζάκης, μίλησε για τους λόγους για τους οποίους υπολειτουργεί στη χώρα μας η τηλεδιοίκηση, αναφέρθηκε στα κρίσιμα λάθη που έκανε ο σταθμάρχης στη Λάρισα και επισήμανε τα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο ελληνικός Σιδηρόδρομος.
Συγκεκριμένα, μιλώντας στην εκπομπή του ΣΚΑΪ «Αταίριαστοι», ο κ. Τερεζάκης προσπάθησε να δώσει τη δική του εξήγηση για την τραγωδία με τις δύο αμαξοστοιχίες, επιρρίπτοντας την ευθύνη στον σταθμάρχη στη Λάρισα αλλά και στην ελλιπή τηλεδιοίκηση.
«Για 5,5χλμ μετά τη Λάρισα, θα μπορούσε να είχε δει ότι είναι δύο τρένα σε μια γραμμή» ανέφερε χαρακτηριστικά ο σύμβουλος Διοίκησης του ΟΣΕ και εξήγησε για ποιο λόγο δεν έχουν ακόμη εγκατασταθεί οι φωτεινοί σηματοδότες ενώ έχουν αγοραστεί εδώ και τόσα χρόνια.
Τα τρένα ήταν πιο ασφαλή το 2010 από το 2023
Όπως τόνισε, «μέχρι το 2010, 2011, 2012 υπήρχε τηλεδιοίκηση στον ΟΣΕ από το Κιάτο μέχρι το αεροδρόμιο και από την Αθήνα έως την Θεσσαλονίκη και τον Προμαχώνα.
Σταδιακά, από το 2010 και μετά, έπεσε το σύστημα για διάφορους λόγους και δεν επανήλθε. Υπήρξαν μειώσεις προσωπικού, ενώ υποφέρουμε και πάρα πολύ από τις κλοπές των καλωδίων. Εκ πρώτης όψεως μπορούμε να πούμε ότι όταν πέφτει η τηλεδιοίκηση, μειώνεται και η ασφάλεια».
Είναι χαρακτηριστικό πως στην ερώτηση του δημοσιογράφου του ΣΚΑΙ, Χρήστου Κούτρα, αναφορικά με το αν τα τρένα ήταν πιο ασφαλή το 2010 (που υπήρχε επαρκής τηλεδιοίκηση) από τώρα, το 2023, η απάντηση του συμβούλου διοίκησης του ΟΣΕ ήταν θετική. «Αφού τότε υπήρχε τηλεδιοίκηση και σηματοδότηση, ναι είναι λογικό», ανέφερε.
Και συνέχισε: «Αλλά και πάλι, ακόμη και χωρίς αυτά, υπάρχουν πρωτόκολλα που αν τηρούνται δεν τίθεται θέμα να οδηγηθούμε σε τέτοια τραγικά δυστυχήματα. Η Λάρισα έχει τοπικό πίνακα χειρισμού σηματοδότησης. Αυτό σημαίνει ότι σε κάποια απόσταση πριν τον σταθμό και σε κάποια μετά τον σταθμό, έχουμε φωτοσήματα κλπ που δείχνουν την παρουσία του τρένου. Το γιατί ο σταθμάρχης δεν μπόρεσε να παρακολουθήσει το τρένο σε όλη του τη διαδρομή, είναι θέμα που ερευνάται από τον ανακριτή και τους εμπειρογνώμονες.
Για 5,5χλμ αφού έφυγε από τη Λάρισα, θα μπορούσε να είχε δει ότι έβαλε το τρένο σε λάθος γραμμή και να το σταματήσει. Μέχρι να πάει στη Λάρισα, είχε περάσει έναν χρόνο εκπαίδευση, αλλά δεν είχε άλλη προϋπηρεσία ως σταθμάρχης. Ήταν στην Λάρισα περίπου έναν μήνα και για ένα διάστημα ήταν μαζί με άλλον σταθμάρχη στην βάρδια.
