Σαν σήμερα κλείνουν 24 χρόνια από τον θάνατο της Αμαλία Γκινάκη στον αέρα. Όλη η χώρα είχε καθηλωθεί μπροστά από μία τηλεόραση, βλέποντας σε ζωντανή μετάδοση το ΣΚΑΪ να μεταδίνει την ομηρία του ηρωϊνομανή Ρουμάνου Σορίν Ματέι, τον Νίκο Ευαγγελάτο σε «ρόλο» διαπραγματευτή και την 58χρονη όμηρο τελικά να σκοτώνετε από χειροβομβίδα.
Ήταν βράδυ της 23ης Σεπτεμβρίου του 1998 και όλη η Ελλάδα έχει καθηλωθεί μπροστά από την τηλεόραση. Σε σπίτια, καφενεία, μαγαζιά, όλοι έχουν συνδεθεί με τον ΣΚΑΪ που μεταδίδει σε live την ομηρία στην οδό Νιόβης 4 στα Κάτω Πατήσια. Όλοι, με κομμένη την ανάσα και την αγωνία ζωγραφισμένη στα πρόσωπά τους εύχονται και προσεύχονται να μην γίνει το μοιραίο λάθος και ο Ρουμάνος Σορίν Ματέι, που βρίσκεται υπό την επήρεια ηρωίνης, πετάξει την χειροβομβίδα με την οποία απειλεί τους τέσσερις ανθρώπους, στο σπίτι των οποίων εισέβαλε. «Μια λάμψη θα δείτε… τίποτα άλλο» απειλούσε.
Η αστυνομία εκείνο το μοιραίο βράδυ έκανε τραγικά λάθη, με κυριότερο την πεποίθηση του Αρχηγού της ΕΛ.ΑΣ. Αθανάσιου Βασιλόπουλου, ότι η χειροβομβίδα του Ρουμάνου ήταν ψεύτικη. Διέταξε έφοδο» και από το μακελειό έχασε τη ζωή της με άγριο και τραγικό τρόπο η Αμαλία Γκινάκη, που λίγους μήνες μετά θα παντρευόταν τον αρραβωνιαστικό της. Κατά τη μία εκδοχή, ο Ματέι, που είχε δέσει το χέρι της με το δικό του, της έβαλε την χειροβομβίδα στο παντελόνι και την έσπρωξε πάνω στους αστυνομικούς. Μετά από 17 μέρες νοσηλείας, δεν τα κατάφερε και «έφυγε» από τη ζωή.
Η 6η απόδραση και η ομηρία αστυνομικού
Ο Σορίν Ματέι, ο οποίος είχε το προσωνύμιο «πεταλούδας» από τις πολλές αποδράσεις που είχε κάνει, περίπου δύο εβδομάδες πριν τη μοιραία ομηρία στη Νιόβης, είχε ξεφύγει για έκτη φορά από την αστυνομία, καταφέρνοντας να πάρει όμηρο στη Χαλκίδα έναν από τους αστυνομικούς, τον Θανάση Κρυσταλογιάννη.
Ο καταδικασμένος για κλοπές, ληστείες και άλλα εγκλήματα Ρουμάνος κακοποιός, έβαλε με την απειλή χειροβομβίδας τον όμηρο σε ένα αυτοκίνητο και πήραν τον δρόμο προς την Αθήνα. Όταν έφτασαν στον Πειραιά ο Ματέι πήρε ταξί- εγκαταλείποντας τον αστυνομικό- και πήγε στα Κάτω Πατήσια στην οδό Νιόβης.
Η οδός Νιόβης 4
Εκεί τον είχαν εντοπίσει οι αστυνομικοί. Έμενε στο υπόγειο διαμέρισμα στον αριθμό 4 σε μια φίλη του. Και οι δύο ήταν χρήστες ηρωίνης. Οι αστυνομικές αρχές δεν προχώρησαν αμέσως σε έφοδο, αλλά περίμεναν την κατάλληλη στιγμή. Αποφάσισαν τελικά να εισβάλουν στο υπόγειο, το απόγευμα της 23ης Σεπτεμβρίου. Είχε ενημερωθεί μάλιστα σχετικά ο (τότε) υπουργός Δημόσιας Τάξης Γιώργος Ρωμαίος που έλειπε σε ταξίδι στο εξωτερικό, ενώ ο εισαγγελέας Σακκάς είχε δώσει εντολή να μην πυροβολήσει κανείς.
Το «ντου» της αστυνομίας και η απόδραση από τον φωταγωγό
Λίγο πριν οι δείκτες του ρολογιού δείξουν 7:00 το απόγευμα, οι Ειδικές Δυνάμεις της αστυνομίας «μπούκαραν» στο υπόγειο διαμέρισμα κάνοντας χρήση χειροβομβίδας κρότου-λάμψης. Ο Σορίν Ματέι μόλις είχε κάνει χρήση ηρωίνης και ήταν ξαπλωμένος σε ένα κρεβάτι, με έναν αστυνομικό να τον χτυπάει στο κεφάλι με τη λαβή του όπλου του.
