Δακτύλιος σήμερα: Δακτύλιος Αθηνών ονομάζεται συνοπτικά ένα μέτρο περιορισμού της κυκλοφορίας των οχημάτων στο κέντρο της Αθήνας, που βασίζεται στην εκ περιτροπής κυκλοφορία των περισσότερων από αυτά.
Το μέτρο αυτό έχει σκοπό τη μείωση του κυκλοφοριακού φόρτου στο κέντρο της Αθήνας και κατά συνέπεια τον περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης λόγω των αερίων ρύπων κατά τη λειτουργία των οχημάτων, τόσο στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας όσο και στην περιοχή του κέντρου της.
Μέτρα περιορισμού κυκλοφορίας παρόμοιου χαρακτήρα ισχύουν και σε ορισμένες μεγάλες πόλεις του εξωτερικού.
Η ισχύς του δακτυλίου της Αθήνας καθορίζεται σε ετήσια βάση.
Στην παρούσα χρονική στιγμή η ισχύς ξεκίνησε στις 14 Οκτωβρίου 2024 και λήγει στις 18 Ιουλίου 2025.
Διαβάστε επίσης: Δακτύλιος: Όρια και ωράριο – Τι ισχύει με τις άδειες εισόδου, αναλυτικές πληροφορίες από την ΕΛ.ΑΣ.
Δακτύλιος σήμερα: Τα όρια
Τα όρια του Μικρού Δακτυλίου ορίζονται από τις παρακάτω οδούς και λεωφόρους:
Λ. Αλεξάνδρας – Ζαχάρωφ – Λ. Μεσογείων – Φειδιππίδου – Μιχαλακοπούλου – Σπ. Μερκούρη – Βρυάξιδος – Υμηττού – Ηλ. Ηλιού – Αμβρ. Φραντζή – Λ. Ανδρ. Συγγρού – Χαμοστέρνας – Πειραιώς – Ιερά Οδός – Λ. Κωνσταντινουπόλεως – Αχιλλέως – Πλ. Καραϊσκάκη – Καρόλου – Μάρνη – 28ης Οκτωβρίου (Πατησίων) – Λ. Αλεξάνδρας.
Στις οριακές λεωφόρους και οδούς του Μικρού Δακτυλίου τα μέτρα περιορισμού δεν ισχύουν.
Στις οδούς και τις λεωφόρους που περικλείονται από τον Μικρό Δακτύλιο επιτρέπεται μόνο η εκ περιτροπής κυκλοφορία των Ι.Χ.Ε. αυτοκινήτων, καθώς και των φορτηγών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης με μέγιστη αποδεκτή μάζα φορτωμένου οχήματος (ΜΑΜΦΟ) μέχρι 2,2 τόνους, με βάση το τελευταίο ψηφίο του αριθμού κυκλοφορίας τους (μονά – ζυγά).
Δακτύλιος σήμερα: Ειδικές άδειες και σήματα
Οπως επισημαίνεται στη σχετική ανακοίνωση της ΕΛ.ΑΣ., δεν υπάγονται στις παραπάνω απαγορεύσεις και κυκλοφορούν χωρίς κανέναν περιορισμό στον Μικρό Δακτύλιο τα οχήματα των κατηγοριών που εξαιρούνται των περιορισμών, καθώς και τα οχήματα των κατηγοριών που απαιτείται να είναι εφοδιασμένα με ειδικές άδειες, οι οποίες χορηγούνται από τη Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής, σύμφωνα με τις διατάξεις της υπ’ αριθμ. 195948 από 07/10.10.2024 (ΦΕΚ 5627, τ. Β’) Κοινής Υπουργικής Απόφασης.