Ο μηχανοδηγός οφείλει να ακούει ότι του πει ο σταθμάρχης. Θα μπορούσε να ζητήσει μια επιπλέον διευκρίνιση αλλά δεν είναι υποχρέωση του μηχανοδηγού. Δεν είναι στο πρωτόκολλο αυτό. Η συνομιλία είναι ανοιχτή και τους άκουγε και ο σταθμάρχης στο Λιτόχωρο. Αλλά δεν ειπώθηκε στη συνομιλία ότι πάει ανάποδα, σε γραμμή καθόδου. Επίσης δεν υπήρχε τηλεγράφημα ότι υπάρχει κίνηση σε μονή γραμμή λόγω έργων»
Παλεύουμε χρόνια και χρόνια για να φτιάξουμε το σύστημα
Μιλώντας νωρίτερα στην ΕΡΤ ο Παναγιώτης Τερεζάκης υποστήριξε ότι το συγκλονιστικό δυστύχημα στα Τέμπη οφείλεται σε «κάποιους χειρισμούς που έγιναν στον σταθμό της Λάρισας, ο οποίος έχει τοπικό σύστημα σηματοδότησης και ελέγχεται και λειτουργεί» ρίχνοντας εμμέσως πλην σαφώς τις ευθύνες στον σταθμάρχη.
Παράλληλα, υποστήριξε ότι το μοιραίο συμβάν έγινε λίγα χιλιόμετρα μετά το υπάρχον σύστημα σηματοδότησης ενώ όσο αφορά τις ελλείψεις σημείωσε ότι «γίνεται προσπάθεια να αναταχθεί και να εκσυγχρονιστεί η τηλεδιοίκηση και η σηματοδότηση, ώστε να αποφευχθούν στο μέλλον τα οποιαδήποτε τέτοια λάθη». Εξηγώντας τι ισχύει στο σιδηροδρομικό δίκτυο στην περιοχή της Θεσσαλίας υποστήριξε ότι ο σταθμός της Λαρίσης έχει σύστημα σηματοδότησης το οποίο τελειώνει 5,5 χλμ. βόρεια της Λάρισας. «Είχε βγει το τρένο από αυτό το σύστημα και τον έλεγχο και λίγα χιλιόμετρα παρακάτω συνέβη το μοιραίο», σημείωσε.
Στο ερώτημα γιατί τόσα χρόνια οι αρμόδιοι δεν έκαναν τη δουλειά που έπρεπε να κάνουν, ισχυρίστηκε ότι ο ίδιος είναι αναρμόδιος να απάντήσει, προσθέτοντας γι’ άλλη μια φορά ότι «από το 2011 και μετά που λειτουργούσε , το σύστημα σταδιακά άρχισε να καταρρέει.
Δεν ξέρω τι μεσολάβησε όλη αυτή την περίοδο και πώς το σύστημα αυτό έφτασε στην απαξίωση. Αυτό που ξέρω είναι ότι αρκετά χρόνια πριν (σ.σ. το δυστύχημα), είχε αρχίσει μια μεγάλη προσπάθεια να αναταχθεί το δυνατόν συντομότερα και ήδη τα πρώτα αποτελέσματα έχουν αρχίσει να φαίνονται».
Απάντηση που, όπως ήταν φυσικό, προκάλεσε την αντίδραση της δημοσιογράφου της ΕΡΤ, Σταυρούλας Χριστοφιλέα, η οποία τόνισε ότι συνέβη αυτό που προειδοποιούσαν οι εργαζόμενοι ότι θα πάθουμε, να θρηνούμε δηλαδή νεκρούς και δεκάδες τραυματίες σε ένα μέσο συγκοινωνίας που θα έπρεπε να είναι ασφαλές. «Το να λέμε ο καθένας την άποψή του που είναι απολύτως σεβαστή, είναι μια όψη του νομίσματος. Η άλλη όψη του νομίσματος είναι να δει κανείς αντικειμενικά ποιες τηλεδιοικήσεις λειτουργούν, ποιές αναπτύσσονται και ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα τους», σημείωσε ο κ. Τερεζάκης.
Επιχειρώντας να δικαιολογήσει την καθυστέρηση στην ολοκλήρωση του συστηματος της τηλεδιοίκησης ο Σύμβουλος Διοίκησης του ΟΣΕ υποστήριξε ότι «τα συστήματα, οι εγκαταστάσεις τους, η λειτουργία τους και η πιστοποίηση τους δεν γίνεται δυστυχώς από τον ένα χρόνο στον άλλο. Πρέπει να υπάρχει μια συνέχεια και μία διαχρονικότητα, κάτι το οποίο, δυστυχώς, στο παρελθόν δεν είχε συμβεί για διάφορες αιτίες.