Άγνωστο, ακόμα και σήμερα, το πως, ο Ματέι- μετά από όλα αυτά- κατάφερε να εφορμήσει στην τουαλέτα, να κλειδωθεί και να διαφύγει από τον φωταγωγό. Δευτερόλεπτα πιο πριν, είχε πάρει από το κομοδίνο την χειροβομβίδα.
Από τον φωταγωγό σκαρφάλωσε στον πρώτο όροφο και εισέβαλε στο διαμέρισμα της οικογένειας. Μέσα στο σπίτι εκείνη την ώρα βρίσκονταν η μητέρα της οικογένειας Σουλτάνα Γκινάκη, ο 24χρονος γιος της Βαγγέλης, η κόρη της Αμαλία και ο αρραβωνιαστικός της Αποστόλης Μακρινός. Η Αμαλία και ο Αποστόλης θα παντρευόντουσαν σε έξι μήνες από τότε.
Σοκαρισμένοι, αιφνιδιασμένοι και τρομαγμένοι οι τέσσερις όμηροι υπάκουσαν σε αυτά που τους είπε ο Ρουμάνος κακοποιός. Τους έδειξε την χειροβομβίδα, αλλά τους είπε πως δεν σκόπευε να τους κάνει κακό. Η μητέρα, η Σουλτάνα Γκινάκη κράτησε την ψυχραιμία της και περιποιήθηκε το τραυμα στο κεφάλι του Ματέι. Στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας κορδόνια παπουτσιών, ο Ματέι έδεσε τους καρπούς της Αμαλίας. Τον έναν καρπό με τον αρραβωνιαστικό της και τον άλλον με το δικό του χέρι. Η κοπέλα βρέθηκε δεμένη μεταξύ του κακοποιού και του αγαπημένου της.
Πήρε τον ΣΚΑΪ και βγήκε στον «αέρα» με τον Ευαγγελάτο
Το επόμενη βήμα του ηρωινομανή ήταν να τηλεφωνήσει στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ και αφού συνδέθηκε με τον διευθυντή ειδήσεων (τότε) Σταμάτη Μαλέλη, απαίτησε να βγει στον ζωντανά «αέρα». Ο παρουσιαστής ειδήσεων τότε Νίκος Ευαγγελάτος ξεκίνησε να συνομιλεί live με τον κακοποιό και να έχει τρόπον τινά έναν ρόλο… διαπραγματευτή.
Μιλούσαν για μια ώρα και οι αστυνομικοί έλεγαν πως ο Νίκος Ευαγγελάτος τον ηρεμούσε. Πλήθος κόσμου είχε μαζευτεί έξω από την οδό Νιόβης, χιλιάδες παρακολουθούσαν ζωντανά από τους τηλεοπτικούς τους δέκτες ενώ στο κοντρόλ δίπλα στον Μαλέλη είχε βρεθεί ο υπαρχηγός της αστυνομίας Θεόδωρος Πλάκας.
«Την προηγούμενη φορά σεβαστήκανε τη ζωή του αστυνομικού και με άφησαν να φύγω. Τώρα κρατάω τέσσερις ανθρώπους», είπε στον Νίκο Ευαγγελάτο ο Ρουμάνος κακοποιός και συνέχισε: «Μη φοβάστε, κακό δε θα κάνω σε κανέναν. Να διαπραγματευτώ θέλω και να με αφήσουν να φύγω». Είχε ζητήσει 500.000 δραχμές, περίπου 1500 ευρώ, λέγοντας πως αυτά είναι τα έξοδα διαφυγής του.
Το λάθος με τα υπνωτικά
Στο σημείο, για επιτόπιες διαπραγματεύσεις έφτασε ο διοικητής Ασφάλειας Θεόδωρος Παπαφίλης, ύστερα από προσωπική εντολή του πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη. Ο Σορίν Ματέι ζήτησε από τους αστυνομικούς, που είχαν αποκλείσει το δρόμο κάτω από το διαμέρισμα στην οδό Νιόβης, να του στείλουν αμφεταμίνες για να καταφέρει να συνέλθει από την ηρωίνη.
Οι αστυνομικοί όμως έστειλαν ένα κουτί με υπνωτικά χάπια. Αυτός το κατάλαβε. Ζήτησε μάλιστα και από την Αμαλία να του διαβάσει τα χάπια. Έγραφαν «υπνοστεντόν». Τραγικό λάθος, καθώς θα τον έπαιρνε ο ύπνος και θα άφηνε τη χειροβομβίδα από το χέρι του…
Αυτό το «κόλπο» των αστυνομικών εξόργισε τον κακοποιό… «Μια λάμψη θα δείτε μόνο και τίποτα άλλο» φώναζε: «Θα μαζεύετε με το κουταλάκι πέντε ανθρώπους εδώ. Μια λάμψη θα δείτε».
