Με τις αγορεύσεις των συνηγόρων υπεράσπισης συνεχίστηκε η δίκη για την υπόθεση θανάτου του Ζακ Κωστόπουλου στις 21 Σεπτεμβρίου του 2018 επί της οδού Γλάδστωνος στην Ομόνοια. Ήδη, ο εισαγγελέας της έδρας Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου της Αθήνας, Σωτήρης Μπουγιούκος, ζήτησε την ενοχή του ιδιοκτήτη του κοσμηματοπωλείου της οδού Γλάδστωνος αλλά και του συγκατηγορούμενού του μεσίτη για το αδίκημα της θανατηφόρας σωματικής βλάβης κατά συναυτουργία σε βάρος του 33χρονου Ζακ Κωστόπουλου και όχι για αυτό της ανθρωποκτονίας εκ προθέσεως, όπως ζητούσε η πολιτική αγωγή. Αντίθετα, ο εισαγγελικός λειτουργός έχει ζητήσει την αθώωση των τεσσάρων κατηγορουμένων αστυνομικών, επισημαίνοντας ότι λειτούργησαν στο πλαίσιο των καθηκόντων τους χωρίς να υπερβούν τα όρια. Η δίκη πλέον έχει μπει στην τελική ευθεία για την έκδοση της ετυμηγορίας του δικαστηρίου.
Τώρα, στην αγόρευσή του στο δικαστήριο ο συνήγορος του κατηγορούμενου κοσμηματοπώλη κ. Χάρης Αναγνωστόπουλος, επισήμανε, επικαλούμενος τα στοιχεία της δικογραφίας αλλά και όσα προέκυψαν κατά την ακροαματική διαδικασία, πως η θέση του εντολέα του είναι «ότι το μόνο αδίκημα το οποίο έχει εν προκειμένου έχει τελεστεί από αυτόν, είναι το αδίκημα της επικίνδυνης σωματικής βλάβης», όχι δηλαδή αυτό της θανατηφόρας σωματικής βλάβης που του αποδίδει το κατηγορητήριο και για το οποίο ο εισαγγελέας της έδρας ζήτησε την ενοχή του.
Όπως μάλιστα σημείωσε ο συνήγορος, ο ιδιοκτήτης του κοσμηματοπωλείου της οδού Γλάδστωνος ενεπλάκη στο αδίκημα αυτό «παρασυρθείς από την βίαιη θλίψη που του προκάλεσε η άδικη εναντίον του πράξη που προηγήθηκε» το δε αδίκημα της επικίνδυνης σωματικής βλάβης «έχει τελεστεί με τη συνδρομή των όρων της νόμιμης άμυνας».
Ξεκινώντας την αγόρευσή του στο δικαστήριο ο κ. Αναγνωστόπουλος επισήμανε χαρακτηριστικά: «Ο κατηγορούμενος αρνείται την πράξη που του αποδίδεται τόσο κατά την αντικειμενική όσο και κατά την υποκειμενική υπόστασή της και ισχυρίζεται ότι ενεπλάκη στην υπόθεση αυτή από καθαρή ιδιοτροπία της τύχης, αφού επιλογή της τελευταίας ήταν, από όλα τα παρακείμενα καταστήματα να είναι το δικό εκείνο που θα αποτελούσε το πεδίο της εξέλιξης του τραγικού συμβάντος, συνθήκη που μοιραία τον παρέσυρε στην εμπλοκή του. Η αιφνίδια εικόνα της εισβολής στο χώρο του, ενός παντελώς αγνώστου του μέχρι της στιγμής εκείνης νεαρού, ο οποίος με συμπεριφορά παραπέμπουσα στη δράση κλέφτη τελούντος υπό την επήρεια ναρκωτικών, επιδίδονταν σε πράξεις βανδαλισμού του καταστήματός του και των κόπων μιας ολόκληρης ζωής και η ταυτόχρονη ενεργοποίηση του εν υπνώσει αλλά πάντα ζωντανού στην περιοχή του κέντρου, κινδύνου της αιφνίδιας κλοπής, πυροδότησαν τους από μέρους του υπό κρίσιν ενστικτώδεις – αυθόρμητους μηχανισμούς προάσπισης της περιουσίας του και ιδία της αποτροπής της εκδηλωθείσας προθέσεως του δράστη προς διαφυγή μετά της πιθανής λείας, πριν από την άφιξη της αστυνομίας, που είχε ειδοποιηθεί αλλά καθυστερούσε. Υπό την πιεστική αυτή συγκυρία παρωθήθηκε στη δύση του βίου του, να συμμετάσχει σε μια συμπεριφορά άσχετη και ξένη προς την ιστορική του διαδρομή, προς την κατά πάντα σύννομη και σύμφωνη προς τον κοινωνικό κανόνα προηγούμενη ζωή του, η οποία συμπεριφορά ασχέτως της αιτιότητά της προς το θλιβερό αποτέλεσμα της απώλειας μιας ανθρώπινης ζωής, την διαδρομή επέλευσης του οποίου, κατ’ ουδένα τρόπο ήταν δυνατόν να γνωρίζει και να προβλέψει, έχει προκαλέσει την αληθινή συντριβή του…».