Δεν είμαι εγώ αυτός που θα το κρίνει Σαν τεχνικός έβλεπα ότι το σύστημα αυτό της εφαρμογής και της υλοποίησης είχε και ένα αποτέλεσμα… Φτάσαμε να παλεύουμε χρόνια και χρόνια και χρόνια για να χτίσουμε αυτό το πράγμα».
Άγνωστο γιατί δεν είδε το τρένο ο σταθμάρχης
Και όπως σημείωσε «οι συνάδελφοί μου συνέχεια κινούν τα τρένα. Η αγωνία μας είναι καθημερινή και είμαστε και εμείς αυτοί οι οποίοι πιέζουμε συνέχεια, ο καθένας από τον τρόπο και τη θέση που βρίσκεται, ώστε τα έργα να ολοκληρωθούν.
Έχουμε φτάσει, αυτή τη στιγμή, να λέμε ότι μέχρι τον Ιούλιο του ’23, επιτέλους θα μπορούμε να σηκώσουμε το σύστημα αυτό και θα μπορέσουμε να δώσουμε την ασφάλεια που απαιτείται. Αν και μέχρι τώρα, και χωρίς τη χρηματοδότηση, υπάρχουν σιδηροδρομικά συστήματα, υπάρχει κανονισμός στον ΟΣΕ, όπως έχουμε όλοι οι σιδηροδρομικοί οργανισμοί, όπου και όταν χάσεις τη χρηματοδότηση και τη τηλεδιοίκηση, μπορείς να κινήσεις τα τρένα σου εκ του ασφαλούς».
Ερωτηθείς γιατί δεν υπάρχει δικλείδα ασφαλείας σε περίπτωση ανθρώπινου σφάλματος ο κ. Τερεζάκης απάντησε ότι «το σύστημα της σηματοδότησης που υπήρχε στο σταθμό Λαρίσης το παρακολουθούσε για 5,5 χλμ. ακόμη. Το γιατί ο σταθμάρχης δεν το είδε και δεν μπόρεσε να διορθώσει το λάθος, αν είναι λάθος, αυτό θα το βρουν στην ανακριτική διαδικασία. Πάντως, το τρένο είχε παρακολούθηση 5,5 ακόμη χιλιόμετρα μετά. Υπήρχαν οι κανονισμοί».
Πρόσθεσε, τέλος, ότι «για να συμβεί ένα τέτοιο μοιραίο περιστατικό πρέπει να γίνουν περισσότερα των τριών λαθών. Τουλάχιστον αυτή είναι η εμπειρία που έχουμε στον σιδηρόδρομο. Αυτά φαίνεται ότι έγιναν τα λάθη και ίσως η ανάκριση φανερώσει και άλλα περισσότερα, τα οποία αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να τα ξέρουμε. Το δυστύχημα είναι ότι χάθηκαν τόσες ανθρώπινες ζωές για κάτι το οποίο δεν έπρεπε ποτέ να έχει γίνει».
Ο σιδηρόδρομος υποφέρει από τις κλοπές υλικών
Απαντώντας στις σοβαρές καταγγελίες που έγιναν από μηχανοδηγούς και εργαζομένους στους σιδηροδρόμους για τα λάθη και τις παραλείψεις της διοίκησης του ΟΣΕ αλλά και της Hellenic Train στις επανειλλημένες εκκλήσεις τους για λήψη μέτρων ασφαλείας τις χαρακτήσε ως αντιδράσεις συνδικαλιστών.
«Το τι απόψεις έχουν οι κύριοι συνδικαλιστές και άλλοι συνάδελφοι, με τους οποίους δουλεύουμε μαζί, είναι απόψεις σεβαστές. Δεν μπορώ να γνωρίζω όλους τους λόγους για τους οποίους κατέρρευσε η διοίκηση σταδιακά. Κατά την άποψη των περισσοτέρων, μειώθηκαν οι βαθμοί συντήρησης, αλλά ταυτόχρονα υπάρχει μια μεγάλη πληγή σε αυτά τα συστήματα, οι κλοπές καλωδίων και εξοπλισμού.