Απελευθέρωσε τον πρώτο όμηρο
Στον Νίκο Ευαγγελάτο έλεγε ξανά και ξανά «δεν είμαι εγκληματίας» και έτσι άδραξε την ευκαιρία να του πει ο παρουσιαστής, «κάνε μια καλή κίνηση και απέδειξέ το, άσε ελεύθερο έναν όμηρο». Έτσι και έγινε. Ο Ματέι άφησε τον γιο της οικογένειας, ο οποίος αντιμετώπιζε και πρόβλημα υγείας.
Ο Αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ. πίστευε ότι η χειροβομβίδα ήταν ψεύτικη
Στις 21:00 το βράδυ, έφτασε στη Νιόβης και ο αρχηγός της αστυνομίας Αθανάσιος Βασιλόπουλος και η πρώτη του κίνηση ήταν να ανακρίνει τη φίλη του Ματέι, Π. Αθανασοπούλου, ώστε να διαπιστώσει αν η χειροβομβίδα ήταν αληθινή. Μετά την ανάκριση της κοπέλας, που βρισκόταν επίσης υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών, ο Αθανασόπουλος αποφάσισε να προχωρήσει σε έφοδο στο σπίτι. Πίστευε πως η χειροβομβίδα ήταν ψεύτικη.
Αμέσως απομάκρυναν τα τηλεοπτικά συνεργεία, διέταξε να κοπεί και η ζωντανή σύνδεση του ΣΚΑΪ και άρχισε η οργάνωση της επιχείρησης. Σύμφωνα με τον Σταμάτη Μαλέλη, ο υπαρχηγός Πλάκας που βρισκόταν δίπλα του, τού ψιθύρισε πως η απόφαση αυτή δεν ήταν σωστή και πως η εκτίμηση για την ψεύτικη χειροβομβίδα ήταν λανθασμένη. Δυστυχώς, αποδείχθηκε με τον πλέον τραγικό τρόπο.
Την ώρα που οι αστυνομικοί έμπαιναν στο κτίριο, ο Ματέι είχε μόλις απελευθερώσει, όπως είχε υποσχεθεί νωρίτερα στον Νίκο Ευαγγελάτο, τη Σουλτάνα Γκινάκη, τη μητέρα της οικογένειας. Στο διαμέρισμα βρισκόταν πλέον ο ίδιος και οι δύο δεμένοι (μαζί του) όμηροι. Οι αστυνομικοί όταν μπήκαν στο διαμέρισμα, τράβηξαν με δύναμη τον Απόστολο Μακρινό, έκοψαν το κορδόνι και κατάφεραν να τον απελευθερώσουν, αλλά την ίδια στιγμή ο Ματέι άρπαξε την κοπέλα η οποία άρχισε να φωνάζει «μηηη». Από την τηλεόραση και το ανοιχτό τηλέφωνο ακούγοταν τα πάντα…
Η μοιραία έκρηξη και οι δύο εκδοχές
Λίγα λεπτά αργότερα ακούστηκε η μοιραία έκρηξη από την χειροβομβίδα, από την οποία τραυματίστηκε και ο ίδιος ο αρχηγός της αστυνομίας. Για το πώς εξερράγη υπάρχουν δύο ανεπιβεβαίωτες εκδοχές:
Σύμφωνα με τη μία, ο Ματέι την έβαλε στο παντελόνι της Αμαλίας και στη συνέχεια τη έσπρωξε στους αστυνομικούς.
Οι συγγενείς της αδικοχαμένης κοπέλας, που είχαν παρακολουθήσει τις έρευνες που ακολούθησαν, ανέφεραν πως η χειροβομβίδα έσκασε ακριβώς πίσω από τα πόδια της, γι΄ αυτό και ακρωτηριάστηκε. Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή, οι αστυνομικοί ήταν εκείνοι που προέτρεψαν τον κακοποιό να πετάξει τη χειροβομβίδα στο έδαφος.
Ο αντιστράτηγος της αστυνομίας Ιωάννης Γεωργακόπουλος που ήταν παρών στην έφοδο, αρνήθηκε ότι ήταν ένας από τους αστυνομικούς που φώναξε στον Ρουμάνο να πετάξει τη χειροβομβίδα.
Μετακινούσαν τα αυτοκίνητα με τα χέρια τους
Το σώμα της Αμαλίας είχε σχεδόν κοπεί στα δύο, από την έκρηξη τραυματίστηκε και ο Ματέι, ενώ έξω στον δρόμο είχε προκληθεί ένα χάος. Τα ασθενοφόρα δεν μπορούσαν να πλησιάσουν από τον πολύ κόσμο και πολλοί προσπαθούσαν να μετακινήσουν τα οχήματα που εμπόδιζαν, ακόμα και με τα χέρια τους.