Ειδικότερα δύνανται να εκτυπώσουν ειδικό σήμα για την κατ’ εξαίρεση κυκλοφορία τους στο κέντρο της Αθήνας, ηλεκτρονικά, μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr) είτε σε έγχαρτη είτε σε ηλεκτρονική μορφή καταχωρημένη σε κινητό τηλέφωνο οι κύριοι ή/και κάτοχοι:
- Εκ κατασκευής, αμιγώς ηλεκτρικών οχημάτων, καθώς και εκ κατασκευής υβριδικών ηλεκτρικών οχημάτων, οχημάτων φυσικού αερίου και υγραερίου,
- Αυτοκινήτων EURO 6, πλην των παραπάνω τεχνολογιών κίνησης, εφόσον εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα λιγότερο από 120g/km (τιμή συνδυασμένου κύκλου, σύμφωνα με τον Νέο Ευρωπαϊκό Κύκλο Οδήγησης – New European Driving Cycle/NEDC), τα οποία ταξινομήθηκαν για πρώτη φορά σε κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης έως και την 31.12.2020),
- Αυτοκινήτων EURO 6, πλην των παραπάνω τεχνολογιών κίνησης, εφόσον εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα λιγότερο από 145g/km (τιμή συνδυασμένου κύκλου σύμφωνα με την Παγκοσμίως Εναρμονισμένη Διαδικασία Δοκιμής Ελαφρών Οχημάτων – Worldwide Light Test Procedure/WLTP), τα οποία ταξινομήθηκαν για πρώτη φορά σε κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης από την 01.01.2021 και εφεξής.
Για τα οχήματα των μόνιμων κατοίκων εσωτερικά του Μικρού Δακτυλίου προβλέπονται ειδικές ζώνες εισόδου-εξόδου και χορηγείται ειδική κάρτα από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Δήμου Αθηναίων.
Από το μέτρο εξαιρούνται, μεταξύ πολλών άλλων περιπτώσεων:
- τα «πράσινα» οχήματα
- αυτοκίνητα Κρατικών Υπηρεσιών, Ο.Τ.Α., Οργανισμών ή επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας με ειδικούς αριθμούς κυκλοφορίας ή με εμφανή σήματα των Υπηρεσιών αυτών,
- αυτοκίνητα ιατρών, τα οποία φέρουν το ειδικό σήμα του οικείου Ιατρικού Συλλόγου με μόνο επιβάτη τον ίδιο, όπως θα αποδεικνύεται από την ιατρική ταυτότητα, για εξυπηρέτηση επειγόντων περιστατικών,
- αυτοκίνητα με ξένες πινακίδες Ελλήνων του εξωτερικού και ξένων επισκεπτών της χώρας για τις πρώτες σαράντα ημέρες της παραμονής τους στην Ελλάδα, όπως και αυτοκίνητα μισθωμένα από ξένους επισκέπτες της χώρας και Έλληνες μόνιμους κατοίκους του εξωτερικού για το ίδιο χρονικό διάστημα,
- αναπηρικά αυτοκίνητα αναπήρων πολέμου, τα οποία φέρουν ειδικές κρατικές πινακίδες κυκλοφορίας, εφ’ όσον οδηγούνται από τους ίδιους τους ανάπηρους ή τους μεταφέρουν,
επιβατηγά αυτοκίνητα, τα οποία είναι ειδικά διασκευασμένα ή αυτόματα για τη μεταφορά πολιτικών αναπήρων, εφ’ όσον οδηγούνται από τους ίδιους τους ανάπηρους ή τους μεταφέρουν, - αυτοκίνητα που μεταφέρουν ασθενείς που χρειάζονται συχνή θεραπεία (π.χ. νεφροπαθείς, καρκινοπαθείς, άτομα με πολιομυελίτιδα ή άτομα με αναπηρίες), εφ’ όσον μεταφέρουν τα ανωτέρω άτομα, και
- τα αυτοκίνητα των μονίμων κατοίκων της περιοχής που περικλείεται από τα όρια του δακτυλίου, για χρονικό διάστημα μιας ώρας πριν από την έναρξη της εργασίας τους μόνο για την έξοδό τους από την περιοχή του δακτυλίου και για χρονικό διάστημα δύο ωρών από τη λήξη του ωραρίου τους για την επιστροφή τους στον τόπο κατοικίας τους.
Δακτύλιος σήμερα: Οι ημέρες και οι ώρες ισχύος των ως άνω περιοριστικών μέτρων είναι οι εξής:
- Δευτέρα έως Πέμπτη, ώρες 07.00 έως 20.00,
- Παρασκευή, ώρες 07.00 έως 15.00.