Η ιστολογική εξέταση
Στη συνέχεια ο κ. Αναγνωστόπουλος επικαλούμενος τα ευρήματα της συμπληρωματικής ιστολογικής εξέτασης αλλά και καταθέσεις μαρτύρων, επισήμανε ότι οι ισχαιμικού τύπου αλλοιώσεις του μυοκαρδίου του θύματος που αναφέρονται στην ιατροδικαστική έκθεση ως αιτία θανάτου του Ζακ Κωστόπουλου, είχαν λάβει χώρα πριν της εμπλοκής του εντολέα του στο επίδικο γεγονός». Συγκεκριμένα, ο συνήγορος ανέφερε επί του κρίσιμου αυτού ζητήματος: «Δυνάμει της από 30.1.20219 Συμπληρωματικής Ιστολογικής Έκθεσης η οποία διατάχθηκε, ύστερα από τη σύνταξη της ανωτέρω ιατροδικαστικής έκθεσης, με το υπ’ αριθμ. πρωτ. 1336/2018 έγγραφο του 23ου Ανακριτικού Τμήματος, διαπιστώθηκε στην περιοχή της καρδιάς του θύματος «οίδημα», ήτοι εύρημα, το οποίο δεν είχε συμπεριληφθεί στην με υπ.αριθ. πρωτ. 574/18 και με ημερομηνία διάγνωσης 31-10-2018 Ιστολογική Έκθεση του Α’ Εργαστηρίου Παθολογικής Ανατομικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών της Ιατρικής Σχολής, στην οποία στηρίχτηκε η ανωτέρω από 20-11-2018 ιατροδικαστική έκθεση νεκροψίας – νεκροτομής, αφού όπως παραδέχθηκε η αυτεπαγγέλτως διορισθείσα ιατροδικαστής κ. Σουλτάνα Μαριαννού, κατά την εξέτασή της στο ακροατήριο, ουδέποτε έλαβαν γνώση των συμπληρωματικών αυτών ευρημάτων. Δε θα μπορούσε άλλωστε να συμβεί διαφορετικά αφού τα ευρήματα αυτά ήρθαν μεταγενέστερα από τη σύνταξη της ιατροδικαστικής εκθέσεως. Ωστόσο το ανωτέρω εύρημα είναι κεφαλαιώδους σημασίας, καθώς στην ιατρική επιστήμη, υπάρχει η δυνατότητα χρονολόγησης της εξέλιξης των μορφολογικών αλλοιώσεων στην περιοχή της καρδιάς, με βάση τα ευρήματα της εκάστοτε ιστολογικής εκθέσεως. Η δε χρονολόγηση αυτή έχει αποτυπωθεί στο πίνακα της «Βασικής Παθολογικής Ανατομικής» του καθηγητή Robbins, τον οποίο άπαντες οι εξετασθέντες επ’ ακροατηρίω ιατροί, αναγνώρισαν σαν σημείο αναφοράς. Σύμφωνα λοιπόν με αυτόν τον πίνακα, σε έναν αιφνίδιο καρδιολογικό θάνατο, η μικροσκοπική εικόνα του «οιδήματος» στο μυοκάρδιο, που εδώ τελικά διαπιστώθηκε και αναφέρεται ρητά στη συμπληρωματική ιστολογική έκθεση, χρονολογεί με ασφάλεια, την εμφάνιση των ισχαιμικών τύπου αλλοιώσεων του μυοκαρδίου, που αναφέρονται στην ιατροδικαστική έκθεση ως αιτία θανάτου. Δηλαδή σε έναν αιφνίδιο καρδιολογικό θάνατο όπως εδώ, για να προλάβει να δημιουργηθεί η ορατή μικροσκοπικώς ιστολογική αλλοίωση του οιδήματος είναι αναγκαίο να έχουν παρέλθει τουλάχιστον 4 ώρες από την εκδήλωση του επεισοδίου ως το θάνατο. Αν το επεισόδιο συμβεί, λάβει χώρα σε χρονικό διάστημα μικρότερο των 4 ωρών από το θάνατο που επακολούθησε, δεν προλαβαίνει να δημιουργηθεί στο μυοκάρδιο ιστολογική αλλοίωση οιδήματος. Ακόμη όμως και υπό την ιατρικώς αποκλίνουσα γνώμη του παθολογοανατόμου που κάλεσε το Δικαστήριο σας κ. Χρήστου Ευτυχιάδη, περί του ότι ο αντίστοιχος χρόνος που είναι αναγκαίος προκειμένου να εμφανιστεί στο μικροσκόπιο το ιστολογικό εύρημα του οιδήματος του μυοκαρδίου, δε μπορεί να είναι μικρότερος της τάξεως της μιας ώρας, από την εκδήλωση της ισχαιμικής κρίσεως, συνάγεται με ασφάλεια ότι οι ισχαιμικού τύπου αλλοιώσεις του μυοκαρδίου του θύματος που