Η Αμαλία Γκινάκη μεταφέρθηκε στον Ερυθρό Σταυρό μετά από μία ώρα, οι τραυματίες αστυνομικοί σε στρατιωτικά νοσοκομεία και ο Ματέι αρχικά στον Ερυθρό Σταυρό και λίγο αργότερα στο Γενικό κρατικό Νίκαιας. Οι γιατροί προσπάθησαν να σώσουν τη ζωή της κοπέλας, αλλά δεν τα κατάφεραν. Η Αμαλία Γκινάκη έφυγε από τη ζωή μετά από 17 ημέρες νοσηλείας. Μετά τον τραυματισμό του ο Ματέι δέχτηκε μεγάλη δόση κατασταλτικών φαρμάκων και οι γιατροί τον κρατούσαν σε καταστολή.
Χορηγήθηκε κατασταλτικό στον Ματέι για… ελέφαντες
Στη συνέχεια μετά από εντολή του διευθυντή της χειρουργικής κλινικής, που έκρινε ότι ο ασθενής δεν διέτρεχε κίνδυνο, ο Ματέι μεταφέρθηκε δεμένος στο νοσοκομείο των φυλακών Κορυδαλλού. Σύμφωνα με τον εκεί γιατρό υπηρεσίας Ιωάννη Κούτρα, η ποσότητα του κατασταλτικού φαρμάκου που είχε χορηγηθεί στο Ρουμάνο ήταν «για ελέφαντες», ενώ η ύπτια στάση ταυτόχρονα με το δέσιμο, ήταν λάθος.
Πριν προλάβει να κάνει κάτι ο γιατρός Κούτρας, βρήκε νεκρό τον Ματέι στο κρεβάτι του, το βράδυ της 26ης Σεπτεμβρίου. Όπως ανέφερε ο ιατροδικαστής Μάριος Μητσάκης, ο θάνατος του κακοποιού προήλθε από εισρόφηση γαστρικού υγρού, σε συνδυασμό με την παρατεταμένη καταστολή.
Στο νοσοκομείο έσπευσαν και κάποιοι πολιτικοί που αποδοκιμάστηκαν έντονα.
Η αθώωση των αστυνομικών
Μετά την τραγική αποτυχία της επιχείρησης με την Αμαλία Γκινάκη να χάνει τη ζωή της, ο Αρχηγός της αστυνομίας υπέβαλε την παραίτηση του, ενώ ανέλαβε την ευθύνη για το λάθος του και τη λανθασμένη ενημέρωση των υπόλοιπων αστυνομικών που έδρασαν υπό τις εντολές του.
Ο Αθανάσιος Βασιλόπουλος τέθηκε σε διαθεσιμότητα για ένα χρόνο με την αιτιολόγηση της ακούσιας ανθρωποκτονίας λόγω αμέλειας. Την ίδια κατηγορία αντιμετώπισαν και οι υπόλοιποι αξιωματικοί της αστυνομίας που πήραν μέρος στην αποτυχημένη επιχείρηση.
Όλοι οι αστυνομικοί απηλλάγησαν τον Μάιο του 2000, από το Τριμελές Συμβούλιο Πλημμελειοδικών. Η οικογένεια Γκινάκη άσκησε έφεση, μετά από την οποία παραπέμφθηκε σε δίκη μόνο ο Αθανάσιος Βασιλόπουλος.
Το δικαστήριο επέβαλε στον πρώην Αρχηγό της αστυνομίας 12μηνη ποινή φυλάκισης, αλλά μετά από έφεση που άσκησε, αθωώθηκε το 2005.
Σκληρή κριτική στον ΣΚΑΪ
Ο ΣΚΑΪ και ο Νίκος Ευαγγελάτος, δέχτηκαν κριτική για τη ζωντανή μετάδοση της υπόθεσης, ενώ ο παρουσιαστής σε συνέντευξή του ανέφερε πως αν του δινόταν ξανά η ευκαιρία, δεν θα έβγαινε στον αέρα και πως το μόνο που σκέφτεται είναι η ζωή της κοπέλας που χάθηκε.
Το ΕΣΡ επέβαλε πρόστιμο 50 εκατομμυρίων δραχμών στον ΣΚΑΙ για την απευθείας μετάδοση και έκτοτε άλλαξε η σχετική νομοθεσία.
Οι συγγενείς της αδικοχαμένης κοπέλας πήραν ένα χρηματικό ποσό σαν αποζημίωση, ωστόσο αυτό που ζητούν επανειλημμένα είναι την τιμωρία των υπευθύνων.