Τα Σάββατα, τις Κυριακές, τις επίσημες αργίες, καθώς και τις ημέρες που πραγματοποιείται απεργία των εργαζομένων σε όλα τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, τα μέτρα δεν ισχύουν.
Οι αιτήσεις για έκδοση ειδικών αδειών κυκλοφορίας δύνανται να υποβάλλονται κατά τις ημέρες Δευτέρα έως Παρασκευή και από ώρες 08.00 έως 14.00 και Σάββατο από ώρες 08.00 έως 12.00 στην έδρα της Διεύθυνσης Τροχαίας Αττικής [Θ. Δηλιγιάννη 24-26, Γραφείο Δακτυλίου στο ισόγειο του κτιρίου (είσοδος από οδό Σάμου), τηλ.: 210-5284142, e-mail: [email protected]], με την προσκόμιση πέραν των ειδικότερων ανά περίπτωση ενδιαφερομένου εγγράφων/δικαιολογητικών και φωτοαντιγράφων:
- Αδειας Κυκλοφορίας του οχήματος.
- Αδειας Ικανότητας Οδήγησης των οδηγών.
- Ισχύοντος Δελτίου Τεχνικού Ελέγχου (Κ.Τ.Ε.Ο.).
- Ισχύοντος ασφαλιστηρίου συμβολαίου.
Οι ειδικές άδειες κυκλοφορίας στον Μικρό Δακτύλιο που είχαν χορηγηθεί από τη Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής για την περίοδο 2023-2024 εξακολουθούν να ισχύουν έως 18-7-2025.
Οι παραβάτες των περιοριστικών αυτών μέτρων τιμωρούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 52 παρ. 6 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.
Μεγάλος δακτύλιος
Εκτός από τον μικρό δακτύλιο υπάρχει και ο μεγάλος δακτύλιος, εντός του οποίου περιλαμβάνεται μεγάλο μέρος του πολεοδομικού συγκροτήματος της Αθήνας.
Τα σχετικά με τον μεγάλο δακτύλιο καθορίστηκαν το 1989 με απόφαση των Υπουργών Δημόσιας Τάξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας και Μεταφορών και Επικοινωνιών, που τροποποιήθηκε το 1992 με αντίστοιχη των ίδιων Υπουργών. Η τελευταία σχετική απόφαση εκδόθηκε το 1993.
Ο μεγάλος δακτύλιος ενεργοποιείται σπάνια, μόνο όταν το επίπεδο των ρύπων στην Αθήνα υπερβεί κάποια ιδιαίτερα αυξημένα όρια, με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
Κατά τη διάρκεια ισχύος του μεγάλου δακτυλίου, απαγορεύεται η κυκλοφορία των ιδιωτικής χρήσης επιβατικών και φορτηγών αυτοκινήτων εντός του μικρού δακτυλίου και η κυκλοφορία τους στον υπόλοιπο μεγάλο δακτύλιο επιτρέπεται μόνο εκ περιτροπής με βάση το τελευταίο ψηφίο του αριθμού κυκλοφορίας τους, όπως και στον μικρό δακτύλιο.
Αυτή η εκ περιτροπής κυκλοφορία εφαρμόζεται και στα ταξί στην περιοχή του μικρού δακτυλίου.
Από τους ανωτέρω περιορισμούς προβλέπονται εξαιρέσεις αντίστοιχες με αυτές που ισχύουν και για τον μικρό δακτύλιο.
Όρια εφαρμογής του μεγάλου δακτυλίου είναι οι εξής λεωφόροι και οδοί: Παραλιακή Λεωφόρος – Αλίμου – Βουλιαγμένης – Ελ. Βενιζέλου – Περιμετρική Υμηττού – Κατεχάκη – Μεσογείων – Αγ. Παρασκευής – Χαλανδρίου – Παπανικολή – (Κ. Παλαιολόγου) – Καποδιστρίου – Κύμης – Κασταμονής – Χαλανδρίου – Αναγεννήσεως – Εθνική Οδός Αθηνών-Λαμίας – Αθηνών – Θηβών – Γρ. Λαμπράκη έως Κερατσίνι.