αναφέρονται στην ιατροδικαστική έκθεση ότι αποτέλεσαν την αιτία θανάτου, είχαν λάβει χώρα προ της εμπλοκής του 1ου κατηγορουμένου στο επεισόδιο, καθώς όπως προκύπτει από το χρόνο του σήματος κλήσεως της αστυνομίας στις 14:46 αφ’ ης στιγμής διαπιστώθηκε η είσοδος του Κωστόπουλου στο κατάστημα έως το χρόνο θανάτου του στις 15:04 που διαπιστώθηκε εντός του ασθενοφόρου, είχαν παρέλθει μόνο 18 λεπτά, γεγονός που σημαίνει ότι το θύμα είχε υποστεί προ του επίδικου περιστατικού, τις ισχαιμικού τύπου αλλοιώσεις που αποτέλεσαν κατά την ιατροδικαστική έκθεση την αιτία θανάτου. Και τούτο διότι εάν οι αλλοιώσεις ήταν πιο πρόσφατες και άρα συσχετιζόμενες με το επίδικο περιστατικό, δε θα είχε προλάβει να δημιουργηθεί «οίδημα» στο μυοκάρδιο, εύρημα που δύναται να σχηματισθεί μόνο μετά από την πάροδο ικανού χρόνου και η ύπαρξη του οποίου χρονολογεί με επιστημονικό τρόπο την εκδήλωση της ισχαιμίας της καρδίας. Εξάλλου η όλη του συμπεριφορά του θύματός, όπως περιγράφηκε από την πλειοψηφία των επ’ ακροατηρίω εξετασθέντων μαρτύρων, που είχαν παρακολουθήσει την πορεία του προ της εισόδου στο κατάστημά μου, συνηγορεί υπέρ του ότι κάτι το ασύνηθες του συνέβαινε, με τους περισσότερους να το περιγράφουν σαν «κατάσταση πανικού»».
Ακόμη, κατά το συνήγορο προς τη κατεύθυνση αυτή το δικαστήριο θα πρέπει να αξιολογήσει και την κατάθεση του επιστήθιου φίλου του Ζακ Κωστόπουλου, στην οποία ο συγκεκριμένος μάρτυρας «περιγράφει (για το θύμα) τυπικά συμπτώματα εμφράγματος του μυοκαρδίου όπως εφίδρωση, εμετούς, λιποθυμικές κρίσεις, το προηγούμενο βράδυ, δηλαδή 12-14 ώρες νωρίτερα από το επεισόδιο».
Συνεχίζοντας ο κ. Αναγνωστόπουλος επισήμανε πως «οι ισχαιμικού τύπου αλλοιώσεις είχαν ήδη δρομολογηθεί» για τον Ζακ Κωστόπουλος και πως σε κάθε περίπτωση επρόκειτο για μια κατάσταση υγείας του θύματος την οποία ο εντολέας του, «ούτε μπορούσε ούτε όφειλε να γνωρίζει ότι προϋπήρχε…».
«Υπό το κράτος υπερδιέγερσης και ταραχής»
Τέλος, ο συνήγορος του κατηγορούμενου κοσμηματοπώλη αναφέρθηκε και στο προβληματισμό που αναπτύχθηκε στο ακροατήριο για το εάν τα πράγματα θα μπορούσαν να γίνουν διαφορετικά, αν δηλαδή ο εντολέας του θα μπορούσε να έχει επιδείξει μια ηπιότερη αντίδραση. Για το θέμα αυτό στη αγόρευσή του ο κ. Αναγνωστόπουλος επισήμανε στο δικαστήριο: «Η συμπεριφορά ενός ανθρώπου υπέργηρου, που έρχεται αιφνιδιαστικά αντιμέτωπος με τον απρόκλητο βανδαλισμό του καταστήματός του, πράξη η οποία παράλληλα παραπέμπει σε ανάλογο περιστατικό κλοπής που είχε υποστεί στο ίδιο κατάστημα λίγους μήνες πριν και ο οποίος άνθρωπος υπό το κράτος υπερδιέγερσης και ταραχής επιχειρεί να εμποδίσει τη διαφυγή του δράστη, η οποία διαφαίνεται πιθανή, ενόψει και της καθυστερήσεως ελεύσεως των οργάνων της πολιτείας, στη συνδρομή των οποίων είχε ήδη προσφύγει, θα ήταν αστοχία να παραλληλιστεί με τις συνθήκες υπό τις οποίες ο κάθε ένας από εμάς σε περιβάλλον ηρεμίας, με πλήρη διαύγεια και απολύτως ανεμπόδιστους τους ανασταλτικούς του μηχανισμούς αλλά και γνωρίζοντας ήδη το θλιβερό τελικό αποτέλεσμα, το οποίο επακολούθησε, θα επέλεγε ίσως ο καθένας και κάτι διαφορετικό…».
