Τη διάθεση και την επιθυία που έχουν άνθρωποι από όλο τον κόσμο να βοηθήσουν μέσω δωρεών στην ανακούφιση των σεισμόπληκτων σε Τουρκία και Συρία, φαίνεται πως θέλουν να εκμεταλλευτούν επιτήδειοι και απατεώνες, σύμφωνα με όσα επισημαίνουν στο BBC ειδικοί σε θέματα ασφαλείας.
Οι απάτες που στήνονται «πλασάρονται» ως ενέργειες για τη συγκέντρωση χρημάτων για τους επιζώντες, που έμειναν χωρίς θέρμανση ή νερό μετά τους καταστροφικούς σεισμούς που έχουν σκοτώσει περισσότερους από 37.000 ανθρώπους.
Αλλά αντί να βοηθήσουν αυτούς που έχουν ανάγκη, οι απατεώνες ανακατευθύνουν και διοχετεύουν τις δωρεές μακριά από τις πραγματικές φιλανθρωπικές οργανώσεις και σε δικούς τους λογαριασμούς PayPal και πορτοφόλια κρυπτονομισμάτων.
Σύμφωνα με την έρευνα του BBC, οι απατεώνες χρησιμοποιούν συγκεκριμένες μεθόδους και μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να πετύχουν τους σκοπούς τους.
Σε μια από αυτές, στο TikTok Live, αξιοποιούν το γεγομός πως οι δημιουργοί περιεχομένου μπορούν να κερδίσουν χρήματα λαμβάνοντας ψηφιακά δώρα. Σε αυτό το πλαίσιο, λογαριασμοί TikTok δημοσιεύουν φωτογραφίες καταστροφής, υλικό που ανακυκκώνεται από μέσο σε μέσο και ηχογραφήσεις από τηλεοράσεις που δείχνουν τις προσπάθειες διάσωσης, ενώ παράλληλα ζητούν δωρεές.
Οι λεζάντες περιλαμβάνουν φράσεις όπως «Ας βοηθήσουμε την Τουρκία», «Προσευχηθείτε για την Τουρκία» και «Κάντε δωρεά για τα θύματα του σεισμού».
Ένας λογαριασμός, ο οποίος ήταν live για πάνω από τρεις ώρες, έδειχνε μια πιξελαρισμένη εναέρια εικόνα κατεστραμμένων κτιρίων, συνοδευόμενη από ηχητικά εφέ εκρήξεων. Εκτός κάμερας, ακουγόταν μια ανδρική φωνή να γελά και να μιλά στα κινέζικα, ενώ η λεζάντα του βίντεο ανέφερε «Ας βοηθήσουμε την Τουρκία με δωρεά».
Ένα άλλο βίντεο δείχνει την εικόνα ενός ταλαιπωρημένου παιδιού που τρέχει από μια έκρηξη. Το μήνυμα του livestream είναι «Παρακαλώ βοηθήστε να επιτευχθεί αυτός ο στόχος», σε μια προφανής έκκληση για δωρεά μέσω TikTok.
Ωστόσο, αποδεικνύεται πως η φωτογραφία του παιδιού δεν είναι από τους σεισμούς της περασμένης εβδομάδας. Μια αντίστροφη αναζήτηση διαπίστωσε ότι η ίδια εικόνα είχε αναρτηθεί στο Twitter το 2018 με τη λεζάντα «Stop Afrin Genocide», αναφερόμενη σε μια πόλη στη βορειοδυτική Συρία όπου οι τουρκικές δυνάμεις και οι σύμμαχοί τους στη συριακή αντιπολίτευση εκδίωξαν μια κουρδική πολιτοφυλακή.
Την ίδια στιγμή, έρευνα του BBC διαπίστωσε ότι το TikTok λαμβάνει ως προμήθεια έως και το 70% των εσόδων από τα ψηφιακά δώρα, αν και το ίδιο το μέσο λέει ότι παίρνει λιγότερα από αυτά.
Ένας εκπρόσωπος της TikTok δήλωσε σχετικά στο BBC πως «η TikTok δεν έχει καμία σχέση με τις δωρεές που γίνονται στο μέσο. Είμαστε βαθιά θλιμμένοι από τους καταστροφικούς σεισμούς στην Τουρκία και τη Συρία και συνεισφέρουμε στις προσπάθειες ανακούφισης από τους σεισμούς. Παράλληλα, εργαζόμαστε ενεργά για να αποτρέψουμε τους ανθρώπους από το να εξαπατούν και να παραπλανούν τα μέλη της κοινότητας που θέλουν να βοηθήσουν».
Την ίδια στιγμή, στο Twitter, χρήστες μοιράζονται συναισθηματικές εικόνες μαζί με συνδέσμους σε πορτοφόλια κρυπτονομισμάτων ζητώντας δωρεές.
Ένας λογαριασμός δημοσίευσε την ίδια έκκληση οκτώ φορές μέσα σε 12 ώρες, με την εικόνα ενός πυροσβέστη που κρατάει ένα μικρό παιδί ανάμεσα σε κτίρια που έχουν καταρρεύσει. Όπως αποδείχτηκε, η εικόνα που έκανε τον γύρο του κόσμου, αποδείχτηκε πως δεν ήταν αληθινή, ωστόσο πέρα από αυτό, μία από τις διευθύνσεις του πορτοφολιού κρυπτονομισμάτων που προσφερόταν για δωρεά, διαπιστώθηκε πως είχε χρησιμοποιηθεί σε μηνύματα απάτης και spam από το 2018. Μια άλλη διεύθυνση είχε αναρτηθεί στον ρωσικό ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης VK μαζί με πορνογραφικό περιεχόμενο.
Εκτός αυτού, διάφοροι απατεώνες δημιουργούν ψεύτικους λογαριασμούς συγκέντρωσης χρημάτων στο Twitter, δημοσιεύοντας συνδέσμους προς το PayPal. Τόσο το PayPal όσο και το Twitter έχουν προχωρήσει στην ακύρωση τέτοιων λογαριασμών, χωρίς να δώσουν περαιτέρω λεπτομερειες.