Ο σιδηρόδρομος υποφέρει καθημερινά από αυτά τα προβλήματα και τα οποία, δυστυχώς, δεν μπορούν να λυθούν. Όταν, λοιπόν, μου κόβει εμένα και μου απαξιώνει ένα κομμάτι τηλεδιοίκησης, αν δεν έχω το προσωπικό να το φτιάξω αμέσως, τότε αρχίζει και πέφτει και το επόμενο επόμενο κομμάτι και έτσι μεγάλα τμήματα βγαίνουν εκτός».
«Η σηματοδότηση καλύπτει κάτω από 50% του δικτύου Αθήνα – Θεσσαλονίκη»
Ο σύμβουλος διοίκησης του ΟΣΕ, Παναγιώτης Τερεζάκης, εμφανίστηκε και στην πρωινή εκπομπή «Καλημέρα Ελλάδα» όπου και παρουσίασε την εικόνα που βλέπει ο σταθμάρχης στον πίνακα ελέγχου, διευκρινίζοντας ότι το σύστημα τηλεματικής – δηλαδή το πιο σύγχρονο εργαλείο για την σιδηροδρομική ασφάλεια στη χώρα – καλύπτει λιγότερο από το μισό του δικτύου σήμερα, ενώ αναμένεται να φτάσει σε κάλυψη 100% μετά από μερικούς μήνες. «Εντός του 2023», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Όπως διευκρινίζει ο κύριος Τερεζάκης, το σύστημα αυτή τη στιγμή καλύπτει τα ακόλουθα τμήματα του σιδηροδρομικού δικτύου:
- Από τους Αγίους Αναργύρους μέχρι το Μενίδι και από το αεροδρόμιο μέχρι τα Λιόσια, εντός λεκανοπεδίου
Από Τιθορέα μέχρι Δομοκό. - Το Κέντρο Κορίνθου, που ελέγχει από Κιάτο μέχρι Ροδοδάφνη
- Το Κέντρο Θεσσαλονίκης, που ελέγχει από Πλατύ μέχρι Θεσσαλονίκη – και μέχρι Ειδομένη, Στρυμώνα και Προμαχώνα (δηλαδή στα σύνορα).
«Υπάρχει ανάταξη, ώστε να συνδεθούν και τα υπόλοιπα κομμάτια εντός του 2023 για να λειτουργεί το σύστημα τηλεματικής παρακολούθησης σε όλόκληρο το σιδηροδρομικό δίκτυο», προσθέτει ο σύμβουλος διοίκησης του ΟΣΕ, που επιβεβαιώνει τις βαριές ευθύνες του σταθμάρχη της Λάρισας για την φονική σύγκρουση των δύο τρένων στα Τέμπη.
Στην ερώτηση, εάν ο σταθμάρχης στη Λάρισα μπορεί να δει εικόνες ανάλογες με αυτές που έδειξε ο κύριος Τερεζάκης για την Αθήνα, ο σύμβουλος του ΟΣΕ απαντά:
«Η Λάρισα έχει τοπικό κέντρο χειρισμού, το οποίο λειτουργεί εδώ και δύο μήνες, όπως και ο Παλαιοφάρσαλος…»
Γιώργος Παπαδάκης: Και γιατί δε λειτούργησε στην συγκεκριμένη περίπτωση, και έχουμε 43 νεκρούς;
Παναγιώτης Τερεζάκης: «Λειτουργούσε (…) Το έβλεπε το κέντρο της Λάρισας μέχρι τη γέφυρα της Αεροπορίας (…) Το σύστημα σταμάτησε να βλέπει το τρένο, κατά ένα τραγικό τρόπο, δύο χιλιόμετρα πριν γίνει η σύγκρουση, γιατί το κομμάτι αυτό είναι υπό ανάταξη και περιμένουμε να το παραλάβουμε σε μερικούς μήνες.
Γιώργος Παπαδάκης: Τί ποσοστό καλύπτουν οι μαύρες τρύπες στο σύνολο του δικτύου;
Παναγιώτης Τερεζάκης: «Από έξοδο Αθήνας, Αγίους Αναργύρους μέχρι και Θεσσαλονίκη σχεδόν το 50% του δικτύου – ίσως λίγο λιγότερο – καλύπτεται από σηματοδότηση, όχι απαραίτητα τηλεδιοίκηση».
